Arkade na Novom groblju u Beogradu

Arkade su prostorna celina na Novom groblju u Beogradu, namenjena sahranjivanju istaknutih ličnosti.

Arkade, grobnica Nikole Pašića, Janka Vukotića i Radoslava Agatonovića.

Pogled na grobnice u Arkadama, iz pravca Aleje velikana.

Istorija

Arkade, su uz Aleju velikana, jedna od prvih prostornih celina na Novom groblju u Beogradu, namenjene sahranjivanju istaknutih ličnosti iz društveno-političkog života. Nalaze se na prostoru desno od glavnog ulaza na groblje i prostiru se do Francuskog vojnog groblja, a duž zida koji groblje odvaja od Ruzveltove ulice. Prema prvobitnom planu, ovde je trebalo da budu postavljeni lukovi „arkade”, po kome je ova celina i dobila naziv.

Otkupom zemljišta za izgradnju Francuskog vojnog groblja, 1922. godine, prošireno je i samo groblje, što je iskorišćeno za formiranje prve celine namenjene sahranjivanju ličnosti od posebnog nacionalnog značaja — Aleje velikana. Ovde su tokom 1926. i 1927. godine, sa drugih parcela planski prenošeni posmrtni ostaci istaknutih ličnosti. U isto vreme, novoprošireni prostor groblja, prema Grobljanskoj ulici (danas Ruzveltova), bio je ustupan porodicama značajnih ličnosti iz društvenog i političkog života, kao i prodavan imućnim Beograđanima i na tom prostoru su nastale Arkade.

Istaknute ličnosti

Neke od istaknutih ličnosti sahranjenih u Arkadama su:

• Radoslav Agatonović (1869—1923), profesor i političar
• Svetlana Velmar-Janković (1933—2014), književnica
• Ivan Veselinović (1929—2002), viceadmiral JNA
• Milenko Vesnić (1863—1921), političar i diplomata, predsednik Vlade Kraljevine SHS
• Janko Vukotić (1866—1927), armijski general JV
• Stanojlo Vukčević (1850—1933), lekar i političar, predsednik Narodne skupštine Kraljevine Srbije
• Velislav Vulović (1865—1931), političar i predsednik Beogradske opštine
• Vasilj Grđić (1875—1934), političar
• Kosta Đorđević (1885—1959), divizijski general JV
• Kosta Jovanović (1875—1930), predsednik Beogradske opštine
• Ljubomir Jovanović (1865—1928), političar, državnik i akademik
• Vlajko Kocić (1886—1928), političar
• Vojislav Marinković (1876—1935), političar
• Mihailo Marjanović (1871—1925), predsednik Beogradske opštine
• Dragiša Matejić (1879—1948), industrijalac
• Kosta Mesarović (1840—1886), trgovac
• Dobra Mitrović (1886—1923), advokat i predsednik Beogradske opštine
• Mihajlo Pavlović (1840—1915), trgovac i političar
• Nikola Pašić (1845—1926), političar, dugogodišnji predsednik vlade Kraljevine Srbije i Kraljevine SHS
• Božidar Radulović (1876—1939), oficir, trgovac i vlasnik prvog automobila u Beogradu
• Stevan Stefanović (1885—1956), industrijalac
• Ratimir Stojadinović (1913—1975), vajar
• Sreten Stojanović (1898—1960), vajar
• Marko Trifković (1864—1930), političar, predsednik Vlade Kraljevine Srbije i predsednik Narodne skupštine Kraljevine SHS

Grobna mesta u Arkadama

Redni broj	Grobno mesto
Slika	O sahranjenim ličnostima
1.	Grob Miloja Jovičića
2.	Porodična grobnica Radulović
	Spomen-ploča Boži Raduloviću Porodična grobnica poznatog beogradskog trgovca s polovine 19. veka Vojina Radulovića i njegovih potomaka, među kojima je i njegov sin Božidar Radulović (1876-1939), trgovac i oficir, vlasnik prvog automobila u Kraljevini Srbiji, donetog u Beograd aprila 1903.
3.	Porodična grobnica Mihajla Pavlovića
	Mihajlo Pavlović (1840—1915), trgovac, član Uprave Narodne banke, predsednik Srpske kreditne banke i narodni poslanik. Pored Mihajla, u porodičnoj grobnici su sahranjeni njegova supruga Milica Pavlović (1851—1936) i najstariji sin Milorad Pavlović (1869—1926), kao i njihovi potomci
4.	Porodična grobnica Dragiše Matejića
	Dragiša Matejić (1879—1948), industrijalac. Pored Dragiše u grobnici su sahranjeni njegovi rođaci i naslednici.
5.	Porodična grobnica Stevana Stefanovića
	Stevan Stefanović (1885—1956), industrijalac, njegova supruga Dora Stefanović, rođena Bikar (1900—1967), njihov sin Svetozar-Toza Stefanović (1925—2013), ćerka Emilija-Mila Milojević (1927—2013), njen suprug Ljubiša Milojević (1921—2002) i njihov sin Aleksandar-Saša Milojević (1948—2013)
6.	Porodična grobnica Koste Mesarovića
7.	Porodična grobnica Marka Trifkovića
8.	Porodična grobnica Radoslava Agatonovića
9.	Grobnica Janka Vukotića
10.	Grobnica Nikole Pašića
11.	Porodična grobnica Milenka Vesnića
12.	Porodična grobnica Mitrović
13.	Porodična grobnica Mihaila Marjanovića
14.	Porodična grobnica Jovanović—Stojadinović
15.	Porodična grobnica Vlajka Kocića
	Spomen-ploča Kosti R. Đorđeviću Na porodičnom spomeniku (slika levo) su upisana imena političara Vlajka Kocića (1886-1928), njegove supruge Zorke (1892—1962), sina Ljubomira (1921—1998) i ćerke Desanke (1912—1966) udate za Ljubomira Pavasovića (1900—1954). Na ploči sa strane (slika desno) stoje imena generala Koste R. Đorđevića (1885—1959), njegove supruge Zorke (1893—1892), pored (naslonjen na porodični spomenik Vlajka Kocića) stoji manji spomenik njihove rano preminule ćerke Radmile, a sa desne strane Kocićevog spomenika spomenik druge rano preminule ćerke Ljubice.
16.	Porodična grobnica Koste Jovanovića
17.	Porodična grobnica Velislava Vulovića
	Velislav Vulović (1865—1931), inženjer, predsednik Beogradske opštine, ministar građevina i saobraćaja i državni savetnik, njegova supruga Leposava Vulović (1871—1948), sin Nikola Vulović(1895—), ćerka Milica Velmar Janković (1903—1975) i njena ćerka Svetlana Velmar Janković (1933—2014)
18.	Porodična grobnica Živka Bogdanovića
19.	Porodična grobnica Stanojla Vukčevića
20.	Porodična grobnica Vasilja Grđića
21.	Grobnica Vojislava Marinkovića
22.	Porodična grobnica Ilić
	Grobnica Vojislava Jankovića (1901-1992), u kojoj je sahranjen Vlada Ilić, srpski industrijalac i političar, predsednik beogradske Industrijske komore i Centralne industrijske korporacije Jugoslavije, gradonačelnik Beograda od 10. januara 1935. do 13. septembra 1939. godine. Pored Vlade, ovde je 1959. godine sahranjena i njegova supruga Olga.
23.	Porodična grobnica Sretena Stojanovića
	Sreten Stojanović (1898—1960), akademski vajar, likovni kritičar, dekan Akademije likovnih umetnosti u Beogradu i član Srpske akademije nauka i umetnosti. Pored Sretena ovde je sahranjena njegova supruga Jelena, kao i njihovi potomci.
napomena:	Grobna mesta u tabeli su poređana prema rasporedu po kome se nalaze, krećući se iz pravca Uprave groblja (od strane glavnog ulaza) ka Aleji velikana.

Literatura

• Brda, Milan (ur.). Novo groblje u Beogradu — Vodič. Beograd: JKP Pogrebne usluge. 
• Jovanović, Nikola B., ur. (8. 4. 1928). „Prvi automobil u Beogradu”. Ilustrovani list. Beograd: Izdavačko preduzeće „Ilustracija“. 14: 29. Pristupljeno 16. 11. 2018.