Janj
Janj je rijeka, pritoka Plive i naziv za geografsku, istorijsku i kulturnu oblast u opštini Šipovo.[1]
| Janj | |
|---|---|
 Rijeka Janj | |
| Opšte informacije | |
| Dužina | 14,35 km |
| Basen | 27,292 km2 |
| Pr. protok | 14,12 m3⁄s |
| Sliv | 337 |
| Vodotok | |
| Izvor | Kupreško polje |
| Ušće | Pliva |
| Geografske karakteristike | |
| Država/e | BiH Republika Srpska |
| Reka na Vikimedijinoj ostavi | |
Rijeka uredi
Rijeka Janj izvire između Babića i Strojica[1], 13 km južno od Šipova na nadmorskoj visini od 612 metara u dubokom kanjonu čije su strme litice visoke do 200 m. Rijeka teče na sjever prema Šipovu.
Na 9 km od grada nalaze se Janjski otoci, dolina duga oko 1 km, gdje se Janj razliva u mnogobrojne potočiće koji se nakon nekoliko kilometara spajaju. Janjski otoci su popularno turističko izletište. Kanjon rijeke Janj je zaštićeni prirodni rezervat Republike Srpske. Po najavama vlasti kanjon rijeke Janj bi trebalo zajedno sa kanjonom rijeke Plive da uđe pod zaštitu UNESKA. Janj se uliva u Plivu oko 1 km jugoistočno od Šipova na nadmorskoj visini od 440 metara. Kanjon rijeke Janj je građen od mezozojskog krečnjaka. U dolini Janja nalazi se rimski spomenik uklesan u stijeni.
Rijeka Janj je izuzetno bogata pastrmkom i lipljenom, te je zbog toga veoma atraktivna ribolovna mušičarska voda. Rijeka Janj je i izvor pitke vode za opštinu Šipovo.
Oblast uredi
Janj je geografska, istorijska i kulturna oblast južno od Šipova prema Kupresu koju čini oko 18 sela smještenih u i oko kanjona rijeke Janj.[1] Oblast Janj obuhvata oko 85% površine opštine Šipovo i prostire se na oko 450 km².[1] Na prostoru Janja se nalazi Janjska visoravan, Grbavičko polje, planina Vitorog, Vaganska pećina, prašuma Kriva Jela, manastir Glogovac i druge znamenitosti.[1]
Naselja uredi
Naseljena mjesta na području Janja su: Babići, Babin Do, Brdo, Vagan, Vodica, Gorica, Grbavica, Greda, Đukići, Kneževići, Kičelovo brdo, Lipovača, Ljuša, Močioci, Natpolje, Podobzir, Popuže, Pribeljci, Strojice, Pisari ,Todorići i Čuklić.[1]
Janjani uredi
Srbi koji žive u Janju se nazivaju Janjani.[1] Pred Drugi svjetski rat u 18 naselja Janja je živjelo oko 14.000 stanovnika.[1] Nakon Drugog svjetskog rata u Janju je živjelo oko 9.000 stanovnika u oko 1.370 domaćinstava, od čega je u procesu Kolonizacije iseljeno oko 1.350 stanovnika u 230 domaćinstava.[1] Janjani svake godine organizuju Janjski sabor i Janjski višeboj.[2]
Prezimena uredi
Najčešća srpska prezimena u Janju su: Adžaip, Arkula, Antić, Blažić, Bolaban, Božić, Budać, Bužanin, Vidović, Vojinović, Vranić, Vujanović, Vujić, Vuleta, Gajić, Gavrić, Gavranić, Glamočak, Golubović, Grabež, Grahovac, Grdan, Gutić, Damjanović, Dević, Dragičević, Đukić, Zečak, Zečević, Ilić, Ivanović, Jandrić, Jeftenić, Jerkić, Jokić, Josić, Jovetić, Jovičić, Jovišević, Kerlec, Klisarić, Knežević, Kodić, Kokošar, Komljenović, Kosovac, Kovač, Kovačić, Krmpot, Kvrgić, Kuzman, Lazukić, Lekić, Lončar, Lukić, Majstorović, Maleš, Malinović, Maksimović, Marijanac, Marić, Medić, Markez, Matić, Mihajilović, Miličić, Milovac, Miluša, Mitrić, Mršić, Nerac, Ninić, Nišić, Novaković, Obradovioć, Pandžić, Panić, Pećo, Peričić, Piljić, Pisar, Pisarić, Plavšić, Poletan, Poletanović, Polić, Ponjević, Popadić, Popović, Popržen, Prole, Protić, Purnjaga, Radman, Radoš, Radovanac, Raduljica, Rađen, Rakita, Ranisavić, Sakan, Savić, Savković, Savuljica, Stakić, Stolić, Simetić, Strika, Surutka, Svitlica, Tešić, Trkulja, Todorić, Tomić, Tomičić, Topić, Tošić, Tulać, Turkić, Ćato, Učur, Unčanin, Cumbo, Crepulja, Džakić, Šain, Šarić, Šegrt, Ševar, Šumar.[1]
Galerija uredi
Reference uredi
Literatura uredi
- Mala enciklopedija Prosveta (3 izd.). Beograd: Prosveta. 1985. ISBN 978-86-07-00001-2.
- Marković, Jovan Đ. (1990). Enciklopedijski geografski leksikon Jugoslavije. Sarajevo: Svjetlost. ISBN 978-86-01-02651-3.
Spoljašnje veze uredi
