Bačko Podunavlje

Rezervat biosfere „Bačko Podunavlje”
Rezervat biosfere „Bačko Podunavlje”
	Specijalni prirodni rezervat u blizini Apatina
Mjesto	Srbija
Najbliži grad	Bezdan, Bački Monoštor, Sombor, Apatin Odžaci, Bač, Bačka Palanka
Koordinate	45° 48′ 42″ N 18° 57′ 39″ E / 45.81167° S; 18.96083° I
Površina	176.635 ha
Osnovano	2017. godine
Upravljačko tijelo	Zavod za zaštitu prirode Vojvodine

Bačko Podunavlje je rezervat biosfere i nalazi se na severozapadu Vojvodine u Srbiji i čine ga ostaci nekada prostranih plavnih predela Podunavlja.^[1]

Položaj uredi

Rezervat biosfere „Bačko Podunavlje” prostire duž leve obale Dunava se na površini od 176.635 hektara u opštinama Sombor, Apatin, Odžaci, Bač i Bačka Palanka.^[2] U okviru rezervata nalaze se četiri zaštićena područja među kojima su i Specijalni rezervati prirode Gornje Podunavlje i Karađorđevo, ali i površine kojima upravlja JP „Vojvodinašume”.^[1]

Odlike uredi

Bačko Podunavlje je jedinstveni predeo izuzetne biološke raznovrsnosti sa prirodnim staništima kao što su prostrane plavne livade i šume, ade, rukavci i peščane rečne obale.

Ukupna površina: 176.636 ha
Osnovna površina: 11.242 ha
Tampon zona: 45.744 ha, (tzona između područja Rezervata biosfere i urbanog razvoja)
Prelazne površine: 119.649 ha
Lokacija
- Geogeafska širina: 46° 02'25 "S - 45° 14'03" S
- Geografska dužina: 19° 26'08 "I - 18° 49'16" I
- Srednja tačka : 45° 48'42 "S - 18° 57'39 "I

Ekološke karakteristike uredi

Područje biosfernog rezervata najveći je očuvani poplavni kompleks gornjeg toka Dunava u Srbiji i takođe jedno od najvećih poplavnih nizina na srednjem delu Dunava sa većim brojem tradicionalnih sela i naselja. Područje ima specifičnu kombinaciju ekoloških uslova, nalazi se u kontaktnoj zoni šumske zone centralne i jugoistočne Evrope i ima karakterističnu hidrološku dinamiku. U kombinaciji sa složenim i vekovnim ljudskim uticajima, ti prirodni preduslovi rezultirali su vrlo bogatom i specifičnom raznolikošću pejzaža, staništa i vrsta. Primarna staništa su: aluvijalne šume, panonske slane stepe i močvare, mesotrofne stajaće vode, prirodna eutrofična jezera, blatne rečne obale, aluvijalna močvarna područja, vlažne livade, naslage peska, rečna ostrva, peščane obale, poplavna polja, olovnice, napuštena rečna korita, meandri.

Fauna uredi

Poplavni kompleks duž Dunava ima bogatu faunu: šišmiš (Myotis bechsteinii), vidra (Lutra lutra) i jelen (Cervus elaphus). U biosfernom rezervatu Gornje Podunavlje postoji jedno stanište leptira. Ukupno na ovom području zabeleženo 156 vrsta leptira. Poplave su veoma važne za mrešćenje ribe. Neke od retkih vrsta koje ovde žive su i orlovi belorepani, crne rode, patka njorka, divlje mačke, vidre i najveća populacija jelena u Srbiji.

Sociološko ekonomske karakteristike uredi

Etnička struktura stanovnika veoma je složena, što čini jedno od glavnih demografskih i kulturnih obeležja celog regiona. Oko 20 različitih etničkih grupa živi u biosfernom rezervatu. Preovlađuju Srbi, Mađari i Hrvati. Pored njih, druge etničke grupe su Slovaci, Rusini, Ukrajinci, Bunjevci, Romi i drugi. Etnički spektar je rezultat brojnih kolonizacija koje su se na ovom području desile tokom proteklih vekova, uticaja političkih sistema i zemalja. Dominantne ekonomske aktivnosti za 147.400 stanovnika su poljoprivreda, šumarstvo i industrija u kojima je zaposlen najveći broj ljudi.