Muzej žena Crne Gore — разлика између измена
Садржај обрисан Садржај додат
Ред 26:
Muzej žena Crne Gore nastao je kao zajednički poduhvat svih žena i građana Crne Gore, koji su odvojili vreme i sredstva i otvorili privatne zbirke, kako bi se dokumenta o životu žena u prošlosti Crne Gore rasuta po privatnim albumima i zatvorena u lične i porodične uspomene, sakupila na jednom mestu, ''i time ispisala ženska stranu istorije Crne Gore.''
== Istorija ==
;Preduslovi
Krajem septembra 2017. godine, četiri godine nakon ustanovljenja Inicijativa za osnivanje Muzeja žena Crne Gore, u Crnogorskoj umjetničkoj galeriji „Miodrag Dado Đurić“ na Cetinju otvorena je izložba „Drugarice – Ženski pokret u Crnoj Gori 1943-1953“ (autorke – Natalija Vujošević i Nataša Nelević, nosilac projekta – Narodni muzej Crne Gore, pokrovitelj Ministarstvo kulture Crne Gore). Ovaj događaj imao je veliki i praktični i simbolički značaj za buduća nastojanja da se u Crnoj Gori osnuje Muzej žena kao institucija kulture. Postavkom je obezbijeđen jedan od zakonskih uslova (početni muzejski materijal) za osnivanje Muzeja žena u budućnosti, a u simboličkom smislu ona je najavila početak procesa osnivanja Muzeja žena (koji u pravnom smislu još nije okončan). Ova izložba takođe je donijela posebno uzbuđenje kao prvi „slučaj“ primjene rodnih pristupa na nacionalnu istorijsku građu, čime je omogućeno da se ideja o osnivanju Muzeja žena iz hermetičnog kruga istomišljenica (koje stoje iza ove ideje) i iz zatvorenog prostora rodno-muzeoloških debata preseli u javni prostor, skomunicira sa publikom i da se rodni pristupi nasljeđu „istestiraju“ na konkretnom istorijskom materijalu.<ref>{{Cite web|url=http://www.antenam.net/index.php/kultura/item/28373-muzej-zena|title=NA PUTU KA MUZEJU ŽENA CRNE GORE Održavanjem stereotipa ne stižemo nikuda|last=|website=Antena M|language=sr|url-status=live|access-date=22. 3. 2021}}</ref> ▼
Žene koje su traganje za sopstvenom istorijom započele 1960-tih godina, u 1980-tim su uspele da artikulišu posebne odlike muzeja kakve su nameravale da stvore i odmah počele da osnivaju muzeje u skladu sa svojim zamislilima.
Mađutim početak istorije ženskih muzeja ne treba vezati za 1980-te godine, kada je nastao prvi muzej koji je nazvan „muzejem žena“, jer je na primer „ Muzej žena pilota iz 99-ih“ ''([[engl.]] 99s Museum of Women Pilots)'' osnovan 1929. u Oklahomi od strane 99 žena pilota iz Sjedinjenih Američkih Država, koje su naporno radile da bi uspele u vazduhoplovnoj profesiji kojom su od zateka vazduhoplovstva dominirali muškarci.<ref>{{Cite web|url=https://www.museumofwomenpilots.org/|title=Museum of Women Pilots Honoring the Past & Looking Toward the...|last=Pilots|first=The Ninety-Nines Museum Of Women|website=Museum Of Women Pilots|language=en|access-date=2021-03-18}}</ref> Sa preko 5.000 kvadratnih metara prostora, Muzej 99 žena pilota sadrži postavke i artefakte koji se fokusiraju na očuvanje istorije žena u vazduhoplovstvu, poštujući njihova dostignuća u prošlosti, kao i prepoznajući trenutna dostignuća.<ref>{{Cite web|url=https://web.archive.org/web/20110928135641/http://www.ninety-nines.org/userfiles/file/Fact%20Sheet%20Revised%202-24-11.pdf|title=Fact Sheet: The Ninety Nines, Inc. ®|date=2011-09-28|website=web.archive.org|url-status=live|access-date=2021-03-18}}</ref> Pored toga, na lokaciji se čuvaju arhive i drugi resursi, kao i jedna od najvećih kolekcija dokumenata i predmeta [[Амелија Ерхарт|Амелијe Ерхарт]]''.''<ref>{{Cite web|url=https://www.museumofwomenpilots.org/our-history.htm|title=About the Museum Our History (Museum Of Women Pilots)|last=Pilots|first=The Ninety-Nines Museum Of Women|website=Museum Of Women Pilots|language=en|access-date=2021-03-18}}</ref>
Tokom 1980-1990, koncept roda kao društvenog konstrukta je ušao u jezik muzeologije i imao je pozitivan efekat na diskurs izložbe nekih muzeja, omogućavajući i da se pojavi novi tip muzeja - ženskih muzeja.
[[Датотека:Bnfrauenmus2.jpg|250px|мини|Izložbeni prostor u ženskom muzeju u Bonu]]
[[Датотека:Hepworth workshop.jpg|250px|мини|Muzej i vrt skulptura Barbare Hepvort, enterijer]]
Prvi zvanični ženski muzej u svetu osnovala je Marianne Pitzen 1981. godine u nemačkom gradu Bonu, nakon što su članice nemačkog feminističkog pokreta zauzele jednu zgradu.. U njemu je od 2006. smeštena stalna izložba zasnovana na zbirkama iz muzeja istorije Demokratske i Savezne Republike Nemačke koje su, nakon pada berlinskog zida, mogle da kombinuju dovodeći do reinterpretacije nemačke istoriografije. Ovaj muzej se dansa smatra jednim od značajnijih muzeja u Nemačkoj. .
U deceniji od 1980. do 1990. godine osnovano je 15 ženskih muzeja u raznim zemljama: 1981: Nemačka; 1983: Sjedinjene Američke Države; 1984: Danska, Nemačka, Australija; 1985: dva muzeja u Sjedinjenim Američkim Državama, Vijetnam; 1986: dva muzeja u Nemačkoj, Italija; 1987: Sjedinjene Američke Države, Holandija; 1988: Italija; 1990: Indija.<ref>{{Cite web|url=http://istanbulkadinmuzesi.org/onerdigimiz-baglantilar|title=İstanbul Kadın Müzesi - ÖNERDİĞİMİZ BAĞLANTILAR|website=istanbulkadinmuzesi.org|access-date=2021-03-18}}</ref>
Danas postoji veliki broj različitih ženskih muzeja na globalnom nivou. Znanja i veštine koje su žene stekle razmjenjivale su ih među sobom i tako uticale su na dalje stvaralaštvo žena.
Muzeji žena su obično privatni muzeji sa statusom udruženja koje je ustanovila grupa hrabrih, istrajnih i kreativnih žena, koja je uspela da se hrabro izbori sa institucijama kao što su tradicionalni muzeji. One su svojom istrajnošću ćenskim muzejima upravljali uz impresivnu posvećenost i kroz dobrovoljni rad, žrtvujući deo svojih profesionalnih života, svoje slobodno vreme muzeju. Sopstvenom kreativnošću one su pronašle načine da svoje vreme koriste ekonomično, organizuju istraživanja i realizuju izložbe i, iznad svega, nađu sponzore kako bi obezbedile potrebna sredstva, što je u suštini najintenzivniji posao.
Svojim postojanjem i radom, ženski muzeji su dobili šanssu da kroz svoj rad žu na nedostatke tradicionalnih muzeja. Pitanja koja su članice ovih muzeja iznele otvorile su put neizbežnim promenama u tradicionalnim muzejima i muzeologiji uopšte. Tako su svojim delom i hrabrim i novim gledanjem na istoriju, umetnost, grad, nauku, ljude, koegzistenciju i identitet – žene nametnule nove zahteve i ponudili alternativu.
U smislu tipologije, većina muzeja (približno 60%) je posvećena istoriji i u svojoj misiji i strategijama naglašavaju izvesne opšte pristupe. Konkretno, to podrazumijeva doprinos ponovnom pisanju istorije svoje zemlje, regije ili države inkorporiranjem rodne dimenzije, kao i povećanje vidljivosti ženskih inicijativa u raznim oblastima društvene i kulturne djelatnosti. Još jedan aspekt koji ovi muzeji stavljaju u prvi plan je privatni i svakodnevni život (rad, porodica, život u kući, telo i rođenje), uključujući teme povezane sa istorijom mode i ženskim nakitom.
<gallery mode="packed-hover" heights="180" caption="Deo ženskih muzeja u svetu" align="center">
Kvindemuseet.jpg|Women's Museum, Aarhus
PI5DAE~2 - CopyPeggy Guggenheim Museum.JPG|Ženski muzej u Italiji
Karen Blixen Museum 05.JPG|Ženski muzej u Keniji
LeeMuseum.JPG|Ženski muzej u Kanadi
</gallery>
;Inicijativa za osnivanje Muzeja žena Crne Gore
▲Krajem septembra 2017. godine, četiri godine nakon ustanovljenja Inicijativa za osnivanje Muzeja žena Crne Gore, u Crnogorskoj umjetničkoj galeriji „Miodrag Dado Đurić“ na Cetinju otvorena je izložba „Drugarice – Ženski pokret u Crnoj Gori 1943-1953“ (autorke – Natalija Vujošević i Nataša Nelević, nosilac projekta – Narodni muzej Crne Gore, pokrovitelj Ministarstvo kulture Crne Gore). Ovaj događaj imao je veliki i praktični i simbolički značaj za buduća nastojanja da se u Crnoj Gori osnuje Muzej žena kao institucija kulture. Postavkom je obezbijeđen jedan od zakonskih uslova (početni muzejski materijal) za osnivanje Muzeja žena u budućnosti, a u simboličkom smislu ona je najavila početak procesa osnivanja Muzeja žena (koji u pravnom smislu još nije okončan). Ova izložba takođe je donijela posebno uzbuđenje kao prvi „slučaj“ primjene rodnih pristupa na nacionalnu istorijsku građu, čime je omogućeno da se ideja o osnivanju Muzeja žena iz hermetičnog kruga istomišljenica (koje stoje iza ove ideje) i iz zatvorenog prostora rodno-muzeoloških debata preseli u javni prostor, skomunicira sa publikom i da se rodni pristupi nasljeđu „istestiraju“ na konkretnom istorijskom materijalu.<ref>{{Cite web|url=http://www.antenam.net/index.php/kultura/item/28373-muzej-zena|title=NA PUTU KA MUZEJU ŽENA CRNE GORE Održavanjem stereotipa ne stižemo nikuda|last=|website=Antena M|language=sr|url-status=live|access-date=22. 3. 2021}}</ref>
== Izvori ==
{{извори}}
| |||