Википедија

Anestetičar

Anestetičar ili anesteziološki tehničar — anestetičar je profesionalno obučen meidicinski radnik, koji je prošao teoretsku i praktičnu obuku iz oblasti anestezije,i koji je potkovan znanjima o tehničkim aparatima, koji se upotrebljavaju u anesteziji i tokom pružanja prve pomoći životno ugroženom pacijentu. Anestetičar je u stanju da pruže usluge pacijentima koji mora da dobiju anesteziju u vezi operacije ili sprovođenja određene dijagnostičke ili terapeutske procedure, kao i da pomognu u zbrinjavanju pacijenta u akutnim stanjima koja im ugrožavaju život, u svim uslovima i sa ostalim pratećim priborom i opremom za monitoring u operacionim salama, jedinicama za intenzivno lečenje i oporavak, ali i u terenskim uslovima.[1]

Radno mesto anestetičara u operacionoj sali

Opšte informacije уреди

Anestezija

Anestezija (od grčkih reči an estos – „bez osećaja“ ili „bez osećaja“) je medicinska metoda anesteziologije (kao posebne specijalnosti) koja uz primenu anestetika i drugih lekova u organizmu čoveka dovodi do eliminacije bola i lekovima izazvanog sna. Namenjena je za primenu tokom operativnih zahvata i drugih metoda — dijagnostike i terapije vrlo složenih stanja vezanih uz oblike intenzivnog lečenja.

Anesteziologija

Anesteziologija je medicinska specijalizacija koja se bavi smanjenjem ili uklanjanjem svesti i osećaja spoljašnjih nadražaja (anestezija) odnosno smanjenjem ili otklanjanjem osećaja bola (analgezija) tokom različitih dijagnostičkih ili terapijskih medicinskih, najčešće hirurških postupaka, uz istovremeno kontinuirano praćenje vitalnih funkcija i održavanje unutarnje homeostaze organizma u fiziološkim granicama.

Anesteziološki tim

Za pružanje adekvatnih anestezioloških usluga potreban je anesteziološki tim koji se sastoji od:

  • lekara specijaliste anestezije, reanimacije i intenzivnog liječenja i
  • anesteziološkog tehničara — anestetičara koji je školovani osposobljen profesionalac za pružanje ili učešće u pružanju kvalitetnih anestezioloških usluga bolesnicima.[2]

Razlika u obrazovanju уреди

 
Lokalnu anesteziju anestetičar može da obavlja samostalno

Na primeru iz Norveške mogu se videti razlike u obrazovanju dve grupe kadrova u oblasti anestezije: anesteziologa i anestetičara.

Lekari imaju završeni medicinski fakultet, obaveznu lekarsku praksu od 18 meseci i 4 ½ godine specijalizacije iz anestezije. Sestre imaju završenu višu školu za sestre i 1 godinu dodatnog specijalnog obrazovanja za anestetičare. Između osnovnog obrazovanja za sestre na Višoj školi i specijlanog obrazovanja za anestetičare, mora da steknu, minimum 2 godine kliničkog iskustva, kao opšta sestra/tehničar. Posle toga, mogu da traže specijalno obrazovanje.[3]

Kako ove dve grupe imaju različit nivo obrazovanja, i njihove oblasti delovanja i odgovornost zavise od toga, iako se mnoge oblasti delovanja jednim delom poklapaju. Obe grupe mogu da vrše zadatke u njima, ali je pravilo da je odgovornost različita, ili da:

...onaj koji ima više realnih kvalifikacija — ima odgovornost za njihovo izvršenje. To bi u praksi značilo da lekar (anesteziolog) ima odgovornost, a da anestetičar može samostalno da vrši mnoge radnje koje radi i lekar, ali samo u dogovoru sa lekarom.[3]

Zadaci anestetičara уреди

 
Anestetičar mora biti obučen za rad sa savremenim aparatima za anesteziju i reanimaciju

Anestetičar ima zadatak da:

  • Kontinuirano prati vitalne funkcije pacijenta,
  • zna da pacijente grupe ASA I i II uvede samostalno u anesteziju,
  • prepozna sve promene u stanju pacijenta,
  • preduzme potrebne postupke za njihovo ispravljanje.
  • nauči da deluje brzo, u svim mogućim situacijama,
  • zna prioritet svojih postupaka.
  • zna da uspostavi slobodne disajne puteve i da očuva normalnu cirkulaciju.

Obučenost уреди

Anestetičar mora biti obučen za rad i asistenciju anesteziologu pri uvodu pacijenta u opštu anesteziju — bilo da se radi o uvodu u opštu endotrahealnu, opštu intravensku, opštu anesteziju postavljanjem laringealne maske, inhalacionu analogo sedirajuću. Anestetičari su obučeni i za uvod pacijenta i u regionalnu anesteziju — centralne i periferne blokove.

Anestetičar mora biti obučen za rad u svim uslovima i sa ostalim pratećim priborom i opremom za monitoring u operacionim salama, jedinicama za intenzivno lečenje i oporavak itd.

Pored navedenog, anesteziološki tehničari — anestetičari mora da bude osposobljen da:

  • učestvovuje u stručnom usavršavanju anestetičara — anestezioloških tehničara,
  • učestvovuje u nastavi učenika srednjih škola i studenata fakulteta zdravstvenih studija u praksi,
  • učestvovuje u vođenju pripravnika — volontera,
  • objavljivuje stručne radove,
  • stalno vodi računa o stručnom usavršavanju,
  • radi uvođenju i primeni savremenih dostignuća u oblasti rada anestezioloških tehničara — anestetičara.[4]

Obrazovanje уреди

 
Obuka anestetičara na modelu

U Srbiji u programu obrazovanja medicinskih kadrova postoji trogodišnji program specijalističkih strukovnih studija (180ESPB) na nekolko Medicinskih fakulteteta, nakon koga se stiče zvanje Specijalista strukovni anestetičar.[5]

Specijalista strukovni anestetičar mora na kraju svoga obrazovanja da ovlada:

  • Samostalnim izvođenjem opšte anestezije na funkcionalno zdravim pacijentima, a u saradnji sa anesteziologom, kada se radi o pacijentima sa pratećim oboljenjima.
  • Praćenjem toka anestezije: da je adekvatno održava dodavanjem potrebnih medikamenata u pravilnom vremenskom razmaku i po individualnoj potrebi pacijenta, da prati vitalne funkcije pacijenta u regionalnoj anesteziji.
  • Veštinama samostalne procene svake situacije, da ume da napravi prioritet postupaka da deluje brzo i odgovorno kod hitnih slučajeva, a kod pacijenta kojima je život ugrožen da uspostavi slobodne disajne puteve, obezbedi respiratornu funkciju kao i da se upusti u rešavanje cirkulatorne funkcije (postavljanje venskog puta, davanje tečnosti…)
  • Poznavanjem i upotrebom medicinske aparate i da je otvoren za nove zahteve u oblasti medicinske elektronike i tehnologije ali da istovremeno zna njihove granice i mane
  • Dokumentovanjem i evaluacijom sopstvenog rad i da poznaje njegove standare

Anestetičar mora da nauči i da brzo procenjuje situacije, promene u pacijentima i da tačno zna kada treba da pozove drugu sobu u pomoć — bilo da se radi o osobi iste kvalifikacije ili o anesteziologu.

Vidi još уреди

Izvori уреди

  1. ^ Jukić M, Husedžinović I, Majerić Kogler V, Perić M, Žunić J, Kvolik S. Klinička anesteziologija. Medicinska naklada, Zagreb 2012.
  2. ^ Jović S. Standardi za postdiplomsku edukaciju MST u anesteziji. Inspirium 2011;2:17-18.
  3. ^ а б Anne Marie Gran Bruun 3.Radna odgovornost i oblast delovanja anestetičara, U Inger Liv Hovind (red) ”Anestezija” Viša Škola za medicinske sestre u Ćupriji, Ćuprija Srbija i Crna Gora, 2005, p.28
  4. ^ Takashi M, Tetsuro S. The role of certified registered nurse anesthetists int he United States. J Anesth (2011) 25:734–740.
  5. ^ „SPECIJALISTA STRUKOVNI ANESTETIČAR”. Obrazovanje.rs. Архивирано из оригинала 14. 12. 2018. г. Приступљено 14. 12. 2018. 

Literatura уреди

  • McAuliffe, M. S; Henry, B (1996). Countries where anesthesia is administered by nurses. AANA Journal. 64 (5): 469–79.
  • Inger Liv Hovind (red) Anestezija Viša Škola za medicinske sestre u Ćupriji, Ćuprija Srbija i Crna Gora, 2005

Spoljašnje veze уреди

Преузето из „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Anestetičar&oldid=27355117”