Radijaciona jedinica
Ovaj članak sadrži tekst koji je napisan kao reklama. |
Radijaciona jedinica je deo Laboratorije za radijacionu hemiju i fiziku GAMA, Instituta za nuklearne nauke Vinča[1]. Pruža usluge pouzdane sterilizacije i konzervacije proizvoda sa skoro 40 godina iskustva.
Postupak sterilizacije i konzervacije je u potpunosti usaglašen sa međunarodnim standardima ISO 9001, ISO 13485 (medicinska sredstva), i ISO 11137 (radijaciona sterilizacija).
Standardi ISO 13485 i ISO 11137 Arhivirano na sajtu Wayback Machine (23. maj 2016) će biti uvedeni do marta 2016 godine.
Član Međunarodne asocijacije za ozračivanje- iia[2].
Istorija uredi
Izgrađena je 1978. godine uz pomoć Programa za razvoj Ujedinjenih nacija i Međunarodne agencije za atomsku energiju[3]. Objekat ove vrste je jedinstven u Srbiji, i kao nezaobilazni deo privrede objedinjuje proces proizvodnje i obezbeđuje potpunu sterilizaciju pre distribucije.
Radijaciona jedinica po svojoj koncepciji i kapacitetu predstavlja centar za industrijsku sterilizaciju gama zračenjem i konzervaciju prehrambenih proizvoda.
Tehnologija uredi
Proces ozračivanja uredi
Sterilizacija[4] gama zračenjem tehnološki predstavlja poslednju kariku u lancu proizvodnje.
Proces proizvodnje počinje kod primarnog proizvođača koji, u pogledu organizacije proizvodnje, kontrole kvaliteta sirovina, poluproizvoda, mora da obezbedi odgovarajuće higijenske uslove proizvodnje i da rizik kontaminacije smanji na minimun.
Kombinovano sa procesom ozračivanja obezbeđuje vrlo visok stepen pouzdanosti sterilizacije/konzervacije gotovih proizvoda.
S obzirom na karakter radijacione sterilizacije visoku prodornost gama zračenja, sterilizacija se izvodi na prethodno zapakovanim proizvodima.
Osnovna odgovornost Radijacione jedinice za industrijsku sterilizaciju i konzervaciju hrane, u skladu sa propisima i zahtevima proizvođača (validacija), obezbedi da svaki predmet i deo predmeta u procesu ozračivanja bude izložen odgovarajućoj dozi.
Gama zračenje uredi
Vrsta zračenja koja se koristi mora da bude takva da zadovoljava osnovni uslov da ozračeni proizvodi ne postaju i sami radioaktivni bez obzira na sastav proizvoda, uslove ozračivanja i veličinu apsorbovane doze.
Radijaciono postrojenje u Institutu “Vinča” projektovala je Commission Energue Atimique Conservatome iz Francuske.
Izvor zračenja koji se koristi u radijacionim jedinicama, je izotop kobalta, Co-60[5], koji je isključivo namenjen za ove svrhe. Proces sterilizacije se odvija u specijalno dizajniranoj komori za ozračivanje izrađenoj od armiranog betona debljine zidova od 1,8m. Kobalt 60 je dvostruko inkapsuliran u metalnim cevima i kao takav smešten u metalne ramove koji se nalaze u komori za ozračivanje. Ram sa izvorima se podiže iz bazena tako da u toku procesa, proizvodi kruže oko izvora čime se postiže homogeno ozračivanje.
Glavna prednost gama zračenja je velika penetracija što omogućava tretiranje hermetički zapakovanih (finalnih) proizvoda.
Doza zračenja se izražava u kilogrejima (kGy), a apsorbovana doza zračenja se prilagođava u zavisnosti od gustine proizvoda i veličine pakovanja.
Određivanje doze i validacija uredi
Za određivanje doze sterilizacije neophodno je poznavanje broja i otpornosti prema zračenju prirodne mikrobiološke populacije na ili u proizvodu. Doza mora da bude dovoljna da se njome može postići zadati stepen sterilnosti (SAL).
Vrste zračenja uredi
- Sterilizacija - Sterilizacija gama zračenjem je poznata kao hladna jer prilikom procesa ne dolazi do porasta temperature čime se izbegavaju potencijalna termička oštećenja. Druga prednost u odnosu na ostale metode sterilizacije je nekorišćenje kancerogenog gasa, vlage kao i povišenog pritiska koji može dovesti do mehaničkih oštećenja. Pored sterilizacije medicinskog pribora, takođe se sprovodi sterilizacija sanitarnog pribora.
- Konzervacija hrane[6] - Zračenjem se uništavaju insekti i njihova jaja, a znatno (do potpuno, zavisno od doze) se smanjuje broj mikroorganizama - izazivača bolesti i uzročnika kvarenja hrane i prehrambenih proizvoda. Na primer, hemijska sredstva za uništavanje insekata u pšenici, pirinču itd., jesu efikasna, ali jaja ostaju praktično neoštećena, čime se ne otklanja naknadno razvijanje populacije insekata.
- Zaštita kulturne baštine[7] - Biorazgradnja je jedan od najvećih izazova sa kojima se Zavodi za zaštitu kulturne baštine suočavaju. Materijali koji su organskog porekla (papir, tekstil, koža itd.) su podložni razgradnji usled pojave insekata, gljivica, buđi, ili bakterija koji naseljavaju ove materijale i koji se njima hrane. Takođe, ovi mikroorganizmi mogu ozbiljno ugroziti zdravlje ljudi koji su u svakodnevnom kontaktu sa pomenutim materijalima.
- Kozmetički preparati, farmaceutski proizvodi, ambalaže itd.
Reference uredi
Spoljašnje veze uredi