Svere Sigurdson
Svere Sigurdson (nor. Sverrir Sigurðarson; 1151, Farska Ostrva - 1202, Bergen) je bio norveški kralj (1184 - 1202).
Svere Sigurdson | |
---|---|
Lični podaci | |
Datum rođenja | 1151. |
Mesto rođenja | Farska Ostrva, Norveška |
Datum smrti | 9. mart 1202.50/51 god.) ( |
Mesto smrti | Bergen, Norveška |
Grob | Bergen |
Porodica | |
Supružnik | Margaret of Sweden, Queen of Norway |
Potomstvo | Christina of Norway, Sigurd Lavard, Hokon III od Norveške |
Roditelji | Sigurd II Mun |
Dinastija | Lepokosi |
Kralj Norveške | |
Period | 1184. - 1202. |
Prethodnik | Magnus V Erlingson |
Naslednik | Hokon III Svereson |
Bio je vanbračni sin norveškog kralja Sigurda II Muna.
Njegova vladavina bila je ispunjena ratovima, najčešće protiv Švedske i Danske, kao i bunama. Na unutrašnjem planu ovo razdoblje obeležio je uspon zemljoposedničkog plemstva do vladajućeg položaja [1].
Norveško carstvo
urediNorvežani su tada zauzimali prostrano carstvo u severnoj Evropi. Pored Norveške držali su i veliki deo Irske, Farska, Hebridska, Orknijska i Šetlandska ostrva, Island, kao i neka naselja na Grenlandu. Norveška vlast je u Irskoj bila ograničena na gradove koje su osnovali - Veksford, Voterford i Dablin. Ipak, još uvek je držao prostrano carstvo na severu Evrope [2].
Dolazak na presto
urediSvemoć višeg sveštenstva i aristokratije, koji su težili da u Norveškoj zavedu čisto feudalni poredak, izazvala je ustanak sitnog plemstva i seljaštva. Ustanici (takozvani birkebejneri), pod vođstvom Sverea, razbili su aristokratiju uprkos pomoći koju su ovoj pružili Danci. Kralj Magnus koji se nalazio na čelu aristokratije bio je ubijen, a Svere 1184. godine proglašen za kralja. Sve privilegije crkve bile su ukinute, a biskupi prinuđeni da napuste zemlju [3].
Sukobi sa crkvom
urediPapa Inoćentije III bacio je na Norvešku interdikt i isključio Sverea iz crkve, ali — bez rezultata. Borba između aristokratije i seljaštva ovim nije prestala. Crkva je uspela da dobije natrag neke od svojih privilegija (oslobođenje crkvenih poseda od obaveze da daju vojnike, slobodu crkvenih izbora, nezavisnost crkvenog suda), ali ona više nije mogla da sebi povrati raniji politički uticaj [3].
Borba protiv plemstva i posledice
urediTada su samo plemići vršili vojnu službu i bili oslobođeni od oporezivanja, dok je običan slobodni seljak plaćao namete umesto vojne službe. Prirodno, postojala je težnja da seljaci predaju zemlju plemićima i postanu njihovi kmetovi. Iako je Svere, kao i vladari pre i posle njega, pokušavao da spreči taj proces, plemićki posedi su se neprestano povećavali. Razvoj feudalne klase je bio ubrzan upoznavanjem feudalnih ideja. Iako feudi nisu bili nasledni, tako da je glavni oslonac moći plemstva ležao u njihovim alodijalnim posedima, oni su svakako uvećavali mogućnosti odabranih pojedinaca. Plemstvo se sastajalo na velikim saborima, pokušavajući da ograniči moć Svereu [1].
Oslanjajući se na sitno plemstvo i slobodno seljaštvo, kraljevska je vlast postepeno sužavala privilegije aristokratije i, najzad, uništila aristokratske titule (jarla i lendermenda). Tome je doprinelo i propadanje ekonomske osnovice na kojoj se zasnivala aristokratija u Norveškoj: ropstva, gusarstva i prekomorske trgovine. Gusarstvo i hvatanje ljudi u ropstvo sve više pripada prošlosti, a trgovinom sve više ovladavaju severonemački gradovi [3].
Porodično stablo
uredi2. Sigurd II Mun | ||||||||||||||||
1. Svere Sigurdson | ||||||||||||||||
3. | ||||||||||||||||
Reference
uredi- ^ a b Pejnter 1997, str. 219.
- ^ Pejnter 1997, str. 218.
- ^ a b v Udaljcov, Kosminski & Vajnštajn 1950, str. 325.
Literatura
uredi- Pejnter, Sidni (1997). Istorija srednjeg veka (284-1500). Beograd: Clio.
- Udaljcov, A. D.; Kosminski, J. A.; Vajnštajn, O. L. (1950). Istorija srednjeg veka. Beograd.