Википедија

Baba Višnja

мајка Милоша Обреновића

Višnja Urošević, poznatija pod imenom Baba Višnja (1737 — 1817) bila je majka kneza Miloša i rodonačelnica dinastije Obrenović. Višnja je imala dva braka i šestoro dece.

Višnja Urošević
Datum rođenja(1737{{month}}{{{day}}})1737.
Mesto rođenjaDonja Trepča, Osmansko carstvo
Datum smrti18. jun 1817.(1817-06-18) (79/80 god.)
Mesto smrtiKneževina Srbija
Deca6
Baba Višnjin grob u manastiru Vraćevšnica, podignut 1901. godine
Nadgrobni spomenik Višnje Obrenović, izdanje Radojice Joksića, dopisna karta, štampa, 9,1×14 cm, Gornji Milanovac, posle 1902. Na aversu je odštampano: Nadgrobni spomenik matere Knjaza Miloša Baba Višnje u Vraćevšnici – Grabdenkmal der muter dae Fürsten Miloš Wratsewsnica.

Poreklo uredi

 
Baba Višnjin grob u manastiru Vraćevšnica, podignut 1901. godine

Tačno prezime, mesto i datum rođenja Baba Višnje nisu poznati. Međutim, kako je Radomir M. Ilić naznačio u publikaciji „O ljubićskim selima – Antropogeografska proučavanja” (Srpski etnografski zbornik, Srpska kraljevska akademija, 1903), Baba Višnja je rođena u zaseoku Orlovak u Donjoj Trepči, u porodici Urošević. Tome u prilog govori i spomenik njenom bratu Dimitriju Uroševiću na starom groblju u Brusnici: „Zdje počivajet rab Boži Dimitrije Uroševič, ujak gospodara Miloša. Prestavi se N 1821 m dekemvri 26”. Nije poznato da je u Brusnici bilo Uroševića, ali je poznato da se nakon smrti svog drugog muža Teodora Mihailovića Višnja sa decom iz drugog braka vratila u Brusnicu kod svog sina iz prvog braka Jakova Obrenovića. Prema čibučkim tevterima Rudničke nahije iz 1823. godine, Donja Trepča bila je jedino selo u nahiji gde je zabeleženo prezime Urošević.[1]

Prvi brak uredi

 
Grobovi Obrenovića u Brusnici

Višnja se 1765. godine udala za Obrena Martinovića. Sa njim je imala troje dece:

  1. Jakov (?—1811)
  2. Milan Obrenović (?—1810)
  3. Stana

Obren je umro oko 1777. godine.[2]

Drugi brak uredi

 
Knez Miloš Obrenović, sin Višnje Urošević
 
Tabla u baba Višnjinoj ulici

Posle Obrenove smrti Višnja se preudala za Teodora Mihailovića iz Srednje Dobrinje.[2]

Teodorov deda zvao se Miloš.

On je imao je dva sina, Mijaila i Gavrila. Mijailov sin je Teodor (Toša) Mihailović, drugi suprug baba Višnje.[3]

Višnja je sa njim imala tri sina:

  1. Miloša (1780—1860),
  2. Jovana (1786—1850) i
  3. Jevrema (1790—1856).

Sva trojica su rođeni u selu Gornja Dobrinja kraj Požege.

Teodor je umro 1802. godine. Posle nekog vremena, Jakov i Milan su pozvali sebi u Brusnicu majku Višnju sa decom iz drugog braka. Iako od drugog oca, Miloš, Jovan i Jevrem usvajaju prezime svoje polubraće po majci Obrenović, s tim da se njima na prezime Obrenović dodaje i Teodorović, po njihovom ocu.

Do Prvog srpskog ustanka Jakov i Milan Obrenović su se bavili trgovinom stokom, a u taj posao su uveli i svog polubrata Miloša.

Smrt uredi

Baba Višnja je umrla 18. juna 1817. godine pred sam kraj Drugog srpskog ustanka. Prvobitno je bila sahranjena na mesnom groblju u Brusnici. Dve godine kasnije knez Miloš je njene zemne ostatke odneo u portu manastira Vraćevšnica gde ih je zakopao uz severni zid crkve. U porti su takođe sahranjeni Ana, Marija i Gavrilo – troje Miloševe dece. U istom manastiru joj je podignut spomenik 1901. godine.[2]

Zanimljivosti uredi

Naselje Višnjica u Beogradu nosi naziv po Baba Višnji.

U Beogradu postoji i Ulica baba Višnjina koja se prostire od Makenzijeve do Krunske ulice, presecajući u jednom delu Njegoševu. Baba Višnjina ulica dobila je ovaj naziv 1. januara 1900. godine.[4] Godine 1946. deo Baba Višnjine ulice od Krunske do Bulevara kralja Aleksandra se izdvojio i dobio naziv Golsvordijeva ulica. Godine 2016. podignut joj je spomenik i u Gornjoj Trepči.

Porodica uredi

Roditelji uredi

ime slika datum rođenja datum smrti

Prvi brak uredi

Supružnik uredi

ime slika datum rođenja datum smrti
Obren Martinović oko 1780.

Deca uredi

ime slika datum rođenja datum smrti supružnik
Jakov Obrenović 1767. 1811.[5][6] Đurđija
Milan Obrenović
 
 između 1767. i 1780. 16. decembar 1810. Stoja
Stana Obrenović Sava Nikolić

Drugi brak uredi

Supružnik uredi

ime slika datum rođenja datum smrti
Teodor Mihailović

Deca uredi

ime slika datum rođenja datum smrti supružnik
Knez Miloš
 
 18. mart 1780. 26. septembar 1860. Kneginja Ljubica
Jovan Obrenović
 
 1787. 22. januar 1850. Kruna Mihailović; Ana Joksić
Jevrem Obrenović
 
 18. mart 1790. 20. septembar 1856. Tomanija Bogićević

Vidi još uredi

Reference uredi

  1. ^ ”Tevter čibučki za Nahiju rudničku od 10. marta 1823. godine”, Izvornik - građa Međuopštinskog istorijskog arhiva u Čačku, broj 4, 1987, priredio Radoš Ž. Madžarević
  2. ^ a b v Petrović, Zorica; Marušić, Aleksandar (2018). Obrenovići i njihovo doba. Aranđelovac / Gornji Milanovac: Narodni muzej „Aranđelovac” / Muzej rudničko-takovskog kraja. str. 4. ISBN 978-86-88927-13-0. 
  3. ^ „Dinastija Obrenović”. Pristupljeno 8. 4. 2013. 
  4. ^ „Mondo: Tajna Baba Višnjine ulice”. Pristupljeno 8. 4. 2013. [mrtva veza]
  5. ^ Ivić, Aleksa (1928). Rodoslovne tablice srpskih dinastija i vlastele (3. izd.). Novi Sad: Matica srpska. str. Tablica br. 16. Pristupljeno 14. 3. 2021. 
  6. ^ Marek, Miroslav. „Obrenovic family”. genealogy.euweb.cz (na jeziku: engleski). Pristupljeno 14. 3. 2021. 

Spoljašnje veze uredi

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Баба_Вишња&oldid=27713672”