Bihor (župa)

Bihor je istorijska i geografska oblast u gornjem i srednjem Polimlju. Tokom ranog srednjeg vijeka, čitavo Polimlje (uključujući i bihorsku oblast) nalazilo se u sastavu prvobitne Kneževine Srbije. Potom je tokom 11. vijeka pripadalo srpskoj državi Vojislavljevića, a zatim Velikožupanskoj Srbiji i Kraljevini Srbiji, odnosno Srpskom carstvu. Srednjovjekovna župa Bihor zauzimala je predio između Tivranske klisure (na jugu), Kumaničke klisure (na sjeveru), planine Bjelasice (na zapadu) i Koritsko-pešterske visoravni na istoku. Granice su joj često pomjerane, pa je zahvatala manju ili veću oblast. Oblast je sredinom 15. vijeka potpala pod osmansku vlast, nakon čega je osnovana nahija Bihor, koja je 1571. godine popisana u sastavu Prizrenskog sandžaka. Bihor je konačno oslobođen 1912. godine, kada je ušao u sastav Kraljevine Crne Gore. Područje Bihora danas u administrativnom pogledu pripada opštinama Berane i Bijelo Polje.

Grad Bihor

Glavni članak: Bihor (tvrđava)

Srednjovjekovni grad Bihor (tvrđava sa podgrađem) po kojem je župa dobila ime, nalazio se na vrhu strmog brda Gradina (1050 mnm) iznad sela Bioča, deset kilometara sjeverno od današnjih Berana. Prvi put se pominje u dubrovačkom izvještaju iz 1450. godine, kao „Bichor“. Pod osmansku vlast je pao 1455. godine, isto kada i Prizren. Iz Bihora je rodom bio Petar Sokolović, najastariji kapetan nad srpskom vojskom. Njega je Austrija kao svog povjerenika poslala patrijarhu Arseniju III , da bi tako pridobila glavnu ličnost među Srbima.

Vidi još

• Bihor (tvrđava)

Literatura

• Blagojević, Miloš (2003). „O agrarnim odnosima u Polimlju krajem XII i početkom XIII veka”. Kralj Vladislav i Srbija XIII veka. Beograd: Istorijski institut. str. 7—23. 
• Katić, Tatjana (2010). Opširni popis Prizrenskog sandžaka iz 1571. godine (PDF). Beograd: Istorijski institut. 
• Mišić, Siniša (2003). „Teritorijalno-upravna organizacija Polimlja (XII-XIV vek)”. Kralj Vladislav i Srbija XIII veka. Beograd: Istorijski institut. str. 73—87. 
• Mišić, Siniša (2005). „Naseljenost Polimlja u srednjem veku”. Mileševski zapisi. 6: 63—78. 
• Mišić, Siniša (2007). „Gradovi i trgovi gornjeg Polimlja u srednjem veku (problem deurbanizacije i urbanizacije)”. Mileševski zapisi. 7: 119—125. 
• Mišić, Siniša (2010). „Polimlje i Potarje u putopisima XVI i XVII veka” (PDF). Glasnik Zavičajnog muzeja. Pljevlja. 7: 19—27. 
• Mišić, Siniša; Miljković, Ema (2011). „Istrživanja sakralne topografije Gornjeg Polimlja (do kraja 16. veka)”. Đurđevi stupovi i Budimljanska eparhija: Zbornik radova. Berane: Episkopija budimljansko-nikšićka. str. 457—463. 
• Mišić, Siniša (2012). Studije o srednjovekovnom Polimlju. Niš: Filozofski fakultet. 
• Mišić, Siniša (2014). Istorijska geografija srpskih zemalja od 6. do polovine 16. veka. Beograd: Magelan Pres. 
• Rakočević, Novica (1983). „Političke i društvene prilike”. Istorija srpskog naroda. 6 (1). Beograd: Srpska književna zadruga. str. 263—290. 
• Selimović, Salih (2006). „Ostaci hrišćanskih tradicija kod muslimana u srednjem Polimlju, Bihoru i na Pešterskoj visoravni” (PDF). Glasnik Zavičajnog muzeja. Pljevlja. 5: 163—186. 
• Selimović, Salih (2015). „Dvoverje kod muslimana u Polimlju, Bihoru i na Sjeničko-pešterskoj visoravni”. Mileševski zapisi. 10 (2014): 225—237. 
• Hrabak, Bogumil (2007). „Vojnuci u Trgovištu (Rožaju), Bihoru, Budimlji, Peći i Klopotniku 1485. godine”. Novopazarski zbornik. 30: 83—89. 
• Šabanović, Hazim (1959). Bosanski pašaluk: Postanak i upravna podjela. Sarajevo: Naučno društvo Bosne i Hercegovine.