Bitoljsko-prespanski partizanski odred
Bitoljsko-prespanski narodnooslobodilački partizanski (NOP) odred „Dame Gruev“ formiran je 6. jula 1942. godine kod sela Zlatari na planini Bigla, resenski kraj. Uskoro posle formiranja njegovi borci izvršili su prvu akciju, uništivši opštinsku zgradu i održali skup u selu Smilevu, 2. avgusta 1942. godine.
Odred je izvršio napade na bugarske snage u selima Kažani 18. avgusta, Zlatari 21. avgusta, Sopotsko 21. oktobra, i ostalim mestima. Posle toga se podelio na dve grupe i prebacio se na teritoriju oko Resena, koja je bila pod italijanskom okupacijom.
U sastav odreda uskoro je ušao Bitoljski partizanski odred „Jane Sandanski“. Nakon što se odred prebacio u kraj Lerina i Kostura, zajedno sa Lerinskim odredom „Vičo“, učestvovao je u razbijanju lokalnih kontračeta u aprilu i maju 1943. godine. Nakon toga se vratio u kraj Bitolja, prilikom čega su u odred pristigli novi borci. Od grupe boraca koji su otpre bili u odredu, formiran je Bitoljski partizanski odred „Goce Delčev“, 22. maja 1943. godine.
Veći deo boraca odreda „Dame Gruev“ prešao je na teritoriju Debarce 17. jula 1943. godine, gde su izvršili nekoliko diverzantskih akcija i ušli u sastav novoformiranog bataljona „Mirče Acev“. Deo odreda, koji je ostao u Prespi, nakon kapitulacije Italije, zajedno sa Bitoljskim odredom „Goce Delčev“, razoružao je 12. septembra kod sela Ljubojno preko 200 italijanskih vojnika. Posle toga, odred je ušao u sastav Bitoljskog bataljona „Stiv Naumov“, novembra 1943. godine.
Naredne godine, 4. aprila 1944, bio je formiran istoimeni odred, koji je dejstvovao na putu Resen-Bitolj, i to u sastavu 49. divizije NOVJ.
Narodni heroji NOP odreda „Dame Gruev“
uredi
Literatura
uredi- Makedonska enciklopedija. „MANU“, Skoplje 2009. godina.