Jovan Grković Gapon

Jovan Grković Gapon (Orahovac, 1879 — Kumanovo, 8. oktobra 1912) bio je srpski kaluđer i četnik.

Jovan Grković Gapon
Datum rođenja	1879.
Mesto rođenja	Orahovac, Osmansko carstvo
Datum smrti	21. oktobar 1912.(1912-10-21) (32/33 god.)
Mesto smrti	Kumanovo, Osmansko carstvo

Biografija

Rođen je u zidarskoj porodici u Orahovcu, od roditelja Nedeljka i Agnije Grković. Sa 10 godina krenuo u osnovnu školu u rodnom mestu. Završio je u Prizrenu Prizrensku bogosloviju - Bogoslovsko-učiteljsku školu 1898/1899. godine. Tokom pohađanja Bogoslovije isticao se kao dobar pevač. Nakon toga Jovan se zamonašio u manastiru Visokim Dečanima, iz kojeg ubrzo odlazi kao dečanski monah u Hilandar. Zbog velikih sukoba sa grčkim i bugarskim kaluđerima nije mogao ostati na Sv. Gori i jedva se spasio otuda 1902. godine, u isto vreme kada i vojvoda komitski Vasilije Trbić.

Došavši u srpske krajeve, postao je kao jerođakon, sekretar žičkog episkopa Save Dečanca, 1903-1904. godine. Jovan je napustio dotadašnji položaj i raskinuo sa kaluđerskim životom, pa se obreo 1905. godine u manastiru Vraćevšnici, kao srpski komita pod punom opremom. U četničku akciju ušao je tada i na tome patriotskom poslu ostao do smrti. Neobično borben i revolucionaran, a pritom bivši kaluđer, on je dobio nadimak „Gapon“, po čuvenome ruskome raskaluđeru i revolucionaru Gaponu. Učestvovao je u čuvenoj borbi četnika Srba i Bugara kod sela Drenova, 27. maja 1907. godine. Srpske komite su uništile bugarsku četu pod komandom Stevana Dimitrova. Inspirisan doživljenim tokom herojske borbe Gapon je 1908. godine tokom četovanja u Veleškoj kazi, napisao čuvenu komitsku pesmu - himnu: Srpska mi truba, zatrubi vo toa selo Drenovi... Autor teksta je istu dopunio arijom i prvi put je u celosti ispevao na skupu Srbo-Makedonaca u Beogradi, održanom 1909. godine.

Poginuo je "raskaluđer" Gapon 21. oktobra 1912. godine kod Mladog Nagoričana u Kumanovskoj bici.

Literatura

• „Jovan Grković Gapon”. Narodna enciklopedija. 1927.