Džon Tavener
Ser Džon Tavener (engl. John Tavener; London, 28. januar 1944 — Čajld Okford, 12. novembar 2013) bio je engleski kompozitor klasične muzike.[1]
| Džon Tavener | |
|---|---|
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 28. januar 1944. |
| Mesto rođenja | London, Ujedinjeno Kraljevstvo |
| Datum smrti | 12. novembar 2013. (69 god.) |
| Mesto smrti | Čajld Okford, Ujedinjeno Kraljevstvo |
Biografija uredi
Rođen je u Londonu, studirao na Hajgejt univerzitetu u Londonu, a kasnije je pohađao Kraljevsku muzičku akademiju, u klasi ser Lenoksa Berkelija (Sir Lennox Berkeley).
Njegovu poetsku kantatu Veo izvela je londonska Simfonijeta, 1968. godine. Kasnije je Veo snimljen za Epl rekords (Apple Records), kao i neka druga dela uključujući Keltski rekvijem.
Okrećući se misticizmu, u svojim počecima, bavio se i proučavanjima španskih mistika (sv. Jovana od Krsta), često komponujući na njihove stihove. Tavener je 1977. godine prešao u pravoslavlje i pristupio Ruskoj pravoslavnoj crkvi. Uticaj pravoslavlja i ranije se osećao u njegovoj muzici, a od tada je dominatan. Osmotonski vizantijski kanon, na primer, koristio je u Rekvijemu za Anu Ahmatovu (Akhmatova Requiem, 1980)
Kasnija važnija dela uključuju: oratorijum Akatist Dana zahvalnosti (1988), posvećen pravoslavnom duhovniku koji je 1940. preminuo u sovjetskom gulagu; Pokrov povodom čijeg izvođenja počinje saradnju sa čelistom Stivenom Iserlisom (1989), Obećanja (1992. snimljena i za Virdžin klasik) i Pesma za Atinu (koja je izvođena na sahrani Dajane princeze od Velsa). Posle Dajanine smrti, 1977. godine je komponovao Večitu zoru na poeziju Vilijama Blejka, koju je posvetio uspomeni na nju. Poslanicu ljubavi, petnaestominutnu kompozicija na stihove srednjovekovnih srpskih autora, komponovao je 2001. godine (po prvi put koristeći Antologiju srednjovekovnog srpskog pesništva) i posvetio je „srpskim mučenicima“.
Monumentalno delo, Zavesa Hrama (The Veil of the Temple), komponovao je 2003. godine. U izvođenju učestvuju četiri hora, nekoliko orkestara i brojni solisti, a izvođenje traje sedam sati. Kompozicija je rađena po tekstovima iz antologije Srednjovekovna i renesansna srpska poezija, 1200-1700, Predraga R. Dragića Kijuka.
Dok je Tavenerova rana muzika bila pod uticajem kasnog Stravinskog, često pronalazeći svoj zvuk u rekvijemima, liturgijskom pojanju, naraciji i molitvi, njegova novija muzika je znatno slobodnija i koristi čitav registar, dok je samo ponekad dijatonička.
Za svoj doprinos muzici 2000. godine je proglašen vitezom i od tada nosi titulu Sir.
Tavener je umro u 70. godini, 12. novembra 2013, u svom domu u Čajld Okfordu. Priznanje su mu odali kompozitori Džon Rater i Ser Piter Maksvel Dejvis, violončelista Stiven Iserlis, Nil Portnov, predsednik američke Akademije za diskografsku umetnost i nauku, Rodžer Rajt, kontrolor BBC Radio 3 i direktor Proma, i sopranista Patriša Rozario. Omaž je takođe dobio i od Čarlsa, princa od Velsa. Tavenerova sahrana održana je u Vinčesterskoj katedrali 28. novembra 2013. Služba je bila pravoslavna, a službu je vodio arhiepiskop Grigorije Tijatirski, predstavnik Vaseljenskog Patrijarha i najstariji pravoslavni episkop trenutno u Velikoj Britaniji. Prisustvovalo je oko 700 ožalošćenih.
Reference uredi
- ^ „Sir John Tavener”. britannica.com. Pristupljeno 31. 1. 2019.
