Radisav Janićijević
Radisav Janićijević — Bomba (Belo Polje, kod Gornjeg Milanovca, 23. februar 1917 — Foča, 9. septembar 1943) bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.
| radisav janićijević | |
|---|---|
 Radisav Janićijević | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 23. februar 1917. |
| Mesto rođenja | Belo Polje, kod Gornjeg Milanovca, Kraljevina Srbija |
| Datum smrti | 9. septembar 1943. (26 god.) |
| Mesto smrti | Foča, ND Hrvatska |
| Profesija | vojno lice |
| Delovanje | |
| Član KPJ od | 1937. |
| Učešće u ratovima | Narodnooslobodilačka borba |
| Služba | Jugoslovenska vojska NOV i PO Jugoslavije |
| Heroj | |
| Narodni heroj od | 6. jula 1953. |
Biografija uredi
Rođen je 23. februara 1917. u selu Belo Polje, kod Gornjeg Milanovca. Poticao je iz siromašne seljačke porodice. Osnovnu školu završio je u rodnom selu, a šest razreda gimnazije u Gornjem Milanovcu. Zbog loših materijalnog stanja, napustio je gimnaziju i otišao u Podoficirsku školu.[1]
U Jugoslovenskoj vojsci imao je čin narednika. Nakon Aprilskog rata i kapitulacije Jugoslovenske vojske, aprila 1941, izbegao je zarobljavanje i vratio se u rodno selo. Tu se povezao sa ilegalnom organizacijom Komunističke partije Jugoslavije (KPJ) i učestvovao u prikupljanju oružja. Početkom jula 1941. kada je bio formiran Čačanski partizanski odred „Dr Dragiša Mišović”, odlukom Sreskog komiteta KPJ za Čačak, postavljen je za komandira Takovske partizanske čete.[1]
Bila mu je poverena jedna od prvih većih diverzija u takovskom kraju. Predvodio je grupu boraca Takovske partizanske čete koja je 7. avgusta 1941. zapalila vojni senjak u krugu kasarne u Gornjem Milanovcu, u kojoj su se nalazili pripadnici nemačkog Vermahta. Prilikom formiranja Takovskog bataljona Čačanskog partizanskog odreda, Radisav je bio imenovan za komandira Treće čete u ovom bataljonu.[1]
Kada su četnici Draže Mihailovića, 8. novembra 1941, napali partizane u Gornjem Milanovcu i zarobili oko 300 partizana, Radisav je uspeo da sa svojom četom izvrši proboj iz blokade i spase borce svoje čete zarobljavanja. Nekoliko dana kasnije učestvovao je sa svojom letom u borbama protiv četnika u selu Velereč, nakon čega su se poraženi četnici povukli prema Ravnoj gori. Početkom novembra 1941. teško je ranjen, nakon čega je boravio u partizanskoj bolnici u Čačku.[2]
Nakon Prve neprijateljske ofanzive, krajem novembra i početkom decembra 1941, zajedno sa još jednim ranjenikom uspeo je da se probije do Nove Varoši, gde se povukla glavnina partizanskih snaga. Tu je sa Čačanskim bataljonom, koji je formiran od ostataka Čačanskog odreda, prešao je u Bosnu.[1]
Na dan formiranja Druge proleterske udarne brigade, 1. marta 1942. u Čajniču, određen je za zamenika komandanta Drugog čačanskog bataljona. U borbama koje je vodila Druga proleterska brigada više puta je ranjavan — prilikom napada na četničko uporište Borike, marta 1942; prilikom napada na Kupres, avgusta 1942. i dr. Nakon ozdravljenja novembra 1942. postao je član Štaba Druge proleterske brigade, gde je rukovodio obaveštajnom službom ove jedinice.[3]
Poginuo je 9. septembra 1943. u sukobu sa četnicima u Foči, gde je po specijalnom zadatku boravio u jednoj kući, ali je otkriven i napadnut od četnika.[3]
Ukazom predsednika FNR Jugoslavije Josipa Broza Tita 6. jula 1953. proglašen je za narodnog heroja.[3]
Godine 1972. ispred osnovne škole u Gornjem Milanovcu, postavljena je njegova spomen-bista, rad vajara Živorada Maksimovića.[4] Bista je 2002. zajedno sa drugim bistama narodnih heroja takovskog kraja preneta u Spomen-park „Brdo mira”, ali je kasnije ukradena.
Reference uredi
- ^ a b v g Narodni heroji 1 1982, str. 319.
- ^ Narodni heroji Jugoslavije 1982, str. 319.
- ^ a b v Narodni heroji 1 1982, str. 320.
- ^ Popović 1981, str. 97.
Literatura uredi
- Popović, Razumenka Zuma (1981). Spomenici Narodnooslobodilačke borbe i revolucije SR Srbije 1941—1945. Beograd: Narodna armija. COBISS.SR 49469447
- Narodni heroji Jugoslavije tom I. Beograd: Narodna knjiga. 1982. COBISS.SR 48700167
