Ruševine srednjovekovnog grada Svrčina
Svrčin je bio jedan od dvoraca Nemanjića, smeštenih u oblasti nekadašnjeg Svrčinskog jezera, severoistočno od današnjeg Uroševca. Poznat je kao mesto u kome je Dušan Silni (kralj 1331—1346, car 1346—1355), nakon zbacivanja oca sa vlasti, ovenčao za kralja, 08.09.1331. godine na saboru srpske vlastele.
| Ruševine srednjovekovnog grada Svrčina | |
|---|---|
| Opšte informacije | |
| Mesto | Svrčin |
| Opština | Uroševac |
| Vreme nastanka | pre 1331. (Srednji vek) |
| Tip kulturnog dobra | Spomenik kulture |
| Nadležna ustanova za zaštitu | Pokrajinski zavod za zaštitu spomenika kulture Kosova i Metohije |
Položaj grada uredi
Tačan položaj srednjovekovnog Svrčina nije utvrđen, usled nedostatka arheološih istraživanja područja na kome se on lokalizuje, ali se na osnovu do sada otkrivenih ostataka on smešta na prostoru Svrčinskog brda i današnjeg sela Svrčine[1], dok se ranije, kao moguća lokacija pominjalo i Sarajište[2][a] (deo sela Laško Bare).
Nalazi na terenu uredi
Na Svrčinskom brdu, nalažena je stara opeka i kamenje korišćeno u gradnji.
Na Glavici kod Svrčine nalaze se ostaci crkve svetog Jovana, iz kojih su meštani vadili kamenje za svoje potrebe, a prema njihovim pričama, od crkve je ranije bila očuvana apsida. Tokom radova na izgradnji drenažnog rova za majdan, na severoistočnoj padini Glavice, pronađen je kameni zid, čija se debljina kreće od 1 do 1.2 metra, kao i deo jedne tegule sa zupcem, a na celom tom prostoru su pronađene cigle i kamenje, koji su nekada pripadali građevini.
Kod Srpskog Babuša, u podnožju brda Glavice, pored obale Sazlije, nalaze se temelji crkvice svetog Jovana, koja po predanju potiče iz XII veka. U samom selu su prilikom raznih kopanja pronalaženi temelji i opeke.
U Babušu postoji stari ambar, koji je tokom vremena mnogo prepravljan, a lokalno predanje ga smešta u doba sultana Murata (1359—1389), dok se za jedan gvozdeni ražanj priča da potiče iz srednjeg veka.
Početkom `60 godina 20. veka, u Slatini (tj. Babušanu, između Srpskog i Muhadžer Babuša) su pronađeni stari zlatnici, ali su oni kasnije izgubljeni.
Stari temelji su nađeni i kod Rakovice, između Novog Miraša i Glavice svrčinske.
Napomene uredi
- ^ Naziv sela potiče od turske reči saraj, kojom se označava dvorac ili palata.
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ „Ostaci srednjovekovnog grada Svrčina — Spomenici kulture u Srbiji”. SANU.
- ^ Deroko, Aleksandar (1950). Srednjevekovni gradovi u Srbiji, Crnoj Gori i Makedoniji (na jeziku: srpski). Beograd: Prosveta. Pristupljeno 10. 10. 2023.
Literatura uredi
- Zdravković, Ivan (1975). Srednjovekovni gradovi i dvorci na Kosovu. Beograd.
- „Ostaci srednjovekovnog grada Svrčina — Spomenici kulture u Srbiji”. SANU.