Alija Alijagić
Alija Alijagić (Bijeljina, 20. novembar 1896 — Zagreb, 8. mart 1922), stolarski radnik i komunistički revolucionar, pristalica tzv. „levog terora”.
| alija alijagić | |
|---|---|
 Alija Alijagić | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 20. novembar 1896. |
| Mesto rođenja | Bijeljina, Austrougarska |
| Datum smrti | 8. mart 1922. (25 god.) |
| Mesto smrti | Zagreb, Kraljevina SHS |
| Profesija | stolarski radnik |
| Delovanje | |
| Član KPJ od | 1919. |
| Učešće u ratovima | Prvi svetski rat |
Biografija uredi
Rođen je 20. novembra 1896. godine u Bijeljini. Potiče iz osiromašene begovske porodice. Završio je stolarski zanat i već u šesnaestoj godini je ušao u sindikalni pokret.
Mobilisan je za vreme Prvog svetskog rata. Protestovao je zbog loših uslova u vojnoj radionici u Mostaru, zbog čega je bio hapšen. Postaje član Socijalističke radničke partije (komunista) 1919. godine, a 1921. godine stupa u terorističku organizaciju „Crvena pravda”.
Iste godine, sa svojim drugovima, izvršio je 21. jula 1921. godine u Delnicama atentat[1] na Milorada Draškovića, ministra unutrašnjih poslova u Vladi Kraljevine SHS, glavnog inicijatora „Obznane“ (30. decembra 1920), kojom je zabranjeno sindikalno organizovanje i rad Komunističke partije Jugoslavije. Atentat na Draškovića bio je prvo političko ubistvo u Kraljevini Jugoslaviji.[2] Alija je osuđen na smrt i obešen u Zagrebačkom zatvoru 8. marta 1922. godine. Njegova smrt je dovela do demonstracija u Zagrebu. Zbog posećivanja njegovog groba od strane komunista, policija prekopala njegov grob i sahranila ga u selu Turija kod Bihaća.
Posle Drugog svetskog rata po njemu je nazvana ulica u Beogradu, na Petlovom brdu, koja je s početka 21. veka preimenovana u Ulicu Milorada Draškovića. U Sarajevu je postojala osnovna škola „Alija Alijagić“, koja se sada zove osnovna škola „Malta”.[3] U rodnom gradu Bijeljini je od 1974. do 1992. godine Centar za usmjereno obrazovanje mašinske i elektrotehničke struke nosio naziv Srednjoškolski centar „Alija Alijagić”. Takođe, jedna od ulica u centru grada je do 1992. godine nosila naziv svog sugrađanina.
Godine 1974. snimljena je dokumentarna drama „Zašto je pucao Alija Alijagić”, koja na osnovu autentičnih zapisnika sa suđenja atentatorima rekonstruiše pomenuti atentat.[4] Snimanju TV drame prisustvovao je Rodoljub Čolaković, jedan od glavnih optuženih u ovom procesu.
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ "Ilustrovani list", Beograd 1921. godine
- ^ „ĐURO ZAGORAC - ZAVERE I ATENTATI U SRBIJI”. www.tvorac-grada.com. Pristupljeno 2019-08-25.
- ^ „Osnovna škola "Malta"”. Arhivirano iz originala 29. 02. 2008. g. Pristupljeno 23. 02. 2008.
- ^ Zasto je pucao Alija Alijagic, Pristupljeno 2019-08-25
Literatura uredi
- Vojna enciklopedija (knjiga prva). Beograd, 1970. godina
Spoljašnje veze uredi
