Švajcarski Alpi

Alpski region Švajcarske, konvencionalno poznat pod imenom Švajcarski Alpi (nem. Schweizer Alpen), predstavlja glavnu prirodnu odliku zemlje i — zajedno sa Švajcarskim platoom i švajcarskim delom Jurskih planina — obuhvata jedan od njena tri glavna fiziogeografska regiona. Švajcarski Alpi se pružaju preko Zapadnih Alpi i Istočnih Alpi, pokrivajući područje koje se ponekad naziva Centralnim Alpima.^[1] Dok su severni prevoji od Bernskih Alpi do Apencelskih Alpi potpuno na teritoriji Švajcarske, južni prevoji Monblanskog masiva do Berninskog masiva su i na teritorijama drugih zemalja kao što je Francuska, Italija, Austrija i Lihtenštajn.

Švajcarski Alpi obuhvataju gotovo sve najviše planine Alpi, kao što su Duforšpice (4.634 m), Dom (4.545 m), Liskam (4.527 m), Vajshorn (4.506 m) i Materhorn (4.478 m). Ostali po visini sledeći vrhovi mogu da se pronađu na spisku planina Švajcarske.

Još od srednjeg veka, prelazak preko Alpi igrao je važnu ulogu u istoriji. Region severno od Sen-Gotardskog masiva postao je jezgro Švajcarske konfederacije početkom 14. veka.

Planinski masivi Švajcarskih Alpa uredi

Sjeverni Alpi:

Sjeverozapadni dio: Bernski Alpi (Berner Alpen) u širem smislu (Dan-di-Midi masiv, Vildhorn masiv, Finsterarhorn masiv, Dama masiv, Šable masiv, Sane i Sime masiv, Are masiv, Untervaldski i Engelberški Alpi)
Sjeveroistočni dio: Glarnski Alpi u širem smislu (Tedi masiv, Sardona masiv, Sil masiv, Tur masiv (Alpštajn i Sentis masiv i Hurfirsten masiv)

Južni Alpi:

1. Jugozapadni dio: Valiski Alpi u širem smislu (Masiv Mon Blana, Sesia masiv, Mađa masiv (Tesinski Alpi)

2. Jugoistočni dio: Bundnerski Alpi u širem smislu (Adula masiv, Medels masiv, Rajnvald masiv, Luganski Alpi, Ze Masiv, Sjevernoengadinski Alpi ili Sjeverni Retijski Alpi, Albula masiv, Silvreta masiv, Ferval masiv, Južnoengadinski masiv ili Južni Retijski Alpi, Plesur masiv i Retikon masiv).

Švajcarski Alpi u klimatskim promjenama uredi

Alpi, kao i ostali planinski masivi, snažno su pogođeni klimatskim promjenama. Klimatske promjene utiču na lednike i to velikom brzinom, tako da u odnosu na 1970e godine, 1463 lednika u Švajcarskim Alpima, izbrojana 2019. godine, čine nepovratni gubitak od 700 lednika. Klimatolozi zaključuju da je većina lednika otopljena u 21. vijeku. Klimatske promjene utiču takođe na floru i faunu, pogotovo na ptice.

Vidi još uredi

Alptranzit

Reference uredi

^ Ball, John (1873). The Central Alps. Longmans, Green & Co.

Literatura uredi

Ball, John (1873). The Central Alps. Longmans, Green & Co.
Ball, John (1873). The Central Alps. Longmans, Green & Co.
Staffelbach, Heinz (2008). Handbuch Schweizer Alpen. Pflanzen, Tiere, Gesteine und Wetter. Der Naturführer. Haupt Verlag. str. 656. ISBN 978-3-258-07638-6.

Staffelbach, Heinz (2009). Manuel des Alpes suisses. Plantes, animaux, roches et météo. Le guide nature. éditions Rossolis. str. 656. ISBN 978-2-940365-30-2.