Delhijski sultanat — разлика између измена
Садржај обрисан Садржај додат
м razne izmene |
м pretvaranje sablona page u cite book |
||
Ред 45:
'''Delhijski sultanat''' ({{jez-fa|دهلی سلطان|el}}, {{jez-ur|{{nq|دہلی سلطنت}}|el}}) bilo je islamsko [[carstvo]] bazirano u [[Delhi]]ju koje se protezalo preko velikog dela [[Indian subcontinent|Indijskog potkontinenta]] tokom 320 godina (1206–1526).<ref name=brt>[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/156530/Delhi-sultanate Delhi Sultanate], Encyclopædia Britannica</ref><ref>A. Schimmel, Islam in the Indian Subcontinent, Leiden, 1980</ref> Pet dinastija vladalo je Delhijskim sultanatom jedna za drugom: [[Mamluk Sultanate (Delhi)|Mamlučka dinastija]] (1206–90), [[Khalji dynasty|Haldžiska dinastija]] (1290–1320), [[Tughlaq dynasty|Tuglak dinastija]] (1320–1414),<ref name="sen2">{{Cite book |last=Sen |first=Sailendra |title=A Textbook of Medieval Indian History |publisher=Primus Books |year=2013 |isbn=978-9-38060-734-4 |pages=68–102}}</ref> [[Sayyid dynasty|Sajidska dinastija]] (1414–51), i [[Lodi dynasty|Lodijska dinastija]] (1451–1526). Sultanat je poznat po tome što je bio jedan od retkih sila koje su odbijale napade [[Монголи|Mongola]] (iz [[Chagatai Khanate|Čagatajskog kanata]]),<ref>Pradeep Barua ''The State at War in South Asia''. {{page|year=|isbn=978-0803213449|pages=29-30}}</ref> što je prouzrokovalo [[Decline of Buddhism in the Indian subcontinent|pad]] [[Buddhism|budizma]] u [[East India|Istočnoj Indiji]] i [[Bengal]]u,<ref name="Randall Collins 2000, pages 184-185">Randall Collins, ''The Sociology of Philosophies: A Global Theory of Intellectual Change.'' Harvard University Press, 2000, pages 184-185</ref><ref>{{cite book| last = Lockard | first = Craig |title=Societies, Networks, and Transitions: Volume I: A Global History|url=https://books.google.com/books?id=yJPlCpzOY_QC |year=2007|publisher=University of Wisconsin Press |isbn=978-0-618-38612-3 |pages=364 }}</ref> i ustoličenje jedne od nekoliko ženskih vladara u [[Историја ислама|islamskoj istoriji]], [[Razia Sultana|Razija Sultana]], koja je vladala od 1236. do 1240. godine.<ref>Bowering et al., The Princeton Encyclopedia of Islamic Political Thought. {{page|year=|isbn=978-0691134840|pages=}}, Princeton University Press</ref>
[[Qutb al-Din Aibak|Kutb al-Din Ajbak]], nekadašnji [[Turkic peoples|turkijski]] [[Мамелуци|mamlučki]] rob Muhameda Gorija, bio je prvi [[sultan]] Delhija, a njegova Mamlučka dinastija osvojila je velika područja severne Indije. Nakon toga, dinastija Haldži je takođe zauzela veći deo centralne Indije, ali ove dinastije nisu uspele da pokore čitav [[Indijski potkontinent]]. Sultanat je dostigao vrhunac svog geografskog dosega za vreme Tuglak dinastije, zauzimajući veći deo Indijskog potkontinenta.<ref name=ebmit/> Nakon toga je usledilo opadanje usled [[Хиндуизам|hinduističkih]] osvajanja, uspostavljanja nezavisnosti država poput [[Vidžajanagarsko carstvo|Vidžajanagarskog carstva]] i [[Mewar|Mevare]], i novih muslimanskih sultanata, poput odvajanja [[Bengal Sultanate|Bengalskog sultanata]].<ref>Hermann Kulke and Dietmar Rothermund, A History of India, 3rd Edition, Routledge. {{page|year=1998|
Tokom perioda Delhijskog sultanata, došlo je do sinteze [[Историја Индије|indijske]] i [[Zlatno doba islama|islamske civilizacije]], i dalje integracije Indijskog potkontinenta s rastućim svetskim sistemom i širim međunarodnim mrežama koje se protežu u velikim delovima [[Африка-Евроазија|Afro-Euroazije]], što je imalo značajan uticaj na [[Culture of India|indijsku kulturu]] i društvo, kao i širi svet.<ref name="asher-50-52"/> Vreme njihove vladavine obuhvatalo je najranije oblike [[Indo-Islamic architecture|indo-islamske arhitekture]],<ref>A. Welch, "Architectural Patronage and the Past: The Tughluq Sultans of India," Muqarnas 10, 1993, Brill Publishers, pp 311-322</ref><ref>J. A. Page, [https://archive.org/stream/guidetothequtbde031434mbp#page/n15/mode/2up/search/temple Guide to the Qutb], Delhi, Calcutta, 1927, page 2-7</ref> veću upotrebu mehaničkih tehnologija,<ref name="Pacey"/> povećanje stope rasta [[Demographics of India|indijskog stanovništva]] i [[Economic history of India|ekonomije]],<ref name="maddison379"/> i pojavu [[hindi-urdu]] jezika.<ref name="brown2008"/> Delhijski sultanat je takođe bio zaslužan za odbijanje potencijalno razornih [[Mongol invasions of India|invazija Indije]] [[Монголско царство|Mongolskog carstva]] u 13. i 14. veku.<ref name="asher"/> Delhijski Sultanat je bio odgovoran za veliko uništavanje i skrnavljenje hramova na Indijskom potkontinentu.<ref name=re2000>{{cite journal | last = Eaton | first = Richard |date=September 2000 |title=Temple Desecration and Indo-Muslim States |url=http://jis.oxfordjournals.org/content/11/3/283.extract |journal=Journal of Islamic Studies |volume=11 |issue=3 |pages=283–319 |doi=10.1093/jis/11.3.283}}</ref> Godine 1526. sultanat je osvojilo i nasledilo [[Mogulsko carstvo]].
Ред 77:
* Barnett, Lionel (1999), {{Google books|LnoREHdzxt8C|Antiquities of India: An Account of the History and Culture of Ancient Hindustan }}
* Latif, Syed Abdul (1979) [1958]. An Outline of the Cultural History of India. Institute of Indo-Middle East Cultural Studies (reprinted by Munshiram Manoharlal Publishers).
* E.G. Browne. ''Literary History of Persia''. (Four volumes, 2,256 pages, and twenty-five years in the writing). {{page|year=1998|
* Jan Rypka, ''History of Iranian Literature''. Reidel Publishing Company. ASIN B-000-6BXVT-K
* {{Cite book| ref = harv | last = Lawrence|first = Bruce B.|date = 2009|chapter = Islam in Afro-Eurasia: A Bridge Civilization|editor = Peter J. Katzenstein|title = Civilizations in World Politics: Plural and Pluralist Perspectives|publisher = Routledge|pages = 157–175|isbn=978-0-203-87248-2 }}
| |||