Jovan Lazarević
Jovan Lazarević je bio knjižar u Beogradu, vlasnik Glavne srpske knjižare.
Glavna srpska knjižara uredi
Osnivanje Glavne srpske knjižare uredi
U glavnoj čaršiji Beograda, u nekadašnjoj Dubrovačkoj, a današnjoj ulici Kralja Petra, u dućanu Društva Sloge, na čijem se mestu danas nalazi zadužbina Nikole Spasića, nalazila se Glavna srpska knjižara. Vlasnik pomenute knjižare je bio beogradski trgovac i brat dr Radmila Lazarevića, Jovan D. Lazarević. Pravo na osnivanje Glavne srpske knjižare u Beogradu dobio je 1870. godine.[1]
U Glavnoj srpskoj knjižari su se mogle pronaći sve knjige državnog izdanja, od Glasnika srpskog učenog društva, pa sve do raznih boljih srpskih knjiga. Takođe, u knjižari su se mogle naći i knjige na francuskom i nemačkom jeziku. Međutim, knjiga za širu populaciju, odnosno zabavnog karaktera, u ovoj knjižari nije bilo.[2]
Značaj Glavne srpske knjižare uredi
Početkom sedamdesetih godina devetnaestog veka u Beogradu su postojale samo tri knjižarnice, a jedna od njih je upravo bila Glavna srpska knjižara. Druge dve su bile knjižara Dobrivojevića u zgradi osnovne škole kod Saborne crkve i knjižara na Varoš-kapiji, čiji je vlasnik bio Velimir Valožić koji se 1852. godine oženio Persidom, ćerkom Jovana Lazarevića.[2]
Iako u Glavnoj srpskoj knjižari nisu održavani skupovi intelektualaca toga vremena, niti je imala, po današnjim standardima, dovoljno velik i osvetljen izlog, Glavna srpska knjižara je predstavljala značajnu knjižarnicu toga perioda. O njenom značaju i slaboj konkurenciji govori i činjenica da je i pored loše naravi Jovana Lazarevića i njegovog pomoćnika knjižara uspešno nastavljala sa svojim radom.[1]
Primer uredi
U Srbiji su sredinom devetnaestog veka u opticaju bile gotovo sve evropske monete, čak 43 razne valute... Početkom 1886, iskovan je prvi srpski novac – srebrenjak – od jedne, pet i deset para, sa likom Mihaila Obrenovića...
Jedan mladi čovek je u knjižari Jovana Lazarevića kupio novu knjigu profesora Miloša S. Milojevića Putopisna dela prave stare Srbije – cena knjige 2 cvancika (1,6 dinara). Kupac je dao rublju (4 dinara), a Lazarević vratio kusur jedan zvezdar (ruski novac, srebrn, sa dve zvezdice – vrednost 3 polovine groša ili 0,7 dinara). Kupac, Srbin iz Vojvodine, student u Beogradu, nevičan još raznovrsnoj moneti koja je tada bila u upotrebi na ovim prostorima, odgurnuo je taj novac: „Molim Vas, zamenite mi drugim, ne razumem se u taj novac.“ Lazarević se tada razljutio: „Zar Vas nije stid da ne poznajete novac u državi u kojoj živite?! Ako Vam nije pravo, vratite knjigu, evo Vam rublja koju ste dali!“[2]