Biciklizam na Letnjim olimpijskim igrama — vožnja na hronometar
Vožnja na hronometar na Olimpijskim igrama, jedna je od dvije discipline drumskog biciklizma na Letnjim olimpijskim igrama, pored drumske trke.[1] Disciplina je prvi put održana na Igrama 1912. od kada je redovno održavana do igara 1932.[2] Od Igara 1936. ukinuta je, a ponovo je vraćena 1996. Trka za žene je prvi put održana 1996. kada je i trka za muškarce ponovo vraćena. Pobjednici nose zlatna obilježja na rukavima i kragni dresa na svim trkama na hronometar koje voze u periodu od četiri godine do narednih igara.[3]
| Hronometar na Olimpijskim igrama | |
|---|---|
| Detalji | |
| Sport | Biciklizam |
| Pol | Muškarci i žene |
| Godine održavanja | Muškarci: 1912—1932, 1996— Žene: 1996— |
| Rezultati | |
| Prvi pobjednici | Muškarci:  Rudolf Luis (JAR)Žene:  Zulfija Zabirova (RUS) |
| Najviše pobjeda | Muškarci:
Žene:  Kristin Armstrong (SAD) 3 |
| Trenutni pobjednici | Muškarci:  Primož Roglič (SLO)Žene:  Anemik van Vleten (HOL)
|
Od 2024. učestvuje po 35 vozača u obje kategorije.
Istorija
urediHronometar je prvi put održan na Olimpijskim igrama 1912. učestvovalo je 123 vozača iz 16 država, a voženo je 320 km.[4] zlatnu medalju osvojio je Rudolf Luis, srebrnu Frederik Grab, a bronzanu Karl Šute.[5] Na Igrama 1932. učestvovalo je 35 takmičara, Atilio Pavezi je startovao poslednji, obišao je šest vozača i osvojio je zlatnu medalju.[6] Hronometar je isključen od Igara 1936. kada je ponovo vraćena drumska trka.[7]
Hronometar je ponovo vraćen na Igre 1996. kada je zlatnu medalju osvojio Migel Indurain.[2] Iste godine je po prvi put uveden hronometar za žene, na kojem je zlatnu medalju osvojila Zulfija Zabirova, srebrnu Ženi Longo Čipreli, a bronzanu Klara Hjuz.[8] Do igara 1996. kada je vožena samo drumska trka, bilo je dozvoljeno učešće samo amaterima, a od 1996. kada je uključen i hronometar, dozvoljeno je i profesionalcima.[9]
Na Igrama 1912. učestvovala su 123 takmičara,[10] a 1996. na prvim igrama nakon ponovnog vraćanja hronometra na Olimpijske igre, učestvovalo je 40 takmičara u muškoj[2] i 25 u ženskoj kategoriji.[8] Broj učesnika na trci za žene se postepeno povećavao, a na trci za muškarce smanjivao i od Igara 2024. je izjednačen, tako da učestvuje po 35 takmičara u obje kategorije, sa maksimum dva takmičara iz jedne države.[11] U obje kategorije učestvuje po jedan takmičar iz svake države iz prvih 25 u UCI svjetskom rangiranju, dok se preostalih deset mjesta dodjeljuje za deset najbolje plasiranih takmičara sa Svjetskog prvenstva u vožnji na hronometar godinu prije održavanja Igara, s tim da se dodjeljuje jedno mjesto po državi, za najbolje plasiranog takmičara.[12]
Na igrama 2024. po prvi u istoriji je izjednačena dužina rute i za muškarce i za žene.[13]
Osvajači medalja
urediMuškarci
uredi
Višestruki osvajači medalja
uredi| Pozicija | Biciklista | Država | Igre | Zlato | Srebro | Bronza | Ukupno |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. | Vjačeslav Ekimov | Rusija |
2000–2004 | 2 | 0 | 0 | 2 |
| Fabijan Kančelara |  Švajcarska |
2008–2016 | 2 | 0 | 0 | 2 | |
| 3. | Tom Dimulen | Holandija |
2016–2020 | 0 | 2 | 0 | 2 |
| 4. | Kris Frum |  UK |
2012–2016 | 0 | 0 | 2 | 2 |
Medalje po državama
uredi| Pozicija | Država | Zlato | Srebro | Bronza | Ukupno |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 |  Švajcarska | 2 | 0 | 0 | 2 |
| Rusija | 2 | 0 | 0 | 2 | |
| 3 | Velika Britanija | 1 | 2 | 3 | 6 |
| 4 |  Švedska | 1 | 1 | 2 | 4 |
| 5 |  Italija | 1 | 1 | 0 | 2 |
 Španija | 1 | 1 | 0 | 2 | |
 Južnoafrička Republika | 1 | 1 | 0 | 2 | |
| 8 |  Francuska | 1 | 0 | 2 | 3 |
| 9 | Slovenija | 1 | 0 | 0 | 1 |
 Danska | 1 | 0 | 0 | 1 | |
| 11 | Holandija | 0 | 2 | 0 | 2 |
 Njemačka | 0 | 2 | 0 | 2 | |
| 13 | Sjedinjene Države | 0 | 1 | 2 | 3 |
| 14 |  Belgija | 0 | 1 | 0 | 1 |
| 15 |  Australija | 0 | 0 | 2 | 2 |
| Ukupno (15) | 12 | 12 | 11 | 35 | |
Žene
urediVišestruki osvajači medalja
uredi| Pozicija | Biciklista | Država | Igre | Zlato | Srebro | Bronza | Ukupno |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. | Kristin Armstrong | SAD |
2008–2016 | 3 | 0 | 0 | 3 |
| 2. | Leontin van Morsel | Holandija |
2000–2004 | 2 | 0 | 0 | 2 |
| 3. | Ženi Longo Čipreli |  Francuska |
1996–2000 | 0 | 1 | 1 | 2 |
| 4. | Olga Zabelinskaja | Rusija |
2012-2016 | 0 | 1 | 1 | 2 |
| 5. | Karin Tirig | Švajcarska |
2004–2008 | 0 | 0 | 2 | 2 |
| 6. | Ana van der Bregen | Holandija |
2016-2020 | 0 | 0 | 2 | 2 |
Medalje po državama
uredi| Pozicija | Država | Zlato | Srebro | Bronza | Ukupno |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Sjedinjene Države | 3 | 2 | 0 | 5 |
| 2 | Holandija | 3 | 0 | 2 | 5 |
| 3 | Rusija | 1 | 1 | 1 | 3 |
| 4 | Švajcarska | 0 | 1 | 2 | 3 |
| 5 | Francuska | 0 | 1 | 1 | 2 |
| 6 | Njemačka | 0 | 1 | 0 | 1 |
| Velika Britanija | 0 | 1 | 0 | 1 | |
| 8 |  Kanada | 0 | 0 | 1 | 1 |
| Ukupno (8) | 7 | 7 | 7 | 21 | |
Napomene
uredi- ^ Bronzanu medalju na Letnjim olimpijskim igrama 2000. osvojio je Lens Armstrong, ali mu je ona oduzeta i rezultat mu je poništen zbog dopinga 17. januara 2013.[15] Olimpijski komitet je takođe odlučio da ne dodijeli medalju četvrtoplasiranom Abrahamu Olanu, koji je bio pozitivan na doping 1998.[16]
Reference
uredi- ^ „Road cycling - Paris 2024”. olympics.com. Pristupljeno 14. 4. 2024.
- ^ a b v „Cycling at the 1996 Atlanta Summer Games: Men's Individual Time Trial”. Sports Reference. Arhivirano iz originala 18. 4. 2020. g. Pristupljeno 14. 4. 2024.
- ^ Davidson, Tom (12. 1. 2023). „Rapha to redesign Richard Carapaz's Olympic champion jersey after UCI rule oversight”. cyclingweekly.com. Pristupljeno 14. 4. 2024.
- ^ Bergvall, Erik, ur. (1913). The fifth Olympiad: the official report of the Olympic Games of Stockholm 1912. Prevod: Adams-Ray, Edward. Stockholm: Wahlstrom & Widstrand. str. 440.
- ^ „Road Race, Individual, Men 1912”. Olympedia. Pristupljeno 14. 4. 2024.
- ^ „Road Race, Individual, Men 1932”. olympedia.org. Pristupljeno 14. 4. 2024.
- ^ „Road Race, Individual, Men 1936”. olympedia.org. Pristupljeno 14. 4. 2024.
- ^ a b „Cycling at the 1996 Atlanta Summer Games: Women's Individual Time Trial”. Sports Reference. Arhivirano iz originala 18. 4. 2020. g. Pristupljeno 14. 4. 2024.
- ^ Hood, Andrew (21. 11. 2023). „How serious do the elite pro men take the Olympic Games?”. velo.outsideonline.com. Pristupljeno 14. 4. 2024.
- ^ „Cycling at the 1912 Stockholm Summer Games: Men's Road Race, Individual”. Sports Reference. Arhivirano iz originala 30. 4. 2020. g. Pristupljeno 14. 4. 2024.
- ^ Moultrie, James (18. 11. 2023). „Team sizes confirmed for Paris 2024 Olympics road race and time trial”. cyclingnews.com. Pristupljeno 14. 4. 2024.
- ^ Martín, Marta (17. 9. 2022). „How to qualify for road cycling at Paris 2024. The Olympics qualification system explained”. olympics.com. Pristupljeno 14. 4. 2024.
- ^ „Men and women will use same time trial route for cycling at 2024 Paris Olympics”. apnews.com. 4. 7. 2022. Pristupljeno 14. 4. 2024.
- ^ McGann, Bill; McGann, Carol. „Olympic Men's Road Individual Time Trial Results”. bikeraceinfo.com. Dog Ear Publishing. Pristupljeno 14. 4. 2024.
- ^ „Lance Armstrong stripped of Sydney Olympics medal”. BBC News. 17. 1. 2013. Pristupljeno 14. 4. 2024.
- ^ „Lance Armstrong stripped of Olympic bronze medal”. CBS News. 17. 1. 2013. Pristupljeno 14. 4. 2024.
- ^ McGann, Bill; McGann, Carol. „Olympic Women's Road Individual Time Trial Results”. bikeraceinfo.com. Dog Ear Publishing. Pristupljeno 14. 4. 2024.
Spoljašnje veze
uredi- Hronometar za muškarce na sajtu procyclingstats.com
- Hronometar za žene na sajtu procyclingstats.com
