Википедија

Svetski trgovinski centar 1

Svetski trgovinski centar 1 (engl. Оne World Trade Center ili 1 WTC, prethodno ime Freedom Tower-Toranj Slobode) je najviša zgrada u SAD, kao i na celoj zapadnoj hemisferi. Nalazi se u sklopu svetskog trgovinskog centra sa još nizom solitera. Nalazi se na lokaciji nekadašnje 6 zgrade trgovinskog centra koja je zajedno sa Kulama Bliznakinjama srušena 11. septembra 2001. godine u najvećem napadu terorista u istoriji SAD.[1]

Svetski trgovinski centar 1
Pogled sa reke 2013. godine
Pogled sa reke 2013. godine
Pogled sa reke 2013. godine
Informacije
Lokacija Njujork, Sjedinjene Američke Države SAD
Status završena
Sagrađena 2013.
Korišćenje Poslovni prostor
Visina
Visina 417
Najviši sprat 386
Tehnički detalji
Broj spratova 104
Površina 325.279
Broj liftova 73
Kompanije
Arhitekta Dejvid Čilds
Reference: [1]

Projekat uredi

 
Početak izgradnje 2006. godine

Odmah nakon rušenja starog Svetskog trgovinskog centra (STC u daljem tekstu) pokrenuta je široka debata kako renovirati ceo kraj. Vrlo brzo nakon čišćenja odlučeno je da na pozicijama nekadašnjih Kula Bliznakinja budu fontane koje će se u osnovi poklapati sa nekadašnjim kulama. Na poziciji 6 zgrade trgovinskog centra je odlučeno da se pravi soliter koji će dominirati ne samo trgovinskim centrom nego i čitavim Menhetnom.

Nacrt nove kule se menjao nekoliko puta kako bi na kraju bio izabran trenutni izgled. Radno ime soliteru je bilo Kula Slobode. Međutim ovo ime se samo u početku koristilo i više je korišćeno u marketinške i političke svrhe, kao ideja o pobedi terorizma koji je uništio ovaj kraj. Kompletnom rekonstrukcijom ovog kvarta došlo je zaključka da bi kula morala da nosi klasično ime sa prefiksom „jedan“. Deo koji će zauvek podsećati na ovaj teroristički akt kao i simbol borbe protiv terorizma je memorijalna fontana na mestu nekadašnjih kula Bliznakinja.

Procenjeni troškovi uredi

Prema prvoj proceni iz 2007. godine ukupni troškovi radova na STC 1 trebalo je da iznose oko 3 milijarde američkih dolara, odnosno oko 12.380 američkih dolara po kvadratnom metru[2] Ipak, aprila 2012. je objavljeno da su troškovi narasli na 3,9 milijardi američkih dolara što ju je u to vreme činilo najskupljom zgradom na svetu.[3]

Karakteristike uredi

STC 1 se u finalnoj verziji sastoji od jednostavnih simetrija i više tradicionalnog izgleda, kako bi se lakše stopio u izgled Njujorka. Osnova zgrade je površine 3.700 m² što je identično osnovi porušenih kula. U prvih 50 m visine zgrade, zgrada je obložena betonom kao dodatno ojačanje i zaštita od terorističkih napada na nivou tla. To se pre svega odnosi na auto i kamion-bombe. Od 20. sprata pa nagore poprečni presek zgrade se menja, pretvarajući oblik zgrade u osam dugačkih jednakokrakih trouglova.

Visina uredi

 
Uporedne visine solitera u Njujorku

Većina cifara koji su bitni u konstrukciji novog STC imaju neku simboliku, što se odnosi i na visinu. Krov STC 1 se nalazi na visini od 417 m, što se simbolično poklapa sa visinom krova nekadašnje Severne Kule trgovinskog centra. Visina antene doseže visinu od 541 m, što je 1776 stopa i to se poklapa sa godinom donošenja Deklaracije o nezavisnosti Sjedinjenih Država.[4]

Ukoliko se računa i antena u konstrukcijski sastav zgrade, STC 1 je sa 509 m premašila soliter Tajpej 101, tako da se sad nalazi na četvrtom mestu na svetu iza: Burdž Kalife, Albradž Al Beit i Šangajske Kule. Takođe 12. novembra 2013. godine zgrada je zvanično proglašena za najvišom u SAD kao i čitavoj zapadnoj hemisferi.[5]

Međutim, postoji više različitih mišljenja da li treba visinu računati sa antenom, naročito posle određenih konstrukcijskih promena u maju 2012.[6] Ukoliko se u visinu ne računa antena, zgrada STC 1 se nalazi tek na trećem mestu u SAD, iza dve zgrade u Čikagu. Ipak, u Njujorku ostaje najviša zgrada i dominira čitavim Menhetnom.[7] Ipak, ako se i vrh antene uračuna u visini zgrade, onda je ona najviša u SAD.[8]

Spratnost uredi

 
Vrh u oblacima

STC 1 ima 104 spratova (mada se negde pominje zvanični 105. spratova), od čega je 86 sprata iznad površine tla. Plan podele spratova prema korišćenju je sledeći[9]:

  • 1-20 - osnova zgrade
  • 21-63 - kancelarije
  • 64 - lobi
  • 65-88 - kancelarije
  • 89-99 - tehnološke prostorije
  • 100-102 - Javni prostor i osmatračnica
  • 103-105 - tehnološke prostorije

Zbog praktičnih problema ideja o restoranu na vrhu zgrade, kao što je to nekad bilo u staroj zgradi, propala je. Ipak, kako bi se ispoštovala simbolika, sprat na kojem se nalazi lift za konstrukciju za pranje prozora će biti označen kao 110. sprat, koliko su nekad imale Kule Bliznakinje.

Sigurnost i zaštita uredi

S obzirom da su prethodne kule srušene u terorističkom napadu, u projektovanju ove zgrade sigurnost i zaštita su bile jedan od primarnih zahteva. Kao što je već rečeno prizemni deo zgrade je obložen armiranim betonskim pločama kao zaštita od napada auto-bombama. Pored ovoga postoje i druge bezbednosne funkcije uključene u dizajn zgrade, kako bi zgrada bila bolje pripremljena za velike nesreće i terorističke akcije. Sigurnosna stepeništa su zaštićena armiranim zidom od 91 cm i projektovana sa velikom širinom radi lakše prohodnosti. Takođe postoje i stepeništa namenjena samo za vatrogasce ali i ventilacije bioloških i hemijskih supstanci. Prozori koji su okrenuti ka ulici Vest Strit su načinjeni od specijalne visoko-otporne plastike, koja izgleda isto kao i staklo koje se koristi na drugim stranama zgrade[10].

Pored fizičkih mera bezbednosti postoje i niz drugih organizacionih mera. Sva vozila će pre ulaska na parking biti skenirana uključujući i skeniranje radioaktivnih materijala. Trenutno posetioci memorijalu moraju da prođu kroz aerodromske skenere[11], ali je u izgradnji sistem od 400 kamera oko objekta. Kompjuterski sistemi će koristiti video sa kamera i analitičkim softverom otkrivati potencijalne pretnje. Kada zgrada bude u potpunosti završena čitav plato oko zgrade i memorijala biće u potpunosti otvoren za javnost.[12]

Vidi još uredi

Reference uredi

  1. ^ „Najveća tragedija u istoriji SAD”. Novine Pres. 12. 9. 2011. Arhivirano iz originala 30. 12. 2013. g. Pristupljeno 29. 12. 2013. 
  2. ^ „Sloboda od straha”. www.nytimes.com. 16. 2. 2007. Pristupljeno 29. 12. 2013. 
  3. ^ http://www.forbes.com/sites/morganbrennan/2012/04/30/1-world-trade-center-officially-new-yorks-new-tallest-building/ Pristupljeno 29.12.2013
  4. ^ http://www.wtc.com/about/freedom-tower Pristupljeno 29.12.2013
  5. ^ http://www.myfoxny.com/story/23924617/chicago-based-architects-council-to-rule-on-height-of-1-world-trade-center Arhivirano na sajtu Wayback Machine (11. novembar 2013) Pristupljeno 29.12.2013
  6. ^ http://newyork.cbslocal.com/2012/05/10/change-means-one-world-trade-center-might-not-be-americas-tallest-building/ Pristupljeno 27.01.2014.
  7. ^ http://bazz.rs/putovanja/najvisi-soliter-u-njujorku/ Arhivirano na sajtu Wayback Machine (30. decembar 2013) Pristupljeno 30.12.2013.
  8. ^ http://www.vesti-online.com/Vesti/Svet/359747/Pogledajte-najvisu-kulu-u-severnoj-hemisferi- Pristupljeno 27.01.2014.
  9. ^ http://skyscraperpage.com/cities/?buildingID=7788 Pristupljeno 29.12.2013
  10. ^ http://www.renewnyc.com/content/pdfs/freedom_tower_fact_sheet.pdf Arhivirano na sajtu Wayback Machine (4. april 2013) Pristupljeno 29.12.2013
  11. ^ Visitor Rules and Regulations | National September 11 Memorial & Museum
  12. ^ http://www.911memorial.org/visitor-rules-and-regulations Pristupljeno 30.12.2013

Spoljašnje veze uredi

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Светски_трговински_центар_1&oldid=27001307”