Horonim
Horonim (od grč. χώρα / oblast i grč. ὄνομα / ime) je onomastički pojam, kojim se označava posebna vrsta toponima. U horonime spadaju nazivi, odnosno vlastita imena raznih oblasti, odnosno prostornih (teritorijalnih) celina.[1]
Horonimi spadaju u vlastite imenice i pišu se početnim velikim slovom.
Vrste horonima uredi
Prema osnovnim vrstama imenovanog prostora, horonimi se dele na prirodne i administrativne.
- U prirodne horonime spadaju nazivi svih geografskih oblasti, od najmanjih (mikrogeografskih) prostora, do najvećih (makrogeografskih) celina, kao što su kontinenti. Na primer: imenice Mačva i Podunavlje su prirodni horonimi.
- U administrativne horonime spadaju nazivi raznih političko-teritorijalnih jedinica, na svim nivoima, od opštinskog, preko okružnog i pokrajinskog, do državnog. Na primer, u zvaničnim nazivima Republike Srbije i Republike Srpske, imenice Srbija i Srpska su upotrebljene u funkciji administrativnih horonima.[2]
Prema svom etimološkom poreklu, horonimi se dele na dve grupe:
- endohoronimi - izvorni oblasni nazivi (na primer, naziv Crna Gora je endohoronim, odnosno izvorni naziv za zemlju koja se na stranim neslovenskim jezicima naziva Montenegro)
- egzohoronimi - strani oblasni nazivi (na primer, slovenski naziv Nemačka je egzohoronim, odnosno strani naziv za zemlju koja se na jeziku njenih stanovnika zove Dojčland)
Tvorba horonima uredi
U sklopu procesa transonimizacije, mnogi horonimi su izvedeni iz naziva koji pripadaju drugim onomastičkim kategorijama, bilo putem dodavanja odgovarajućeg afiksa ili putem zadržavanja istog oblika uz dodavanje novog značenja.[3]
Brojni horonimi su izvedeni iz drugih toponima, kao što su hidronimi ili oronimi. Na primer, horonimi Polimlje i Povardarje izvedeni su iz hidronima Lim i Vardar, dok je horonim Kavkaz (naziv za oblast) izveden iz oronima Kavkaz (naziv planinskog venca).
Mnogi horonimi su izvedeni iz antroponima. Na primer, iz prezimena Kristifora Kolumba izveden je horonim Kolumbija. Brojni horonimi su izvedeni iz etnonima. Na primer, horonimi Srbija i Mađarska izvedeni su iz etnonima Srbi i Mađari.
Pojedini horonimi su izvedeni iz opštih imenica. Na primer, horonimi Krajina i Ukrajina izvedeni su iz opštih pojmova kojima se označavaju krajiške oblasti (krajište, krajina, ukrajina).
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ Room 1996, str. 20.
- ^ Šipka 2008, str. 657-665.
- ^ Šćepanović 1998, str. 101-108.
Literatura uredi
- Alerić, Danijel (1996). „Toponim Bosna kao slavistički problem”. Rasprave Zavoda za hrvatski jezik. 21: 5—12.
- Dinić, Mihailo (1966). „O nazivima srednjovekovne srpske države: Sklavonija, Srbija, Raška”. Prilozi za književnost, jezik, istoriju i folklor. 32 (1-2): 26—34.
- Zett, Robert (2013). „O imenu Slavonija”. Scrinia Slavonica. 13: 489—495.
- Mišić, Siniša (2006). „Humska zemlja, naziv i župe”. Episkopija zahumsko-hercegovačka. Beograd: Svet knjige. str. 39—73.
- Room, Adrian (1996). An Alphabetical Guide to the Language of Name Studies. Lanham and London: The Scarecrow Press.
- Šipka, Milan (2008). „Porijeklo i značenje horonima Srpska”. Zbornik Instituta za srpski jezik SANU. 1. Beograd: Institut za srpski jezik SANU. str. 657—665.
- Šćepanović, Mihailo (1998). „Transonimizacija i nominalne kategorije”. Srpski jezik: Studije srpske i slovenske. 3 (1-2): 101—108.
Spoljašnje veze uredi
- Komisija za standardizaciju geografskih imena: O geografskim imenima Arhivirano na sajtu Wayback Machine (14. januar 2019)