Trg Nikole Pašića
  Trg
Nikole Pašića | |
|---|---|
  | |
| Opština | Stari grad (Beograd) |
| Početak | Ulica Nušićeva (Beograd), Dečanska ulica, Terazije |
| Kraj | Trg Nikole Pašića |
| Stvorena | 1953. |
| Nazvana | 1998. |
| Stari nazivi | Trg Marksa i Engelsa |
 | |
|
Trg Nikole Pašića
 
| |
Trg Nikole Pašića je centralni gradski trg u Beogradu, Srbija. Nalazi se na prostoru između Terazija, Bulevara kralja Aleksandra i Dečanske ulice, u opštini Stari grad i to je najmlađi trg u gradu. Izgrađen je 1953. kada je na njemu izgrađen i vodoskok.[1]
Nazvan je po jednom bivšem gradonačelniku Beograda, Nikoli Pašiću, koji je pre Drugog svetskog rata bio i premijer Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca.
Prvi naziv ovog trga je bio Trg Marksa i Engelsa - po Karlu Marksu i Fridrihu Engelsu, glavnim komunističkim ideolozima.[2] Ovaj naziv trg je nosio do 1997. godine, kada je odlukom Skupštine grada Beograda trgu određen nov naziv. Iste godine preimenovane su i ulice koje okružuju trg - Bulevar Revolucije (danas Bulevar kralja Aleksandra) i ulica Moše Pijade (danas Dečanska ulica).
U prvoj polovini 19. veka, na prostoru ovog trga je bila pusta livada, koju je presecao Carigradski drum. Posle Prvog svetskog rata, na ovom prostoru su se uglavnom nalazile prizemne i jednospratne kuće. Zgrada Agrarne banke je izgrađena 1934, Palata penzionog fonda uz Terazije 1939. Između njih su bile prizemna kafana "Topola", na špicu preko puta Agrarne banke, gde se danas nalazi fontana, i zgrada na sprat, ranije Okružnog suda. U 1939. probijena je ulica između Palate penzionog fonda i bivšeg Okružnog suda, veza između Kralja Aleksandra i Pašićeve (Nušićeve), a probijane su i još dve ulice upravno na Dečansku. Bilo je predviđeno da na mestu "Topole" bude nova palata Narodne banke.[3] Ali banka je odustala od toga i dogodine prodala plac Beogradskoj opštini.[4]
Formiranje trga je počelo posle Drugog svetskog rata, kada su porušene stare zgrade, premeštena tramvajska okretnica, postavljen vodoskok i uklonjena ograda ispred doma Narodne skupštine.[1] Po projektu je planirano da se ovaj deo grada otvori kao pešačka zona i da bude prijatniji za građane. Dom sindikata je izgrađen 1957.
Centrom trga dominira jedna od najvećih fontana u Srbiji, koja se nalazi ispred Istorijskog muzeja Srbije. Neki delovi trga predstavljaju pešačku zonu, dok su neki delovi otvoreni za saobraćaj. U određenim terminima, delovi pešačke zone se pretvaraju u mini sajmove ili se na njima održavaju sportske manifestacije.
Na Trgu je 1998. godine otkriven spomenik Nikoli Pašiću[1], rad vajara Zorana Ivanovića. Spomenik je od bronze, visine 420 cm.[5]
Najvažnije ptice gnezdarice trga i okoline su domaći golub, vrabac pokućar, siva vrana, vetruška i crna čiopa. U obližnjem Pionirskom parku se gnezde i golub grivnaš i velika senica, čija pesma može da se čuje sa trga.[6]
Izvori uredi
- ^ a b v „Trg Nikole Pašića”. Grad Beograd, Služba za informisanje. 13. 10. 2007. Pristupljeno 30. 8. 2013.
- ^ „Trg Nikole Pašića”. ichbg.com (na jeziku: engleskom i nemačkom). Arhivirano iz originala 18. 02. 2013. g. Pristupljeno 30. 8. 2013.
- ^ "Vreme", 30. jul 1939
- ^ "Vreme", 19. sept. 1940
- ^ „Zoran Ivanović”. Fakultet primenjenih umetnosti. Arhivirano iz originala 24. 02. 2016. g. Pristupljeno 30. 8. 2013.
- ^ Explore Data
Literatura uredi
- Stojanović, Bratislav (1956). „Spomenik Marksu i Engelsu u Beogradu” (PDF). Godišnjak Muzeja grada Beograda. Beograd. III: 553—588. Arhivirano iz originala (PDF) 26. 03. 2021. g. Pristupljeno 25. 07. 2018.
- Milićević-Nikolić, Olga (1988). „Uređenje Trga Marksa i Engelsa u Beogradu” (PDF). Godišnjak grada Beograda. Beograd: Muzej grada Beograda. XXXV: 227—233. Arhivirano iz originala (PDF) 03. 03. 2021. g. Pristupljeno 25. 07. 2018.
Spoljašnje veze uredi
- Beogradska opština kupila je u centru grada jedno veliko imanje, Vreme, 19. sept. 1940, str. 8. Digitalna narodna biblioteka (pristup. 19.9.2019) - fotografija prostora ispred budućeg Doma sindikata.
