Treći stalež

Treći stalež je bio jedan od tri sloja francuskog društva u doba kraljevine. Procenjuje se da je, neposredno pred izbijanje Francuske revolucije, 27.000.000 građana Francuske bilo u trećem staležu što je činilo ukupno 97% celokupnog stanovništva.

Položaj uredi

Treći stalež okupljao je niže sveštenstvo, seljake, gradsko stanovništvo, trgovce, bankare, profesore, zanatlije, učitelje... Opat Žozef Sijes je u svojoj brošuri "Šta je treći stalež" izneo ideju da treći stalež čini francusku naciju. Francuska revolucija poneće se za tim načelom. Dok su ostala dva staleža (sveštenstvo i plemstvo) činila aristokratski deo društva bez ikakvih finansijskih obaveza prema državi, sav porez je razrezivan na treći stalež. Najteže je bilo seljacima. Neki su čak bili i u kmetskom položaju pa su ih feudalci ugnjetavali na različite načine. Razlike između prva dva i trećeg staleža bile su nepremostive i vodile su Francusku u revoluciju kakvu do tada čovečanstvo nije doživelo.

Pokretanje revolucije uredi

Gubitak kolonija u vreme vladavine Luja XV označio je početak krize u Francuskoj. Ona se produbila u vreme vladavine Luja XVI (1774—1792). Raskošan život kralja i kraljice Marije Antoanete koju je društvo prozvalo "Kraljica Deficit" dovelo je do ekonomske krize. Nakon izveštaja bankara Nekera, kralj je primoran da sazove Skupštinu staleža koja nije zasedala punih 175 godina. Skupština staleža je zakazana za 5. maj 1789. godine. Svaki od staleža imao je pravo na po jedan glas što je značilo da će sve odluke trećeg staleža biti nadglasane odlukama druga dva staleža. Zbog toga su poslanici trećeg staleža zahtevali izmene u načinu glasanja. Kraljevo odbijanje da se izjasni o tome dovelo je do formiranja Narodne skupštine koja je predvodila francuski narod u borbi za Bastilju. Deklaracijom prava čoveka i građanina proglašena je jednakost svih Francuza.

Vidi još uredi

Izvori uredi

Istorija za treći razred gimnazije, opšti i društveno-jezički smer - Radoš Ljušić (134)