14. april
датум
14. april (14.04) je 104. dan u godini po gregorijanskom kalendaru (105. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 261 dana.
Događaji uredi
| april | ||||||
| P | U | S | Č | P | S | N |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
| 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
| 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
| 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
| 29 | 30 | |||||
- 43. p. n. e. — Marko Antonije, koji je opseo cezarovog atentatora Decima Bruta u Mutini, je porazio vojsku konzula Pansa, a odmah zatim je poražen od vojske drugog konzula Hircija.
- 69 — Vitelije, zapovednik rajnskih legija, odnosi pobedu nad Otonom u blizini Kremone i nametnuo se za rimskog cara (Godina četiri cara).
- 193 — Vojska u Iliriku je izabrala Septimija Severa za rimskog cara.
- 955 — Nakon ženidbe sa hrišćanskom Dubravkom od Češke, paganski vladar Poljana Mješko I je primio hrišćanstvo, što se smatra osnivanjem Poljske.
- 1205 — Bugarski car Kalojan je naneo težak poraz krstašima i zarobio latinskog cara Balduina I Flandrijskog.
- 1471 — Snage jorkista pod komandom Edvarda IV su u bici kod Barneta porazili lankastersku vojsku, ubivši pri tom Ričard Nevila, grofa od Vorika.
- 1849 — Na inicijativu revolucionarnog lidera Lajoša Košuta Mađarska proglasila nezavisnost od Austrije.
- 1865 — Predsednik SAD Abraham Linkoln smrtno ranjen u atentatu koji je izveo Džon Vilks But nekoliko dana po završetku građanskog rata.
- 1900 — Predsednik Francuske Emil Lube u Parizu otvorio Svetsku izložbu, najveću te vrste u istoriji Evrope.
- 1909 — Nakon vojne pobune protiv vlade, rulja je započela masakre nad Jermenima u vilajetu Adana.
- 1912 — Brod Titanik udario je u ledenu santu i potonuo narednog jutra, usmrtivši 1.496 osoba.
- 1912 — Osnovan brazilski Fudbalski klub Santos.
- 1931 — U Španiji proglašena republika posle abdikacije i bekstva iz zemlje kralja Alfonsa XIII.
- 1938 — Poleteo je prvi prototip lovačkog aviona Rogožarski IK-3, a njime je upravljao iskusni pilot iz Opitne grupe kapetan Nikola Bjelanović.
- 1945 — Savezničke trupe uhapsile nemačkog diplomatu i političara Franca fon Papena i izručile ga sudu za ratne zločine u Nirnbergu.
- 1958 — Sputnjik 2 je pao na Zemlju posle misije duge 162 dana.
- 1970 — Eksplodirao je rezervoar sa kiseonikom na letelici Apolo 13, čime je ugrožen život posade koja je bila na misiji ka Mesecu.
- 1975 — U Sikimu, u severoistočnoj Indiji, ukinuta monarhija i proglašena republika. Sikim postao 22. država Indijske Unije.
- 1986 — Kao odgovor na podmetanje bombe u Zapadnom Berlinu, američki predsednik Ronald Regan je naredio bombardovanje Libije.
- 1988 — U Ženevi, Avganistan i Pakistan potpisali sporazum o Avganistanu, a SSSR i SAD dali izjave o nemešanju i neintervenciji. Sporazumom predviđen povratak avganistanskih izbeglica iz Pakistana i povlačenje sovjetskih trupa iz Avganistana.
- 1994 — Dva američka borbena aviona F-15 igl greškom iznad severnog Iraka oborila dva američka helikoptera, usmrtivši svih 26 ljudi u njima.
- 1995 — Svetska zdravstvena organizacija saopštila da na prostoru SFRJ ima oko milion ljudi kojima je potrebna medicinska pomoć zbog psiholoških trauma izazvanih ratom.
- 1999 —
- 2000 — Mitingom u centru Beograda, „Stop teroru, za demokratske izbore“, srpska opozicija počela koordiniranu akciju za demokratske promene u zemlji.
- 2003 —
- Na zasedanju u Luksemburgu šefovi diplomatija Evropske unije odlučili da zabrane ulazak na teritoriju EU svim osobama na Balkanu koje pomažu haškim optuženicima na slobodi.
- U blizini Bagdada američke specijalne snage uhapsile bivšeg lidera palestinskog gerilskog pokreta Abua Abasa, optuženog da je organizovao otmicu italijanskog putničkog broda „Akile Lauro“ 1985. i ubistvo Amerikanca Leona Klinghofera, bačenog u Sredozemno more.
Rođenja uredi
- 1629 — Kristijan Hajgens, holandski matematičar, fizičar i astronom. (prem. 1695)[1]
- 1862 — Vojislav Ilić, srpski pesnik. (prem. 1894)[2]
- 1862 — Petar Stolipin, ruski političar, 3. predsednik Vlade Rusije. (prem. 1911)[3]
- 1883 — Sima Pandurović, srpski pesnik, dramaturg, esejista, prevodilac i književni kritičar. (prem. 1960)[4]
- 1886 — Arpad Tot, mađarski pesnik i prevodilac. (prem. 1928)
- 1904 — Džon Gilgud, engleski glumac i reditelj. (prem. 2000)[5]
- 1925 — Rod Stajger, američki glumac. (prem. 2002)[6]
- 1926 — Karolj Lapiš, mađarski patolog, akademik i inostrani član Odeljenja medicinskih nauka Srpske akademije nauka i umetnosti.[7]
- 1927 — Dragan Godžić, srpski košarkaš i košarkaški trener. (prem. 1988)
- 1937 — Miroslav Bijelić, srpski glumac i književnik. (prem. 2010)[8]
- 1940 — Džuli Kristi, engleska glumica.[9]
- 1941 — Gerhard Neveklovski, austrijski lingvista i akademik, inostrani član sastava Srpske akademije nauke i umetnosti.[10]
- 1945 — Riči Blekmor, engleski muzičar, najpoznatiji kao suosnivač i gitarista grupe Deep Purple.[11]
- 1958 — Piter Kapaldi, škotski glumac, reditelj i scenarista.[12]
- 1961 — Robert Karlajl, škotski glumac.[13]
- 1972 — Petar Puača, srpski fudbaler.[14]
- 1973 — Roberto Ajala, argentinski fudbaler.[15]
- 1973 — Ejdrijen Brodi, američki glumac.[16]
- 1975 — Veronika Zemanova, češka pornografska glumica i erotski model.[17]
- 1977 — Sara Mišel Gelar, američka glumica.[18]
- 1977 — Rob Makelheni, američki glumac, reditelj, scenarista i producent.[19]
- 1977 — Milivoje Ćirković, srpski fudbaler.[20]
- 1979 — Kerem Tunčeri, turski košarkaš.[21]
- 1988 — Roberto Bautista Agut, španski teniser.[22]
- 1988 — Željko Šakić, hrvatski košarkaš.[23]
- 1989 — Nenad Beđik, srpski veslač.[24]
- 1996 — Abigejl Breslin, američka glumica.[25]
- 1997 — Vojislav Stojanović, srpski košarkaš.[26]
Smrti uredi
- 1759 — Georg Fridrih Hendl, nemački kompozitor (rođ. 1685)[27]
- 1807 — Džeremaja Bendžamin Rihter, nemački hemičar (rođ. 1762)
- 1914 — Čarls Sanders Pirs, američki filozof i logičar (rođ. 1839)[28]
- 1917 — Ludvik Lazar Zamenhof, poljski lekar, tvorac esperanta[29]
- 1930 — Vladimir Vladimirovič Majakovski, ruski pesnik [30]
- 1947 — Petar Bajalović je bio srpski arhitekta[31]
- 1969 — Petar Kolendić, srpski književni istoričar [32]
- 1983 — Kosta Sivčev konstruktor aviona, vazduhoplovno tehnički pukovnik u SFRJ.
- 1986 — Simon de Bovoar, francuska književnica (rođ. 1908)[33]
- 2011 — Branislav Crnčević je bio srpski književnik, aforističar, novinar, scenarista, politički komentator i član SNS. (rođ. 1933)[34]
- 2019 — Mira Marković, supruga Slobodana Miloševića[35]
- 2020 — Miodrag Lazić, primarijus, načelnik Urgentnog centra Kliničkog centra Niš i ratni hirurg Srpske vojske Krajine i Vojske Republike Srpske[36]
- 2024 — Lučano Sušanj, jugoslovenski atletičar, hrvatski političar i sportski radnik.[37]
Praznici i dani sećanja uredi
- Imendani
- Tibor, mađarsko ime
Reference uredi
- ^ John Gribbin (22. 2. 2000). Q is for Quantum: An Encyclopedia of Particle Physics. Simon and Schuster. str. 181. ISBN 978-0-684-86315-3.
- ^ „Vojislav Ilić | Poezija suštine” (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2022-02-05.
- ^ „Pyotr Arkadyevich Stolypin | Russian statesman | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-05.
- ^ „Sima Pandurović”. biografija.org. Pristupljeno 2. 2. 2022.
- ^ Gyles Daubeney Brandreth (1984). John Gielgud: a celebration. Pavilion. str. 12. ISBN 978-0-907516-38-5.
- ^ „Rod Steiger”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-05.
- ^ „Karolji Lapiš”. sanu.ac.rs. Pristupljeno 26. 1. 2024.
- ^ „Miroslav Bijelic”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-05.
- ^ „Julie Christie”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-05.
- ^ „GERHARD NEVEKLOVSKI”. sanu.ac.rs. Pristupljeno 27. 1. 2024.
- ^ „Ritchie Blackmore Songs, Albums, Reviews, Bio & More”. AllMusic (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-05.
- ^ „Peter Capaldi”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-05.
- ^ „Robert Carlyle”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-05.
- ^ „FK Borac Cacak”. web.archive.org. 2012-06-02. Arhivirano iz originala 02. 06. 2012. g. Pristupljeno 2022-02-05. Arhivirano na sajtu Wayback Machine (2. jun 2012)
- ^ „Roberto Ayala - Player profile”. www.transfermarkt.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-05.
- ^ Editors of Chase's (30. 9. 2018). Chase's Calendar of Events 2019: The Ultimate Go-to Guide for Special Days, Weeks and Months. Rowman & Littlefield. str. 223. ISBN 978-1-64143-264-1.
- ^ „Veronika Zemanova”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-05.
- ^ „Sarah Michelle Gellar”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-05.
- ^ „Rob McElhenney”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-05.
- ^ „Ćirković Milivoje”. reprezentacija.rs (na jeziku: engleski). 2020-04-14. Pristupljeno 2022-02-05.
- ^ „Kerem Tunceri - Turkish Basketball Super League Player”. TBLStat.net (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-05.
- ^ „Roberto Bautista Agut | Overview | ATP Tour | Tennis”. ATP Tour. Pristupljeno 2022-02-05.
- ^ „Zeljko Sakic profile | Game center | FIBA.com”. web.archive.org. 2016-08-17. Arhivirano iz originala 17. 08. 2016. g. Pristupljeno 2022-02-05. Arhivirano na sajtu Wayback Machine (17. август 2016)
- ^ „Nenad Beđik Bio, Stats, and Results | Olympics at Sports-Reference.com”. web.archive.org. 2012-12-14. Архивирано из оригинала 14. 12. 2012. г. Приступљено 2022-02-05. Архивирано на сајту Wayback Machine (14. decembar 2012)
- ^ Zekas, Rita (27. 7. 2007). „Abbie shines”. Toronto Star. Arhivirano iz originala 8. 12. 2015. g. Pristupljeno 20. 8. 2012.
- ^ Eurobasket. „Vojislav Stojanovic Player Profile, Staff Mantova, News, Stats - Eurobasket”. Eurobasket LLC. Pristupljeno 2022-02-05.
- ^ „George Frideric Handel | Biography, Background, Compositions, Music, Messiah, Accomplishments, & Facts | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-05.
- ^ „Peirce, Charles Sanders | Internet Encyclopedia of Philosophy” (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-05.
- ^ „L.L. Zamenhof | Polish linguist and physician | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-05.
- ^ „Vladimir Vladimirovič Majakovski”. biografija.org. Pristupljeno 20. 1. 2022.
- ^ „Na dan 14.4.1947.: Umro Petar Bajalović, srpski arhitekta.”. www.nadanasnjidan.net. Pristupljeno 2022-02-05.
- ^ „Član SANU”. web.archive.org. 2016-03-05. Arhivirano iz originala 05. 03. 2016. g. Pristupljeno 2022-02-05. Arhivirano na sajtu Wayback Machine (5. mart 2016)
- ^ „Simone de Beauvoir – Najveća francuska filozofkinja i feministkinja”. voxfeminae.net. Pristupljeno 20. 1. 2022.
- ^ „CRNČEVIĆ Branislav-Brana”. snp.org.rs. Pristupljeno 20. 1. 2022.
- ^ „Umrla Mira Marković”. BBC News na srpskom (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2022-02-05.
- ^ „Preminuo čuveni dr Miodrag Lazić”. Niške Vesti (na jeziku: srpski). 2020-04-14. Pristupljeno 2022-02-05.
- ^ „Umro je Luciano Sušanj, najbolji hrvatski atletičar u povijesti”. www.index.hr (na jeziku: hrvatski). Pristupljeno 2024-04-14.
Vidi još uredi
