Hans-Ditrih Genšer
Hans Ditrih Genšer (nem. Hans-Dietrich Genscher; Rajdeburg, 21. mart 1927 — 31. mart 2016) bio je nemački političar. Član je predsedništva i počasni potpredsednik Stranke slobodnih demokrata, takozvanih liberala.
| Hans-Ditrih Genšer | |
|---|---|
 Hans Ditrih Genšer, 2007 | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 21. mart 1927. |
| Mesto rođenja | Rajdeburg, Nemačka |
| Datum smrti | 31. mart 2016. (89 god.) |
| Mesto smrti | Rajdeburg, Nemačka |
| Univerzitet | Univerzitet u Hale-Vitenbergu, Univerzitet u Lajpcigu |
| Politička karijera | |
| Politička stranka | Stranka slobodnih demokrata, Nacionalsocijalistička njemačka radnička partija, Liberal Democratic Party of Germany |
Posle završene škole u rodnom mestu, postao je član Hitlerjugenda, a kasnije je služio u pomoćnim jedinicama nemačkog vazduhoplovstva od 1943. do 1944.. Godinu dana posle je mobilisan za radnu obavezu a 1945. i u nemački vermaht. Kratko prije pada Berlina je zarobljen i biva interniran kao ratni zarobljenik kod američkih a kasnije i engleskih vojnih snaga.
Posle otpuštanja iz zarobljeništva neko vreme radi kao pomoćni radnik na gradilištima. Maturira 1946. godine i upisuje pravni fakultet u Haleu i Lajpcigu koji i završava 1949. godine. Posle bega u zapadnu Nemačku 1952. godine, priprema i 1954. polaže državni ispit Hamburgu, čime dobija advokatsku licencu. 1956. godine postaje naučni asistent parlamentarnog kluba nemačkih liberala, čiji je i predsedavajući između 1959. i 1965. godine.
Hans Ditrih Genšer je oženjen Barbarom Genšer, ima jednu kćerku i sa porodicom živi u Vahtbergu kod Bona.
Politička karijera uredi
1945. postaje član Nacističke stranke. Od 1946. do 1952. bio je član Liberalne demokratske partije Nemačke. Od 1952. godine je član Slobodne demokratske partije Nemačke.
Izabran je za člana parlamenta 1965. u izbornoj jedinici Bremen koje mesto drži sve do 1998.
Bio je ministar unutrašnjih poslova Savezne Republike Nemačke u vladi Vilija Branta (1969—1974). Tada su liberali bili u koaliciji sa socijaldemokratskom partijom i on pomaže Viliju Brantu pri oblikovanju takozvane "istočne politike", koja je označavala približavanje komunističkom istoku. U vladi Helmuta Šmita postaje ministar inostranih poslova i vicekancelar (1974—1992). Posle raspada koalicije, sa pauzom od nepunih mesec dana, nastavlja rad u istom ministarstvu ali ovaj put u vladi Helmuta Kola i u koaliciji sa Hrišćanskom demokratskom unijom. U to vreme je bio jedan od najpopularnijih nemačkih političara. Bio je i sa najdužim ministarskim stažom u Nemačkoj (23 godine).
Pomogao je u procesu rušenja komunističkih režima na Istoku, što je dovelo do procesa nemačkog ujedinjenja. Poznat je i kao veliki zastupnik hrvatske nezavisnosti, zbog čega je u Hrvatskoj bio proglašen počasnim građaninom. Suprotstavljao se ostalim evropskim ministrima spoljnih poslova i uporno je zastupao stav prema hrvatskoj i slovenačkoj nezavisnosti i prevremenom priznavanju nezavisnosti tih jugoslovenskih republika. Po dotadašnjem dogovoru zemalja evropske zajednice, priznanje je trebalo preispitati tek 15. februara 1992. godine, nakon izveštaja Badinterove komisije.
Hans-Ditrih Genšer je 19. decembra 1991, po povratku iz Vatikana i po dogovoru sa Austrijom objavio da će Nemačka priznati nezavisnost Hrvatske i Slovenije nezavisno od odluke drugih vlada. Zbog te odluke, Genšer je kritikovan i od tadašnjeg Generalnog sekretara Ujedinjenih nacija Havijera Pereza de Kueljara, koji je upozorio, „da bi priznanje Slovenije i Hrvatske moglo dovesti do širenja sukoba u Jugoslaviji".
Godine 1992, na opšte iznenađenje daje ostavku na mesto ministra inostranih poslova SR Nemačke.
Od 1994. godine, Genšer je honorarni profesor Oto-Zur instituta za političke nauke Slobodnog univerziteta u Berlinu.
Priznanja uredi
Zbog njegovog priznanja Hrvatske pevale su se u Hrvatskoj pesme "Danke Dojčland". Genšeru je u Hrvatskoj podignuto nekoliko spomenika, a njegovo i ime tadašnjeg kancelara Nemačke Helmuta Kola ponele su i ulice u nekoliko hrvatskih gradova (između ostalog i Trogir).
Počasni je građanin njegovog rodnog grada, nosilac Velikog krsta francuske počasne legije, počasni doktor nauka lajpciškog univerziteta kao i nosilac drugih priznanja.
