Багрем
Bagrem (lat. Robinia pseudoacacia) je listopadno drvo koja pripada rodu Robinia.[1] Poreklom je iz jugoistočnog dela SAD, ali je areal ove vrste proširen na Severnu Ameriku, Evropu i Aziju. U nekim područjima se smatra invazivnom vrstom.
| Bagrem | |
|---|---|
| |
| Багрем у цвету | |
| Naučna klasifikacija | |
| Carstvo: | |
| Divizija: | |
| Klasa: | |
| Red: | |
| Porodica: | |
| Potporodica: | |
| Pleme: | |
| Rod: | |
| Vrsta: | R. pseudoacacia
|
| Binomno ime | |
| Robinia pseudoacacia | |
| |
| Prirodni areal vrste | |
Opis biljke uredi
Koren je dobro razvijen.
Stablo može da naraste do 25 m, a prsni prečnik stabla može biti do 50 cm. Kora je tamnosmeđa i izbrazdana. Izdanci su dugi i šiboliki, crvenosmeđi, glatki i sjajni i ravnomerno rebrasti. Na njima su parovi spiralno raspoređenih trouglastih trnova, koji su krupni, jaki i zašiljeni. Između dva trna nalaze se pupoljak koji su na taj način zaštićeni. Lisni ožiljak je mali i nepravilno potkovičastog oblika. Krošnja je prozračna, okruglog ili duguljastog oblika.
Listovi su neparno perasto složeni i čini ih 9-12 eliptičnih liski, dugih 2-6 cm i 1-3 cm širokih na 1-4 mm dugim peteljčicama. Sam list je dug 10-30 cm.
Cvetovi u grupama od 15 do 20 formiraju viseće grozdaste cvasti duge do 20 cm. Prijatno mirišu i medonosni su. Cveta od aprila (ukoliko je toplije vreme) do maja ili juna.
Plod je spljoštena i gola mahuna tamnosmeđe boje, preko 10 cm duga i skoro 2 cm široka[2]. Drška ploda je kratka. U mahuni se nalazi 4—10 semena. Seme je bubrežastog oblika, dugo 2-3 mm, tamnosmeđe i može imati pege, sa tvrdom semenjačom koju klica teško probija.
Areal uredi
U Severnoj Americi raste u Pensilvaniji, na Apalačkim planinama do severne Džordžije, u južnom Ilinoisu, jugozapadnoj Indijani i Arkanzasu. U Evropu je prvi put unesena u Francusku, početkom 17. veka[2].
Značaj uredi
Bagrem je veoma značajan za pčelarstvo, jer pčele prave rani med sakupljajući polen sa njegovih mirisnih cvetova. Niske grane i izdanci bagrema omiljena su hrana kozama. Osušeni list bagrema služi kao lisnik i koristi se kao hrana sitnijih domaćih životinja (ovaca, koza), u zimskom periodu. Drvo bagrema koristi se kao tehnička građa, najčešće za izradu ograda, ali za izradu krovnih konstrukcija i šipova (stubova) za špalire, kod podizanja voćnjaka, malinara i kupinara. U građevinarstvu se koristi i za izradu parketa koji ima lepu žutu boju. Bagrem je takođe i vrlo kvalitetno ogrevno drvo.
Uzgoj uredi
Prilagođava se svakom tipu zemljišta, pa se ovom vrstom pošumljavaju tereni poput peščara i bujičnih područja, ali i goleti. Ima čestu i raznoliku upotrebu u hortikulturi, na primer za drvorede ili žive ograde.
-
Kora -
Dva trna oko pupoljka na nodusu grančice -
Perasto složen list -
Grozdasta cvast -
Zigomorfni petočlani cvet -
Mahune -
Seme -
Klijavac sa primarnim listovima koji su prosti -
Poprečni presek stabla
.jpg)
Reference uredi
- ^ Mišić, Milan, ur. (2005). Enciklopedija Britanika. A-B. Beograd: Narodna knjiga : Politika. str. 94. ISBN 86-331-2075-5.
- ^ a b Diklić N. R. pseudo-acacia L. 1753 U: Josifović M (ed.) 1972. Flora SR Srbije IV. SANU: Beograd.
Literatura uredi
- Šilić, Č. 1990. Ukrasno drveće i grmlje. Zavod za udžbenike i nastavna sredstva: Beograd.
- Petrović, D. (1951): Strane vrste drveća (egzoti) u Srbiji. Srpska akademija nauka, posebna izdanja knjiga CLXXXII. Beograd.
- Jovanović, B. (1985): Dendrologija. IV izmenjeno izdanje. Univerzitet u Beogradu. Beograd
- Vukićević, E. (1996): Dekorativna dendrologija, Šumarski fakultet Univerziteta u Beogradu, Beograd
- Grbić, M. (urednik) (2010): Invazivne biljke u biotopima Beograda. Studija u okviru projekta 21024 tehnološkog razvoja: Ekologija, monitoring i tehnološki postupci za kontrolu invazivnih biljaka u biotopima Beograda.
- Kolesnikov, A. I. (1974): Dekorativnaя dendrologiя, Izdatelьstvo Lesnaя promыšlennostь, Moskva.
- Hightshoe, G. L. (1988). Native Trees Shrubs, and Vines for Urban and Rural America: A Planting Design Manual for Environmental Designers. Van Nostrand Reinhold. ISBN 9780442232740.
