Hrvatska demokratska zajednica
Hrvatska demokratska zajednica (HDZ) je hrvatska parlamentarna politička stranka desnog centra, konzervativno demohrišćanski usmerena. Pridružena članica je Evropske narodne partije (EPP).
Hrvatska demokratska zajednica | |
|---|---|
 | |
| Predsednik | Andrej Plenković |
| Generalni sekretar | Gordan Jandraković |
| Osnivač | Franjo Tuđman |
| Osnovana | 17. jun 1989. |
| Sedište | Zagreb Hrvatska |
| Mladi ogranak | Mladež HDZ-a |
| Broj članova (2016) | 208.277 |
| Ideologija | liberalni konzervativizam Hrišćanska demokratija Proevropeizam do 1999.: Srbofobija hrvatski iredentizam |
| Politička pozicija | desni centar do 1999.: krajnja desnica |
| Religija | katolicizam |
| Međunarodno članstvo | Međunarodna demokratska unija |
| Evropska stranka | Evropska narodna partija |
| Grupa u Evropskom parlamentu | Grupa Evropske narodne partije |
| Boje | Plava |
| Hrvatski sabor | 55 / 151
|
| Evropski parlament 1 | 4 / 12
|
| Simbol na izborima | |
 | |
| Zastava stranke | |
 | |
| Veb-sajt | |
| www | |
Partija je formirana 1989. godine kao konzervativna desničarska stranka. Došla je na vlast nakon prvih višestranačkih izbora u Hrvatskoj 1990. godine pod vođstvom Franje Tuđmana. Ova Partija i njeno ime su blisko vezane za savremenu hrvatsku vlast — kako za Tuđmana, tako i za njegove saradnike iz ranog perioda, poput bivšeg predsednika Stjepana Mesića, i umerenijih naslednika, poput bivšeg premijera Ive Sanadera.
Partija je iz svoga članstva izbacila dvoje bivših predsednika partije, koji su takođe bili i premijeri Hrvatske, Ivu Sanadera i Jadranku Kosor.
Politika uredi
Iako je zvanično bila stranka desnog centra, 90-ih godina je koristila govor mržnje, antisrpsku, antikomunističku i antijugoslovensku politiku (česti izrazi iz tog vremena bili su „srbokomunistički, jugokomunistički, srbočetnički, ..."). U takvoj retorici često su se isticali pojedini članovi, pa i najviše rukovodstvo stranke. Takođe, iako nikad zvanično, delimično se amnestira ustaški pokret, ističući želju ustaša za stvaranjem nezavisne države, a pri tome se nije pominjala njihova izdaja zemlje fašističkim snagama, kao ni njihovi zločini. Takvom se retorikom pokušavalo dobiti simpatije dijaspore.
Takva politika, koja je počela gotovo od prvog dana od dolaska na vlast u Hrvatskoj 1990, nastavljena je i tokom rata, sve do gubitka vlasti 2000. godine. Takođe, taj period 90-ih obeležio je i period stvaranja tajkuna vernih HDZ-ovoj vlasti, kojima je omogućena pljačka hrvatskih preduzeća za vreme privatizacije.
Gubitkom vlasti početkom 2000. godine i dolaskom Ive Sanadera na vrh stranke počela je transformacija nacionalističke stranke u modernu demohrišćansku stranku desnog centra. Iako je i sam Ivo Sanader još 2001. godine organizovao mitinge po Hrvatskoj (najpoznatiji je onaj u Splitu)[traži se izvor] na kojima je otvoreno pozivao narod na pobunu zbog saradnje koalicijske vlasti sa haškim sudom na procesuiranju ratnih zločina na hrvatskoj strani, dolaskom na vlast 2003. godine potpuno menja stavove i zvaničnu politiku.
Ostvaruje punu saradnju sa haškim sudom, optužene ratne zločince izbacuje iz stranke, uspostavlja koaliciju sa Samostalnom demokratskom srpskom strankom, koja se nastavlja i nakon pobede na izborima 2007. godine.
Stranka je sa svojim partnerima HSS-om i HSLS-om na lokalnim izborima 2009. godine osvojila vlast u 13 županija i 69 gradova. Trenutno ima deset župana.[1] Ima 57 gradonačelnika u gradovima i 232 načelnika u opštinama. Stranka s partnerima ima većinu u 14 županijskih skupština.
Protiv Stranke, kao pravne osobe, je otvorena istraga USKOK-a 25. novembra 2011. godine u kojoj se Stranka tereti za proneveru 30 miliona kuna.[2] Nikoliko dana kasnije Stranci je blokirana imovina.[3][4]
Predsednici partije uredi
- Franjo Tuđman (17. jun 1989. — 10. decembar 1999)
- Vladimir Šeks, (v.d.[5]) (5. januar 2000. — 30. april 2000)
- Ivo Sanader (30. april 2000. — 4. jul 2009)
- Jadranka Kosor (4. jul 2009. — 20. maj 2012)
- Tomislav Karamarko (21. maj 2012. — do 21. juna 2016)
- Andrej Plenković (17. juli 2016. — do danas)
Reference uredi
- ^ HDZ: Dobro smo prošli, ali Šuice su se zasitili Arhivirano na sajtu Wayback Machine (7. јун 2009), Јутарњи лист
- ^ HDZ JE POD ISTRAGOM: Sanader, Jarnjak, Maček i Pavošević na listi sumnjivih — Jutarnji.hr Архивирано на сајту Wayback Machine (28. октобар 2011), Приступљено 29. 4. 2013.
- ^ Novi udarac vladajućoj stranci: Županijski sud na zahtjev DORH-a blokirao imovinu HDZ-a — Jutarnji.hr Архивирано на сајту Wayback Machine (31. oktobar 2011), Pristupljeno 29. 4. 2013.
- ^ HDZ-u blokirana imovina do okončanja istrage o crnim fondovima — Vijesti.net — Index.hr, Pristupljeno 29. 4. 2013.
- ^ Izabran na Glavnom odboru HDZ-a kao vršilac dužnosti
Spoljašnje veze uredi
sestrinskim projektima:
