Soko grad (Piva)
Soko grad (Sokol, Šćepan grad) je tvrđava u Crnoj Gori, koja se nalazi između Pive i Tare, na sat hoda od mesta na kome se one spajaju i stvaraju Drinu.
Prošlost tvrđave
urediPretpostavlja se da je grad ispod tvrđave Sokol, na sastavu Tare i Pive, Porfirogenitovo (913—959) i Dukljaninovo Međurečje, koje je bilo u sastavu tadašnje Srbije. Soko je pripadao Sandalju Hraniću (1392—1435). U povelji kojom Sandalj i njegova braća ustupaju Dubrovniku svoju polovinu Konavlja, 1419. godine, kaže se da je pisana pod Sokolom. Posle Sandaljeve smrti, pa sve do pada pod Turke Soko je bio u rukama hercega Stefana Vukčića (1435—1466). Nema sumnje da je Soko bio njegov glavni grad, jer se pominje na prvom mestu u svim poznatim poveljama iz XV veka. Po njemu se herceg Stefan naziva od Sokola. Osmanlije su zauzele Soko 1465. godine.
Izgled tvrđave
urediGrad nije imao kontinualne obimne bedeme, jer to konfiguracija terena nije dozvoljavala, ali su ih zato skoro vertikalne stene zamenjivale. Gradu se prilazi sa jedne zaravni, iznad koje se na vrlo strmim stenama nalaze ostaci Gornjeg grada. U njemu, koji se uzdiže oko 400 metara iznad Pive, nalaze se ostaci zidova i kula, kao i dve klupe usečene u stenu i okrenute prema Pivi. Pogled koji se odavde pruža na Pivu i okolinu veličanstven je, a omogućavao je i izvanrednu kontrolu okoline. Hercegov dvor, koji se pominje u povelji, mogao se nalaziti samo na maloj zaravni ispod najvišeg dela tvrđave. Pod gradom, prema severu, leži veća crkva, koju je svakako podigao herceg Stefan, u poslednjoj deceniji svog života.
Grad je imao i podgrađe, dosta niže na samom sastavu Pive i Tare, nazvano Šćepan Polje, a unutar njega postoje ostaci jedne veće crkvene građevine.
Napomena
uredi- Napomena: Tekst ovog članka je delom, ili u potpunosti, preuzet sa ove stranice prezentacije Srednjevjekovni gradovi Crne Gore, uz odobrenje. Kao osnova za izradu prezentacije korišćena je knjiga Pavla Mijovića i Mirka Kovačevića „Gradovi i utvrđenja u Crnoj Gori“ (Beograd-Ulcinj 1975), čiji su pojedini delovi uključeni u nju, uz dozvolu autora.
Vidi još
urediLiteratura
uredi- Atanasovski, Veljan (1979). Pad Hercegovine. Beograd: Istorijski institut.