28. septembar

28. septembar (28.9.) je 271. dan u godini po gregorijanskom kalendaru (272. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 94 dana.

Događaji

septembar
P	U	S	Č	P	S	N
						1
2	3	4	5	6	7	8
9	10	11	12	13	14	15
16	17	18	19	20	21	22
23	24	25	26	27	28	29
30

• 351 — Bitka kod Murse (današnji Osijek): Rimski car Konstancije II po cenu velikih žrtava porazio zapadnog uzurpatora Magnencija.
• 1066 — Normanski vojvoda Vilijam, iskrcao se s vojskom kod Pevensija u južnoj engleskoj pokrajini Saseks i počeo osvajanje Engleske.
• 1864 — U Londonu osnovana Prva internacionala, za koju je osnivački dokument pod nazivom „Inauguralna adresa i Statut“ napisao Karl Marks.
• 1928 — Škotski biolog Aleksander Fleming je otkrio penicilin kada je otkrio da ova gljiva ubija bakterije u svojoj laboratoriji.
• 1944 — Jedinice Crvene armije u Drugom svetskom ratu prešle u Srbiju na osnovu jugoslovensko-sovjetskog dogovora.
• 1949 — Moskva jednostrano otkazala ugovor o prijateljstvu i uzajamnoj pomoći SSSR i Jugoslavije, što su potom učinile i ostale zemlje „socijalističkog lagera“, Mađarska 30. septembra, Bugarska i Rumunija 1. i Čehoslovačka 4. oktobra.
• 1965 — Prilikom erupcije vulkana na Filipinima, 56 kilometara južno od Manile, 184 osobe izgubile život.
• 1988 — Završava se šahovski turnir u Tilburgu, Holandija, pobedom Anatolija Karpova.
• 1990 — U Skupštini Srbije usvojen nov Ustav, kojim je ukinut komunizam, uveden višestranački politički sistem, a pokrajine Vojvodina i Kosovo izgubile atribute državnosti i postale teritorijalne autonomije.
• 1994 — U nevremenu u Baltičkom moru u blizini finske obale potonuo feribot „Estonija“, usmrtivši 852 osobe.
• 1996 —
  • U Vučitrnu na Kosovu bačene dve eksplozivne naprave u krug vojne kasarne, a u selu Rudnik i mestu Podujevo napadnute policijske stanice. Oružani napadi kosovskih Albanaca na punktove srpske policije učestali u narednim mesecima, što je početkom 1998. dovelo do otvorenih sukoba.
  • U sarajevskom naselju Aneks ubijen je Nedžad Ugljen, pomoćnik direktora Agencije za istrage i dokumentaciju (AID). Počinilac ubistva nije pronađen.
• 1998 — Posle dve nedelje uličnih nemira i nasilja koji su zapretili da će oboriti Vladu silom, albanski premijer Fatos Nano podneo ostavku.
• 2000 —
  • Savezna izborna komisija saopštila konačne rezultate predsedničkih izbora u Jugoslaviji, prema kojima Slobodan Milošević i Vojislav Koštunica idu u drugi izborni krug. Smatrajući da su rezultati falsifikovani, pristalice DOS počele masovne proteste širom zemlje.
  • Izbila je Druga intifada nakon posete Arijela Šarona jerusalimskom Starom gradu.
• 2001 — Savet bezbednosti Ujedinjenih nacija ukinuo sankcije Sudanu, uvedene 1996. pošto je ta zemlja odbila da izruči osumnjičene za atentat na egipatskog predsednika Hosnija Mubaraka, 1995. u Etiopiji. Ukidanje sankcija tražili Egipat i Etiopija.
• 2002 — Šahisti sarajevske Bosne po četvrti put osvojili Kup evropskih šampiona.

Rođenja

• 1803 — Prosper Merime, francuski književnik, arheolog i istoričar. (prem. 1870)
• 1833 — Vladimir Jovanović, srpski političar, ekonomista i novinar. (prem. 1922)
• 1841 — Žorž Klemanso, francuski državnik. (prem. 1929)
• 1880 — Vojislav Tankosić, major srpske vojske i četnički vojvoda. (prem. 1915)
• 1901 — Ed Salivan, američki TV voditelj, sportski komentator, reporter i kolumnista. (prem. 1974)
• 1916 — Piter Finč, britansko-australijski glumac. (prem. 1977)
• 1924 — Marčelo Mastrojani, italijanski glumac. (prem. 1996)
• 1934 — Brižit Bardo, francuska glumica, pevačica i model.
• 1935 — Ronald Lejsi, engleski glumac. (prem. 1991)
• 1938 — Ben E. King, američki muzičar i muzički producent. (prem. 2015)
• 1942 — Maršal Bel, američki glumac.
• 1952 — Silvija Kristel, holandska glumica i model. (prem. 2012)
• 1960 — Mehmed Baždarević, bosanskohercegovački fudbaler i fudbalski trener.
• 1963 — Vesna Stanojević, srpsko-engleska glumica.
• 1964 — Džajls Piterson, engleski di-džej.
• 1967 — Mira Sorvino, američka glumica.
• 1968 — Naomi Vots, engleska glumica i filmska producentkinja.
• 1968 — Mika Hekinen, finski automobilista, vozač Formule 1.
• 1972 — Dita fon Tiz, američka plesačica, glumica, pevačica i model.
• 1974 — Tina Ivanović, srpska pevačica.
• 1981 — Hoze Manuel Kalderon, španski košarkaš.
• 1981 — Marjan Marković, srpski fudbaler.
• 1982 — Aleksandar Anjukov, ruski fudbaler.
• 1982 — Anderson Varežao, brazilski košarkaš.
• 1982 — Emeka Okafor, američki košarkaš.
• 1984 — Matje Valbuena, francuski fudbaler.
• 1984 — Melodi Tornton, američka pevačica.
• 1986 — Andres Gvardado, meksički fudbaler.
• 1987 — Hilari Daf, američka muzičarka, glumica, modna dizajnerka i preduzetnica.
• 1987 — Filip Đorđević, srpski fudbaler.
• 1988 — Nenad Marinković, srpski fudbaler.
• 1988 — Marin Čilić, hrvatski teniser.
• 1992 — Kem Berč, kanadski košarkaš.

Smrti

• 48. p. n. e. — Gnej Pompej Veliki, rimski državnik i vojskovođa (rođ. 106. p. n. e.).
• 1895 — Luj Paster, francuski hemičar i biolog (rođ. 1822).
• 1914 — Stevan Stojanović Mokranjac, srpski kompozitor i muzički pedagog (rođ. 1856).
• 1943 — Boško Buha, bombaš Druge proleterske udarne brigade, narodni heroj Jugoslavije (rođ. 1926).
• 1953 — Edvin Habl, američki astronom (rođ. 1889).
• 1966 — Andre Breton, francuski pisac i teoretičar (rođ. 1896).
• 1970 — Gamal Abdel Naser, egipatski državnik. (rođ. 1918).
• 1981 — Ksenija Atanasijević, prva žena docent i prva žena koja je doktorirala na Beogradskom univerzitetu 1922. godine (rođ. 1894).
• 1989 — Ferdinand Markos, filipinski predsednik i diktator (rođ. 1917).
• 1991 — Majls Dejvis, američki džez trubač i kompozitor (rođ. 1926).
• 1995 — Slobodan Ivković, jugoslovenski i srpski košarkaš i košarkaški trener (rođ. 1937).
• 2000 — Pjer Trudo, kanadski državnik (rođ. 1919).
• 2003 — Elija Kazan, američki filmski reditelj, scenarista, producent, glumac i književnik, grčkog porekla, rođen u Turskoj (rođ. 1909).
• 2003 — Altea Gibson, američka teniserka, golferka i prva tamnoputa teniserka koja je osvojila Vimbldon (rođ. 1927).
• 2016 — Šimon Peres, izraelski političar

Praznici i dani sećanja

• 1958 — U Francuskoj održan referendum na kom je prihvaćen nov Ustav, čime je počelo razdoblje Pete Republike. Novim Ustavom ojačana predsednička vlast.

Vidi još

• Spisak datuma
• Spisak godina
• Spisak decenija
• Spisak vekova
• Spisak milenijuma