Битка за Алжир
Bitka za Alžir (ital. La battaglia di Algeri; arap. معركة الجزائر) je italijansko-alžirski ratni film iz 1966. godine, režisera i ko-scenariste Đila Ponterkorva. Zasnovan je na akcijama koje su pobunjenici tokom Alžirskog rata za nezavisnost (1954–1962) preduzeli protiv francuske vlade u Severnoj Africi, od kojih je najistaknutija naslovna bitka za Alžir, glavni grad istoimene države. Snimljen je na lokaciji stilom inspirisanim Robertom Roselinijem: crno-bela forma sa montažom dokumentarnog tipa kako bi se pojačao osećaj istorijske autentičnosti, sa uglavnom neprofesionalnim glumcima koji su preživeli pravu bitku. Muziku za film su komponovali Pontekorvo i Enio Morikone. Bitka za Alžir se često povezuje sa italijanskim neorealizmom.[2]
| Bitka za Alžir | |
|---|---|
 Filmski poster na engleskom jeziku | |
| Izvorni naslov | italijanski: La battaglia di Algeri arapski: معركة الجزائر |
| Režija | Đilo Ponterkorvo |
| Scenario | Franko Solinas |
| Producent | Antonio Musu Sadi Jasef |
| Temelji se na | Sećanja na bitku za Alžir (Sadi Jasef) |
| Glavne uloge | Žan Martin Sadi Jasef Brahim Hađag Tomaso Neri |
| Muzika | Enio Morikone Đilo Ponterkorvo |
| Direktor fotografije | Marčelo Gati |
| Montaža | Mario Mora Mario Serandrei |
| Producentska kuća | Igor Film Casbah Film |
| Distributer | Magna |
| Godina | 1966. |
| Trajanje | 120 minuta |
| Zemlja | Italija Alžir |
| Jezik | arapski francuski |
| Budžet | 800 hiljada dolara |
| Zarada | 879 hiljada dolara[1] |
| IMDb veza | |
Film se uglavnom koncentriše na revolucionarnog borca Alija La Poantea između 1954. i 1957. godine, kada su gerilski borci FLN-a otišli u Alžir. Njihove akcije dočekali su francuski padobranci koji su pokušavali da povrate teritoriju. Film takođe govori o organizaciji gerilskog pokreta i ilegalnim metodama, poput mučenja, koje su koristili Francuzi kako bi ih zaustavili. Alžir je na kraju uspeo da stekne nezavisnost od Francuske, o čemu Pontekorvo govori u epilogu filma.[3]
Film je dobio pohvale kritičara. I pobunjeničke grupe i državni organi smatraju da je film važan komentar urbanog gerilskog rata. Zauzima 48. mesto na listi 250 najboljih filmova kritičara u anketi časopisa Sight and Sound iz 2012,[4] kao i 120. mesto na listi 500 najboljih filmova svih vremena časopisa Empire.[5] Takođe se našao na listi 100 italijanskih filmova koje treba očuvati. Pošto je bio predmet društveno-političke kontroverze, film nije bio prikazivan pet godina u Francuskoj; na kraju je objavljen 1971. godine.[6]
Radnja uredi
Film rekonstruiše događaje koji su se desili u glavnom gradu francuskog Alžira između novembra 1954. i decembra 1957. godine, tokom Alžirskog rata za nezavisnost. Narativ počinje organizacijom revolucionarnih ćelija u Kasbi. Zbog partizanskog rata između lokalnog alžirskog stanovništva i alžirskih Francuza, u kojem obe strane čine sve veće nasilje, Francuska šalje padobrance francuske vojske u grad da se bore i uhvate pripadnike Fronta nacionalnog oslobođenja (FLN). Padobranci su prikazani kako neutrališu čitavo rukovodstvo FLN-a bilo ubistvima ili hapšenjima.
Prikazane su taktike gerilske pobune FLN-a i francuskih protivpobunjenika, kao i ružnija strana rata. I kolonizator i kolonizovani čine zločine nad civilima. FLN u zauzetoj Kasbi po kratkom postupku vrši pogubljenja alžirskih kriminalaca i osumnjičenih francuskih kolaboracionista; oni vrše terorizam, uključujući akcije kao što je bombaški napad u kafeu Milk Bar, kako bi uznemiravali Evropljane. Snage bezbednosti pribegavaju ubistvima i neselektivnom nasilju nad opozicijom. Francuski padobranci su prikazani kako rutinski pribegavaju mučenju, zastrašivanju i ubistvima.
Pontekorvo i Solinas su u svom scenariju stvorili nekoliko protagonista koji su zasnovani na raznim ratnim ličnostima. Priča počinje i završava se iz perspektive Alija La Poantea, sitnog kriminalca koji biva politički radikalizovan u zatvoru. Regrutuje ga komandant FLN-a El-Hadi Džafar, koga glumi Sadi Jasef, koji je tokom rata bio komandant FLN-a.
Potpukovnik Matje, komandant padobranaca, glavni je francuski lik. Ostali likovi su dečak „Mali” Omar , ulično dete koje je glasnik FLN-a; Larbi Ben M'hidi, najviši lider FLN-a koji daje političko obrazloženje za pobunu; kao i Džamila, Zohra i Hasiba, tri ženske članice FLN-a koje izvode terorističke napade. Bitka za Alžir takođe uključuje hiljade alžirskih statista. Pontekorvo je nameravao da putem njih prenese komunikaciju pevanjem, jaucima i fizičkim efektom.
Film se završava prikazom nacionalističkih demonstracija i nemira, što sugeriše da je Francuska, iako je pobedila u bici za Alžir, izgubila Alžirski rat za nezavisnost.
Uloge uredi
| Glumac | Uloga |
|---|---|
| Žan Martin | pukovnik Filip Matje |
| Sadi Jasef | El-Hadi Džafar |
| Brahim Hađag | Ali La Poante |
| Tomaso Neri | kapetan Duboa |
| Samija Kerbaš | Fatija |
| Ugo Paleti | kapetan |
| Fusija El Kader | Halima |
| Franko Moruci | Mahmud |
| Mohamed Ben Kasen | mali Omar |
Reference uredi
- ^ „The Battle of Algiers (1967) - Box Office Mojo”. www.boxofficemojo.com.
- ^ Shapiro, Michael J. (1. 8. 2008). „Slow Looking: The Ethics and Politics of Aesthetics: Jill Bennett, Empathic Vision: Affect, Trauma, and Contemporary Art. . Stanford, CA: Stanford University Press. 2005.[[Kategorija:Cite book]]; Mark Reinhardt, Holly Edwards, and Erina Duganne. Beautiful Suffering: Photography and the Traffic in Pain. Chicago, IL: University of Chicago Press. 2007.[[Kategorija:Cite book]]; Gillo Pontecorvo, director. The Battle of Algiers. Criterion: Special Three-Disc Edition. 2004.[[Kategorija:Cite book]]”. Millennium: Journal of International Studies. 37: 181—197. doi:10.1177/0305829808093770. line feed character u
|title=na poziciji 152 (pomoć); Sukob URL—vikiveza (pomoć) - ^ „Gillo Pontecorvo: The Battle of Algiers”. The Guardian.
- ^ „Critics' top 100”. bfi.org.uk. Arhivirano iz originala 19. 8. 2012. g. Pristupljeno 14. 3. 2016.
- ^ „The 500 Greatest Movies Of All Time”. Empire. 2015-10-02. Pristupljeno 14. 3. 2016.
- ^ Caillé, Patricia (2007). „The Illegitimate Legitimacy of the Battle of Algiers in French Film Culture”. Interventions. 9 (3): 371—388. S2CID 162359222. doi:10.1080/13698010701618604.
Spoljašnje veze uredi
- Bitka za Alžir na sajtu IMDb (jezik: engleski)