17. vek
век
17. vek je počeo 1. januara 1601. i završio se 31. decembra 1700.
| Milenijum: | 2. milenijum |
|---|---|
| Vekovi: | |
| Decenije: |
Događaji uredi
1600e uredi
- 1601.: Bitka za Kinsejl, najznačajnija bitka u Irskoj istoriji.
- 1603.: Elizabeta I umire i nasleđuje je njen rođak kralj Džejms I Stjuart, ujedinjujući krune Škotske i Engleske
- 1603.-1623.: Nakon modernizacije svoje armije, Abas I proširuje Persiju zauzimajući teritoriju od Osmanlija i Portugalaca
- 1607.: Londonska kompanija osniva Džejmstaun u Severnoj Americi učestvujući u Britanskoj kolonijalizaciji Amerika.
- 1608.: Kvebek siti osnovao Samjuel de Šamplen u Novoj Francuskoj (danas Kanada).
1610e uredi
- 1610 — 1643.: Vladavina Luja XIII u Francuskoj.
- 1611.: Završena Biblija kralja Džejmsa.
- 1613.: Smutno vreme u Rusiji završava se početkom vladavine dinastije Romanov koja je vladala do 1917.
- 1615.: Mogulsko carstvo dodeljuje prava trgovanja Britanskoj istočnoindijskoj kompaniji.
- 1618.-1648.: Tridesetogodišnji rat opustiošio Centralnu Evropu.
1620e uredi
- 1624.-1642.: Kao glavni ministar, Arman Žan di Plesi de Rišelje centralizuje moć u Francuskoj.
- 1625.: Holandska zapadnoindijska kompanija osniva Novi Amsterdam u Severnoj Americi.
- 1625-1649.: Vladavina Čarlsa I u Engleskoj.
1630e uredi
- 1637: Krah holandske berze lala.
- 1637: Pekotski rat, prvi od tri američko-indijanska rata
- 1639-1651: Ratovi tri kraljevstva, građanski ratovi u Škotskoj, Irskoj, i Engleskoj.
- 1639.: Beogradski mir.
1640e uredi
- 1640: Portugal ponovo stiče nezavisnost od Španije, čime je okončana Iberijska unija.
- 1640: Mučenje je zabranjeno u Engleskoj.
- 1641: Tokugava šogunat uvodi instituciju sakoku - stranci su proterani i nikom nije dozvoljeno da uđe u Japan ili ga napusti.
- 1642.: Revolucija u Engleskoj.
- 1642: Holandski istraživač Abel Tasman postaje prvi Evropljanin koji je otkrio Novi Zeland.
- 1643 — 1715.: Vladavina Luja XIV u Francuskoj.
- 1644: Mandžurci pokoravaju Kinu i time okončavaju vladavinu dinastije Ming. Dinastija Ćing dolazi na vlast i vlada do 1912.
- 1645-1669.: Kandijski rat Osmanskog carstva protiv Mletačke republike.
- 1648: Vestfalskim mirom se okončavaju Tridesetogodišnji i Osamdesetogodišnji rat, kao i period prevlasti Španije i Svetog rimskog carstva u Evropi.
- 1648-1653: Fronda - građanski rat u Francuskoj.
- 1648-1667: Deluški ratovi ostavljaju Poljsku u ruinama.
- 1648-1669: Osmansko carstvo osvaja Krit od Venecije nakon Kandijskog rata.
1650e uredi
- 1652: Holandska istočnoindijska kompanija je osnovala Kejptaun.
- 1652: Počeo Prvi anglo-holandski rat.
- 1655-1661: Severni ratovi osiguravaju uspon Švedske imperije kao velesile.
- 1656: Velaskez slika Mlade plemkinje
1660e uredi
- 1660: Kraj Komonvelta i povratak monarhije u Englesku.
- 1660: Osnovano Kraljevsko društvo Londona za unapređenje prirodnih znanja.
- 1661: Početak vladavine kineskog imperatora Kangksija.
- 1662: Koksinga preuzima Tajvan od Holanđana i osniva Kraljevstvo Tungning kojim vlada do 1683.
- 1663: Francuska preuzela potpunu političku i vojnu kontrolu nad svojom kolonijom Novom Francuskom.
- 1664: Britanski vojnici su zauzeli Novi Amsterdam i promenili mu ime u Njujork.
- 1665: Portugalska imperija poražava Kraljevinu Kongo.
- 1666: Veliki požar u Londonu.
- 1667-1699: Veliki bečki rat zaustavio širenje Osmanskog carstva u Evropu.
1670e uredi
- 1670.: U Kanadi osnovana Kompanija Hadsonovog zaliva
- 1672.-1678.: Francusko-holandski rat
- 1674.: Osnovano Carstvo Marata u Indiji.
- 1676.: Rusija i Osmansko carstvo počinju Rusko-turski rat.
1680e uredi
- 1682: Petar Veliki postaje vladar Rusije (car 1696).
- 1682: La Sal istražuje dužinu reke Misisipi i zauzima Luizijanu u ime Francuske.
- 1683: Kina osvaja Kraljevstvo Tungning i prisvaja Tajvan.
- 1685: Ediktom iz Fontenbloa se u Francuskoj protestantizam proglašava protivzakonitim.
- 1687: Isak Njutn objavljuje Matematički principi prirodne filozofije.
- 1688-1689: Nakon Slavne revolucije, Engleska postaje ustavna monarhija a snaga Republike Holandije opada.
- 1688-1697: Velika alijansa traži način da zaustavi francusku ekspanziju tokom devetogodišnjeg rata.
- 1688.: Austrijska vojska osvaja Beograd.
- 1689: Nerčinski sporazum uspostavlja granicu između Rusije i Kine.
- 1689 — 1725.: Vladavina Petra Velikog u Rusiji.
1690e uredi
- 1690.: Prva velika seoba Srba.
- 1692: Suđenja vešticama u Salemu u Masačusetsu.
- 1697.: Poraz osmanlijske vojske kod Sente.
- 1699.: Karlovački mir.
- 1700-1721: Rusija zamenjuje Švedsku kao domaninatna sila na Baltiku posle Velikog severnog rata.
