Hram Svetog Preobraženja Gospodnjeg u Stublu
Hram Sv. Preobraženja Hristovog nalazi se u selu Stubal, desetak kilometara od Vladičinog Hana, na levoj obali Južne Morave. Pripada Arhijerejskom namesništvu Masuričko-Poljaničkom, Eparhija vranjska.[1]
| Hram Sv. Preobraženja Gospodnjeg | |
|---|---|
 Hram Sv. Preobraženja Gospodnjeg | |
| Osnovni podaci | |
| Lokacija | |
| Mesto | Stubal (Vladičin Han) |
| Država |  Srbija |
| Koordinate | 42° 39′ 5.42″ N 22° 2′ 12.32″ E / 42.6515056° S; 22.0367556° I |
Istorija uredi
Prema predanju hram potiče s kraja XIV veka i zadužbina je Marka Kraljevića.[2]
Legenda kaže da se selo Stubal nalazilo u brdu a meštani su hram gradili u njegovom podnožju. Ono što bi meštani danju sagradili, anđeli bi noću prenosili na vrh brda. Mesto na kome će hram biti sagrađen odredio je Marko Kraljević bacivši buzdovan sa desne obale Južne Morave.
Prema podacima Eparhije vranjske, hram je osveštan 29. februara 1870. godine. Osveštao ga je Vladika Paisije (1806.-1892.), o čemu svedoči pravougaona ploča postavljena iznad ulaza u hram.
Pisanih istorijskih podataka o hramu nema, jer su bugarski okupatori spalili svu crkvenu dokumentaciju 1943. godine.
Arhitektura uredi
Hram je sazidan na steni od kamenih blokova. Ima pravougaonu podužnu osnovu. Po tipu je brod (arhitektura) - jednobrodna građevina prekrivena kamenim pločama. Na južnom zidu se nalaze dvoja ulazna vrata polukružnog oblika sa drvenim okvirom.
Unutrašnjost hrama je verovatno bila freskopisana, o čemu svedoči jedina preostala freska na južnom zidu između dva ulaza. Na njoj je predstavljeno Preobraženje Hristovo. Ikonostas je u istočnom delu hrama i ima 21 ikonu.
Zvonik se nalazi na zapadnoj strani, sagrađen je od kamenih blokova kao i hram. Na zvonu postoji tekst: "Ovo zvono opštine Stubalske Hrama Svetog Preobraženija Gospodnja salili Đorđa Bote sinovi u Vršcu 1884".[3]
Hram je renoviran 1994. godine. Originalni metalni krst je postavljen na porti hrama a na samom hramu je postavljen novi kameni krst.
Zaštićen je od strane Zavoda za zaštitu spomenika kulture u Nišu.
Galerija slika uredi
-
Pogled sa istočnog zida hrama -
Pogled sa zvonika -
Zvonik hrama -
Porta hrama -
Ulaz u hram -
Predvorje hrama
Reference uredi
- ^ „Hram Svetog Hristovog Preobraženja u selu Stubal”. rtv-vranje.rs. Arhivirano iz originala 16. 01. 2021. g. Pristupljeno 30. 12. 2020.
- ^ „HANINFO – Hram Svetog Hristovog Preobraženja”. haninfo.rs. Pristupljeno 30. 12. 2020.
- ^ „Hram Sv. Preobraženja Gospodnjeg”. eparhijavranjska.org. Pristupljeno 30. 12. 2020.
