Svemirska opservatorija
Svemirska opservatorija je bilo koji instrument (kao što je na primer teleskop) u svemiru koji se koristi za posmatranje udaljenih planeta, galaksija i drugih komponenta svemira. Ova kategorija se razlikuje od drugih opservatorija lociranih u svemiru koje su usmerene prema planeti Zemlji u svrhu špijuniranja i drugih načina prikupljanja informacija.
 Svemirske opservatorije i njihove talasne dužine radnog opsega |
Astronomsko predstavljanje sa površine Zemlje je ograničeno filtriranjem i distorzijom elektromagnetske radijacije (svetlucanje ili scintilacija) zbog Zemljine atmosfere. Neki zemaljski teleskopi ( Kao što je Veoma veliki teleskop) mogu smanjiti atmosferske efekte adaptivnom optikom.
Svemirski bazirana astronomija je još značajnija za opsege frekvencije koji su izvan optičkog i radijskog prozora, jedina dva opsega talasnih dužina elektromagnetnog spektra koja nisu ozbiljnije ublažena atmosferom. Na primer, astronomija rendgenskih zraka je skoro nemoguća kada se vrši sa Zemlje, i dostigla je trenutnu važnost u astronomiji samo zbog postojanja rendgenskih teleskopa kao što su Čandra opservatorija i HMM - Njutn opservatorija. Infracrveni i ultraljubičasti zraci su takođe blokirani.
Svemirske opservatorije generalno možemo podeliti na dve klase: misije koje mapiraju čitavo nebo, i opservatorije koje posmatraju određene delove neba.
Mnoge svemirske opservatorije su već ispunile svoju misiju, dok druge nastavljaju sa radom, a još mnoge su planirane za budućnost. Sateliti su lansirani i kontrolišu ih NASA, ISRO (Indija), Evropska svemirska agencija ESA, Japanska svemirska agencija i Sovjetski svemirski program.
Istorija uredi
Godine 1946. američki teoretski astrofizičar Liman Spitzer bio je prvi koji je dobio ideju za kreiranje teleskopa u svemiru, deceniju pre nego što je Sovjetski Savez lansirao prvi satelit, Sputnjik-1.[1]
Spicerov predlog tražio je veliki teleskop koji ne bi bio ometen Zemljinom atmosferom. Nakon lobiranja šezdesetih i sedamdesetih godina prošlog veka da se takav sistem napravi, Spicerova vizija je materializovana u svemirski teleskop Habl, koji je lasniran 20. aprila 1990. godine.
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ „Osnove Habla: O Lajmanu Spiceru Mlađem”. Sajt Habl.