Južnoazijska asocijacija za regionalnu saradnju
Južnoazijska asocijacija za regionalnu saradnju (engl. South Asian Association for Regional Cooperation - SAARC) je regionalna međuvladina organizacija i geopolitička unija država u Južnoj Aziji. Zemlje članice su Avganistan, Bangladeš, Butan, Indija, Maldivi, Nepal, Pakistan i Šri Lanka. SAARC čini 3% svetske površine, 21% svetske populacije i 3,8% (2,9 milijardi USD)[3] globalne ekonomije od 2015.
Južnoazijska asocijacija za regionalnu saradnju
| |||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Logo
| |||||||||||||||||||||||||||||
_without_national_boundaries.svg) SAARC Region | |||||||||||||||||||||||||||||
 Članice Posmatrači | |||||||||||||||||||||||||||||
| Sedište | Katmandu | ||||||||||||||||||||||||||||
| Zvanični jezici | Engleski | ||||||||||||||||||||||||||||
| Demonim(i) | južnoazijski | ||||||||||||||||||||||||||||
| Zemlje članice | |||||||||||||||||||||||||||||
| Lideri | |||||||||||||||||||||||||||||
| Esala Ruwan Weerakoon[1] | |||||||||||||||||||||||||||||
| Establishment | 8. decembar 1985 | ||||||||||||||||||||||||||||
| Površina | |||||||||||||||||||||||||||||
• Total | 5.099.611 km2 (1.968.971 sq mi) (7.) | ||||||||||||||||||||||||||||
• Voda (%) | 6,8 | ||||||||||||||||||||||||||||
| Populacija | |||||||||||||||||||||||||||||
• 2015 procena | 1.713.870.000[2] (1.) | ||||||||||||||||||||||||||||
• Gustina | 3.361/km2 (8.705,0/sq mi) | ||||||||||||||||||||||||||||
| GDP (PPP) | 2017 procena | ||||||||||||||||||||||||||||
• Total | US$11,64 biliona[3] (3.) | ||||||||||||||||||||||||||||
| GDP (nominalno) | 2017 procena | ||||||||||||||||||||||||||||
• Total | $3,31 milijardi[3] (5.) | ||||||||||||||||||||||||||||
| Valuta | |||||||||||||||||||||||||||||
| Vremenska zona | UTC+4:30 do +6 (AFT, PST, MVT, IST, SLST, NPT, BST, BTT) | ||||||||||||||||||||||||||||
| Calling code | |||||||||||||||||||||||||||||
Vebsajt www | |||||||||||||||||||||||||||||
SAARC je osnovan u Daki 8. decembra 1985.[4] Njen sekretarijat ima sedište u Katmanduu, Nepal. Organizacija promoviše razvoj ekonomske i regionalne integracije.[5] Ona je pokrenuta u Južnoazijskoj zoni slobodne trgovine 2006. godine.[6] SAARC održava stalne diplomatske odnose u Ujedinjenim nacijama kao posmatrač i razvila je veze sa multilateralnim entitetima, uključujući Evropsku uniju.
Članovi i posmatrači уреди
Ekonomski podaci su preuzeti od Međunarodnog monetarnog fonda u decembru 2019. godine, i dati su u američkim dolarima.[7]
Članovi уреди
| Zemlja | Populacija[8] () | BDP (nominalno, US$ miliona) |
BDP (PPP, US$ miliona) |
BDP po stanovniku (PPP) |
BDP stopa rasta (2018) |
Exporti (US$ miliona, 2018) |
Strana direktna investicija (US$ miliona, 2017 ili ranije) |
Devizne rezerve (US$ miliona) | Budžet odbrane [US$ milijardi (% BDP), 2014][9] | Stopa pismenosti (iznad uzrasta od 15) | Očekivano trajanje života | Stanovništvo ispod granice siromaštva | Upis u osnovne škole[10] | Upis u srednje škole[11] | Podhranjena population (%, 2015)[12] | Indeks ljudskog razvoja | Indeks demokratije | Global Terrorism Index | G20 | BRICS | BIMSTEC | IORA | APTA | BBIN | SASEC | AIIB | ACU | ACD | ADB | Svetska banak | Nukearno oružje |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Avganistan |
$19.585 | $72.911 | $2.017 | 2,3% | $784 | N/A | $6.442 | N/A | 38,2% | 63,67 | 42% | N/A | 54% | 26,8% | 0,498
(168) |
2,97
(143) |
9,233
(2) |
✖ | ✖ | ✖ | ✖ | ✖ | ✖ | ✖ | ✖ | ✖ | ✔ | ✔ | ✔ | ✖ | |
 Bangladeš |
$347.991 | $917.805 | $5,453 | 8,1% | $40.905 | $14.620 | $32.000 | $3,87 (1,2%) |
75,4% | 72,49 | 8,1% | 98% | 54% | 16,4% | 0,608
(136) |
5,57
(88) |
0
(124) |
✖ | ✖ | ✔ | ✔ | ✔ | ✔ | ✔ | ✔ | ✔ | ✔ | ✔ | ✔ | ✖ | |
 Butan |
$2.627 | $7.701 | $9.540 | 6,4% | $580 | $186 | N/A | N/A | 59,5% | 70,20 | 12% | 91% | 78% | N/A | 0,612
(134) |
5,30
(94) |
0,305
(107) |
✖ | ✖ | ✔ | ✖ | ✖ | ✔ | ✔ | ✖ | ✔ | ✔ | ✔ | ✔ | ✖ | |
 Indija |
$2.716.746 | $10.505.288 | $7.874 | 3,5% | $303.400 | $367.500 | $422.532 | $45 (1,9%) |
74,0% | 68,56 | 3,7% | 92% | 75% | 15,2% | 0.640
(130) |
7,23
(41) |
4,222
(39) |
✔ | ✔ | ✔ | ✔ | ✔ | ✔ | ✔ | ✔ | ✔ | ✔ | ✔ | ✔ | ✔ | |
 Maldivi |
$5.302 | $7.936 | $21.760 | 6,9% | $256 | $324 | $356 | N/A | 98.6% | 77,34 | 16% | N/A | N/A | 5,2% | 0,717
(101) |
N/A | N/A | ✖ | ✖ | ✖ | ✖ | ✖ | ✖ | ✔ | ✔ | ✔ | ✖ | ✔ | ✔ | ✖ | |
 Nepal |
28.982.771 | $28.812 | $84.365 | $2.905 | 6,2% | $819 | $103 | $5.439 | N/A | 64,7% | 70,25 | 6% | 98% | 67% | 7,8% | 0,574
(149) |
5,18
(97) |
4,791
(32) |
✖ | ✖ | ✔ | ✖ | ✖ | ✔ | ✔ | ✔ | ✔ | ✔ | ✔ | ✔ | ✖ |
 Pakistan |
193.203.476 | $278.019 | $1.141.210 | $5.839 | 3,3% | $21.940 | $41.560 | $16.305 | $7,4 (3,5%) |
58% | 66,48 | 24,3% | 72% | 34% | 22% | 0,562
(150) |
4,17
(112) |
10
(1) |
✖ | ✖ | ✖ | ✖ | ✖ | ✖ | ✖ | ✔ | ✔ | ✔ | ✔ | ✔ | ✔ |
 Šri Lanka |
$88.223 | $290.561 | $13.397 | 3,0% | $10.930 | N/A | $8.314 | $1,4 (2,3%) |
93,2% | 75,28 | 6,7% | 94% | 99% | 22% | 0,770
(76) |
6,19
(71) |
4,077
(42) |
✖ | ✖ | ✔ | ✔ | ✔ | ✖ | ✔ | ✔ | ✔ | ✔ | ✔ | ✔ | ✖ |
Zemlje članice su Avganistan, Bangladeš, Butan, Indija, Maldivi, Nepal, Pakistan, i Šri Lanka.[13]
SAARC je osnovalo sedam država 1985. Godine 2005, Avganistan je započeo pregovore o svom pristupanju SAARC-u i formalno se iste godine podneo zahtev za članstvo.[14][15] Pitanje pridruživanja Avganistana SAARC-u pokrenulo je veliku raspravu u svakoj državi članici, uključujući zabrinutost zbog definicije južnoazijskog identiteta, jer je Avganistan centralnoazijska zemlja.[16]
Reference уреди
- ^ „SAARC Secretary General Weerakoon assumes office”. Nepal Foreign Affairs.
- ^ „World Urbanization Prospects — Population Division — United Nations”. un.org. Архивирано из оригинала 18. 2. 2015. г. Приступљено 17. 2. 2015.
- ^ а б в „Report for Selected Countries and Subjects”. imf.org.
- ^ Ahmad, Naveed (6. 8. 2016). „Rest in peace SAARC: The tug of war between India and Pakistan”. tribune.com.pk. The Express Tribune. Архивирано из оригинала 7. 8. 2016. г. Приступљено 7. 8. 2016.
- ^ „Charter of SAARC”. SAARC Secretariat. Архивирано из оригинала 27. 10. 2016. г. Приступљено 10. 11. 2013.
- ^ Center, Asia Regional Integration. „South Asian Free Trade Area Free Trade Agreement”. aric.adb.org. Приступљено 2. 3. 2018.
- ^ „Report for Selected Countries and Subjects”. imf.org.
- ^ „World Population Prospects: The 2017 Revision”. ESA.UN.org (custom data acquired via website). United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division. Приступљено 10. 9. 2017.
- ^ „The World Factbook”. cia.gov. Архивирано из оригинала 27. 11. 2020. г. Приступљено 27. 12. 2019.
- ^ „Net enrolment rate, primary, both sexes (%) - Data”. worldbank.org.
- ^ „Gross enrolment ratio, secondary, both sexes (%) - Data”. worldbank.org.
- ^ „Regional Overview of Food Insecurity: Asia and the Pacific” (PDF). Food and Agriculture Organization of the United Nations. 2015. Архивирано (PDF) из оригинала 24. 9. 2015. г. Приступљено 2. 6. 2015.
- ^ „South Asian Association for Regional Cooperation”. SAARC Secretariat. Приступљено 27. 6. 2014.
- ^ „Afghanistan keen to join SAARC”. rediff web services. 28. 8. 2005. Архивирано из оригинала 11. 11. 2013. г. Приступљено 11. 11. 2013.
- ^ „Afghanistan inducted as 8th member: 14th Saarc summit begins”. Dawn. 4. 4. 2004. Архивирано из оригинала 11. 11. 2013. г. Приступљено 11. 11. 2013.
- ^ Sáez, Lawrence (2012). The South Asian Association for Regional Cooperation (SAARC): An emerging collaboration architecture. Abingdon, Oxon: Routledge. стр. 58—. ISBN 978-1-136-67108-1.
Spoljašnje veze уреди
- Zvanični veb-sajt
- SAARC Youth Архивирано на сајту Wayback Machine (28. септембар 2014)