Jovan Apel
Jovan Apel (Austrougarska ? – Beograd, 21. januar 1907[1]) je bio srpski industrijalac i zakupnik rudnika.
Jovan Apel | |
|---|---|
| Mesto rođenja | Austrougarska |
| Datum smrti | 21. januar 1907. |
| Mesto smrti | Beograd, Kraljevina Srbija |
Biografija uredi
Poreklo vodi iz Austrougarske, dok je u Srbiju došao sa znatnim finansijskim kapitalom gde je 1865. godine otvorio ručnu pivaru u Aleksincu.[2][3] Bio je rimokatolik pod imenom Jozef Apel, pre nego što je primio pravoslavlje i nakon nekog vremena postao poznat kao Jovan Apel.[4]
Nakon oslobođenja Niša od Turaka sagradio je parnu pivaru 1884. godine u Nišu, u koju je preneo sve uređaje iz Aleksinca.[5][3] Ona se nalazila u podnožju brda Gorice pored same železničke stanice, i poslovala je pod imenom „Pivara Jovana Apela i sinova“.[6] Uz nju je otvorio i veliku pivnicu.[6] Proizvodila je 20 hektolitara piva dnevno.[3] Za potrebe pivare kupio je od Turaka šest hektara zemlje.[3] Ovo zemljište bilo je jedno od tri najveća zemljišna poseda koji su vlasnici iz drugih mesta posedovali u ataru Niša. Kasnije je zemljište proširio.
Po njemu je kasnije čitav kraj dobio naziv „Apelovac“. Pivarama je upravljao sve do smrti 1907. godine kada su pivare u Aleksincu i Nišu nasledili sinovi Josif (1872—1927) i Hubert. Organizujući se na nov način, oni su se 1900. godine iz Aleksinca preselili u Niš i pivaru u Aleksincu transformisali u fabriku slada a pivaru u Nišu, koja je nosila naziv „Apelovac“, osavremenili pa je pored piva proizvodila i veštački led.
Danas jedna marka niškog piva nosi ime „Apel“.
Reference uredi
- ^ Srpski biografski rečnik, tom 1, Matica srpska, Novi Sad, 2004. godine, Pristupljeno 4. 5. 2013.
- ^ Aleksinačka gimnazija: 145 godina postojanja i rada gimnazije Arhivirano na sajtu Wayback Machine (30. april 2012), Pristupljeno 4. 5. 2013.
- ^ a b v g Sevdelin Andrejević, Ekonomski razvoj Niša od 1830. do 1946. godine, Narodne novine, 1970, str. 32
- ^ Nebojša Ozimić, Privredni razvoj Niša u periodu 1833—1941, IV Italijani u Nišu, Pristupljeno 4. 5. 2013.
- ^ Niški grafit: Vremeplov Arhivirano na sajtu Wayback Machine (21. novembar 2010), Pristupljeno 4. 5. 2013.
- ^ a b Feliks Kanic, Srbija, zemlja i stanovništvo od rimskog doba do kraja, VI Niš, str. 159
Izvori uredi
- Istorija Niša II, Niš, 1984.
- Slavoljub Stanković Tale, APELI, INDUSTRIJALCI, Rasinski anali 6, Istorijski arhiv Kruševac, 2008.
- Srpska enciklopedija, SANU, Matica srpska, Zavod, 2010, 273.
