Proširenje Evropske unije
Proširenje Evropske unije je proces koji ima za cilj da ujedini države Evrope u okvirima Evropske unije. Države koje žele da pristupe organizaciji moraju da ispune određene uslove koji su određeni 1993. od strane Evropskog saveta kao Kopenhagenški kriterijumi. Pod njima se podrazumevaju:
- Stabilne institucije koje garantuju demokratiju, vladavinu prava, poštovanje ljudskih prava i zaštitu manjina.
- Postojanje funkcionalne tržišne ekonomije i sposobnost da se nosi sa pritiscima slobodnog tržišta u okviru Unije.
- Sposobnost da preuzme obaveze koje proizilaze iz članstva, kao i posvećenost ciljevima političke, ekonomske i monetarne unije.
Evropska zajednica
Evropska unija
Sadašnje članice
Bivše članice
Kandidati
Potencijalni kandidati
Povukle kandidaturu
Ovim kriterijumima je 1995. godine dodata i obaveza da se institucije i zakonodavstvo usaglase sa propisima Evropske unije. U ispunjavanju ovih uslova države imaju stručnu i finansijsku pomoć koja se ostvaruje kroz pretpristupne fondove.
Faze pristupanja uredi
Istorijat širenja uredi
- 1952: Belgija, Holandija, Luksemburg, Zapadna Nemačka, Francuska, Italija
- 1973: Danska, Irska, Ujedinjeno Kraljevstvo
- 1981: Grčka
- 1986: Portugal, Španija
- 1995: Austrija, Finska, Švedska
- 2004: Kipar, Češka, Estonija, Mađarska, Letonija, Litvanija, Malta, Poljska, Slovenija, Slovačka
- 2007: Bugarska, Rumunija
- 2013: Hrvatska
Napomene:
- Grenland, koji je sastavni deo Danske je na referendumu (1979) napustio sve evropske institucije 1985. godine.
- 1990. godine teritorija i stanovništvo Evropske zajednice su uvećani kada se Istočna Nemačka ujedinila sa Zapadnom Nemačkom.
Zemlje u procesu pristupanja uredi
- Zemlje koje pregovaraju o pristupanju: Crna Gora, Srbija, Turska.
- Zemlje u statusu kandidata: Albanija, Severna Makedonija.
- Potencijalni kandidati: Bosna i Hercegovina (potpisala Sporazum o stabilizaciji i pridruživanju).
