Njemen
Njemen (lat. Nemunas, blr. Нёман, Неманец, rus. Неман, Нямунас, polj. Nieman, nem. Memel) je najduža i vodom najbogatija rijeka Litvanije s prosječnim protokom od 678 m³/s (u Bjelorusiji 214 m³/s). Izvire u Bjelorusiji na Minskom pobrđu — 45 km južno od Minska, a u Baltičko more se ulijeva u Kurskom zalivu. Teče kroz Bjelorusiju, Rusiju i Litvaniju. Manjim dijelom toka čini prirodnu granicu između Litvanije i Bjelorusije, a u donjem dijelu svog toka je prirodna granica između Litvanije i Kalinjingradske oblasti Ruske Federacije. Na teritoriju Litvanije ulazi poslije bjeloruskog grada Grodna, dok nizvodno od Kaunas počinje praviti meandre.
| Njemen | |
|---|---|
 Rijeka Njemen u Liskiavi, Litvanija | |
 | |
| Opšte informacije | |
| Dužina | 937 km |
| Basen | 98.200 km2 |
| Pr. protok | 678 m3⁄s |
| Sliv | Baltički |
| Plovnost | nizvodno od Kaunasa |
| Vodotok | |
| Izvor | Minsko pobrđe |
| V. izvora | 176 m |
| Ušće | Kurski zaliv Baltičkog mora |
| Geografske karakteristike | |
| Država/e | Bjelorusija, Litvanija, Rusija |
| Pritoke | Neris, Ščara, Šešupe |
| DRV | 01010000112104300000215 |
| Reka na Vikimedijinoj ostavi | |
Na dio Njemena koji teče kroz Bjelorusiju otpada 459 km, kroz Litvaniju otpada 359 km njenog toka, dok je na preostalih 116 km toka Njemen granična rijeka. Svojim tokom teče kroz Njemensku, Stredolitovsku i Primorsku niziju.
Dubina rijeke varira. U gornjem toku iznosi 1 m, dok je najveća dubina rijeke od 5 m izmjerena u donjem toku. Na ušću, gdje forimra deltu, je široka 500 m. Njeman je spora rijeka — teče brzinom od 1—2 m/s. Površina riječnog sliva rijeke Njemen iznosi 98.200 km² od čega na Litvaniju otpada 46.600 km². Sliv rijeke Njemen pokriva 72% litvanske teritorije. Formirana je u kvartaru prije 25.000—22.000 godina. U Njemen se ulijeva oko 180 pritoka (15 pritoka je dulje od 100 km) — najvažnije su Neris, Ščara i Šešupe.
Rijeka Njemen je Oginskim kanalom spojena sa Dnjeprom, a Avgustovskim kanalom sa Vislom. Duž rijeke se nalaze sljedeći gradovi — Grodno, Druskininkai, Alitus, Birštonas, Kaunas, Jurbarkas i Sovjetsk.
Spoljašnje veze uredi
- Rijeka Njemen Arhivirano na sajtu Wayback Machine (17. mart 2007) (jezik: ruski)
- Vodeni tokovi Litvanije - Njemen Arhivirano na sajtu Wayback Machine (4. februar 2009) (jezik: ruski)
- Nacionalni park na delti rijeke Njemen Arhivirano na sajtu Wayback Machine (8. mart 2018) (jezik: litvanski)