Sremsko vojvodstvo Radoslava Čelnika
Sremsko vojvodstvo Radoslava Čelnika je istoriografski naziv za kratkotrajno srpsko vojvodstvo, na čelu sa sremskim vojvodom Radoslavom Čelnikom, srpskim velikašem koji je u razdoblju od 1527. do 1530. godine držao znatne delove Srema, nastojeći da se održi između Kraljevine Ugarske i Osmanskog carstva. Okosnicu ovog vojvodstva činila je srpska narodna vojska u Sremu, koja je u to vreme bila značajan vojni činilac u pograničnim oblastima. Pošto je Radoslav Čelnik kao sremski vojvoda uživao veliki ugled u narodu, obe zaraćene strane su pokušavale da ga pridobiju za saradnju. Turska strana je bila spremna da prizna njegovu oblasnu upravu u Sremu, dok je ugarska, odnosno habzburška strana nastojala da ga pridobije davanjem raznih počasti i poseda. Pošto je vojvoda Radoslav pristao uz ugarskog kralja Ferdinanda I Habzburškog, njegova oblast u Sremu se našla na udaru Turaka, koji su to područje osvojili i priključili novoustanovljenom Sremskom sandžaku.[1]
| Sremsko vojvodstvo Radoslava Čelnika | |||
|---|---|---|---|
 Sremsko vojvodstvo Radoslava Čelnika | |||
| Geografija | |||
| Kontinent | Evropa | ||
| Regija | Srem | ||
| Prestonica | Slankamen , Nebojc | ||
| Društvo | |||
| Službeni jezik | Srpski | ||
| Religija | Pravoslavlje, Katolicizam | ||
| Politika | |||
| Oblik države | Monarhija | ||
| — Vojvoda | Radoslav Čelnik | ||
| Istorija | |||
| Postojanje | |||
| — Osnivanje | 1527. | ||
| — Ukidanje | 1530. (3 god.) | ||
| — Status | Bivša država | ||
| Zemlje prethodnice i naslednice | |||
| Prethodnice: | Naslednice: | ||
_(14th_century).svg){kind=small}
|
| ||
Istorija
urediOsnivač Sremskog vojvodstva bio je Radoslav Čelnik. On je prvobitno službovao kao vrhovni komandant vojske Carstva Jovana Nenada. Posle pada Nenadove države, Čelnik je prišao Turcima i osnovao Sremsko vojvodstvo, vazalnu državu Osmanskog carstva. Prva prestonica Srema je bio grad Slankamen, gde se i danas nalaze ostaci srednjovekovne tvrđave.
Vojvoda Čelnik je tajno pregovarao sa Habzburzima. Prilikom jednog turskog pohoda, vojvoda je otišao u egzil. Kada se vratio u Srem, njegovo vojvodstvo je bilo u znatno manjim granicama, a nova prestonica vojvodstva je postao grad Nebojc, u blizini Vukovara. Vojvodstvo je postojalo do 1530. godine, kada je vojvoda Čelnik sklopio sporazum sa Habzburzima i povukao se na habzburšku teritoriju, odričući se Sremskog vojvodstva.
Reference
urediVidi još
urediLiteratura
uredi- Blagojević, Miloš; Medaković, Dejan (2000). Istorija srpske državnosti. 1. Novi Sad: Ogranak SANU.
- Božanić, Snežana (2007). „Srem u periodu od 1502. do 1526. godine”. Spomenica Istorijskog arhiva Srem. 6: 72—88.
- Dragojlović, Dragoljub (1989). „Pravoslavlje u Sremu u srednjem veku”. Manastir Šišatovac: Zbornik radova. Beograd: SANU. str. 25—30.
- Ivić, Aleksa (1914). Istorija Srba u Ugarskoj od pada Smedereva do seobe pod Čarnojevićem (1459-1690). Zagreb.
- Ivić, Aleksa (1929). Istorija Srba u Vojvodini od najstarijih vremena do osnivanja potisko-pomoriške granice (1703). Novi Sad: Matica srpska.
- Krstić, Aleksandar (2007). „Vreme turske vlasti u Sremu”. Srem kroz vekove: Slojevi kultura Fruške gore i Srema. Beograd: Vukova zadužbina. str. 75—101.
- Lemajić, Nenad (1995). „Srbi u Sremu i njihovi prvaci od kraja XV do kraja XVI veka”. Zbornik Matice srpske za istoriju. 52: 7—19.
- Popović, Dušan J. (1957). Srbi u Vojvodini. 1. Novi Sad: Matica srpska.
- Rokai, Peter; Đere, Zoltan; Pal, Tibor; Kasaš, Aleksandar (2002). Istorija Mađara. Beograd: Clio.
- Spremić, Momčilo (2007). „Srpski despoti u Sremu”. Srem kroz vekove: Slojevi kultura Fruške gore i Srema. Beograd: Vukova zadužbina. str. 45—73.
- Stojkovski, Boris (2009). „Srem i pokret cara Jovana Nenada”. Istraživanja. Filozofski fakultet u Novom Sadu. 20: 249—255.
- Ćirković, Sima (1982). „Poslednji despoti”. Istorija srpskog naroda. 2. Beograd: Srpska književna zadruga. str. 479—490.