Blažo Janković

Blažo Janković (Drušići, kod Cetinja, 7. mart 1910 — Beograd, 4. februar 1996), učesnik Narodnooslobodilačke borbe, general-pukovnik JNA, društveno-politički radnik SFR Jugoslavije i narodni heroj Jugoslavije.

blažo janković
Blažo Janković
Lični podaci
Datum rođenja	(1910-03-07)7. mart 1910.
Mesto rođenja	Drušići, kod Cetinja, Knjaževina Crna Gora
Datum smrti	4. februar 1996.(1996-02-04) (85 god.)
Mesto smrti	Beograd, Srbija, SR Jugoslavija
Profesija	vojno lice, profesor matematike
Delovanje
Član KPJ od	1935.
Učešće u ratovima	Narodnooslobodilačka borba
Služba	NOV i PO Jugoslavije Jugoslovenska narodna armija 1941 — 1965.
Čin	general-pukovnik
U toku NOB	komandant 17. divizije NOVJ
Heroj
Narodni heroj od	10. jula 1953.
Odlikovanja

Biografija

Rođen je 7. marta 1910. godine u selu Drušići, kod Cetinja. Detinjstvo je proveo u svom rodnom selu, gde je završio osnovnu školu. Gimnaziju je pohađao u Cetinju, Podgorici i Beranama i 1931. godine maturirao. Godine 1932/1933. služio je vojsku u Školi rezervnih oficira, a posle toga se upisao na Prirodno-matematički fakultet u Beogradu i diplomirao 1938. godine. Po završetku fakulteta, zaposlio se kao profesor matematike.

Za revolucionarni radnički pokret opredelio se kao gimnazijalac, radi čega je bio izvođen pred sud i odstranjivan iz škole. Na fakultetu u Beogradu nastavio je politički rad, pa je 1935. godine primljen za člana Saveza komunističke omladine Jugoslavije (SKOJ), a ubrzo i Komunističke partije Jugoslavije (KPJ). Kao član SKOJ-a i KPJ, učestvovao je u mnogim demonstracijama i drugim akcijama koje su vodili prokomunistički orijentisani studenti. Zbog takvog rada bio je više puta zatvaran, a jednom je bio i proteran sa fakulteta sa zabranom na pravo studiranja u trajanju od dve godine. Ova kazna mu je posle ukinuta. Radio je u štampariji Pokrajinskog komiteta KPJ za Srbiju i Centralnog komiteta Komunističke partije Jugoslavije.

Narodnooslobodilačka borba

Po povratku u svoj rodni kraj, maja 1941. godine, odmah se uključio u pripreme za oružani ustanak. Za vreme rata bio je komandant bataljona, brigade i divizije. U Trinaestojulskom ustanku bio je komandir Drušićko-prevlačkog odreda. Kao komandir čete u Pljevaljskoj bici, ceo je dan u gradu vodio borbu, a krajem dana izveo je četu u polazni položaj. Posebno se istakao pri napadu i zarobljavanju broda „Skenderbeg“ na Skadarskom jezeru početkom 1942. godine. Takođe se istakao u borbama prilikom povlačenja partizanskih snaga iz Crne Gore, u borbama za Bugojno, Kupres i Jajce 1942. godine.

U Četvrtoj neprijateljskoj ofanzivi, na čelu čete ušao je u Tvrđavu u Jablanici, a istakao se i u borbama za Konjic, gde je bio ranjen. Za vreme Pete neprijateljske ofanzive, istakao se u borbama oko Kolašina i na Sutjesci. Za vreme protivofanzive u istočnoj Bosni, 1943. godine, istakao se u borbama na Sjetloni i Ozrenu, a kao starešina i borac u borbama oko Kolašina krajem 1943. i u staroj Crnoj Gori početkom 1944. godine.

Za vreme pohoda Druge divizije u Srbiju, 1944. godine, istakao se pri pokušaju forsiranja Ibra kod Uvca, na Meloća-brdu, komunikaciji Užice-Kremna, na Maljenu i Povlenu, Jelovoj gori, komunikaciji Prijepolje-Sjenica i u drugim borbama.

Istakao se kao starešina za vreme prodora Operativne grupe divizija iz Crne Gore u Srbiju, leta 1944. godine, u oslobađanju Brusa, Kuršumlije, Kruševca, forsiranju Zapadne Morave i razbijanju oko 10.000 četnika, te u oslobađanju Trstenika i Kraljeva. Kao komandant Sedamnaeste divizije NOVJ istakao se u mnogim poduhvatima u Bosni, Hrvatskoj i Sloveniji, gde je odigrao značajnu ulogu u zarobljavanju nemačkih i kvislinških snaga.

Posleratni period

Posle rata i oslobođenja Jugoslavije, delovao je u Jugoslovenskoj narodnoj armiji (JNA) kao načelnik uprave u Glavnom štabu, pomoćnik Načelnika Generalštaba JNA, načelnik inžinjerije i načelnik Vojno-istorijskog instituta JNA (VII). Završio je Višu vojnu akademiju JNA i Kurs operatike JNA. Imao je čin general-pukovnika JNA. Aktivna vojna služba mu je prestala 1965. godine.

Vršio je i visoke partijske funkcije:

• sekretar ćelije Generalštaba JNA,
• sekretar Komiteta,
• član Opunomoćstva Centralnog komiteta SKJ za JNA,
• predsednik Kontrolne komisije Opunomoćstva do 1965. godine.

Osim toga je bio i predsednik i osnivač Jugoslovenskog društva za puteve, predsednik Saveta na Prirodoslovno-matematičkom fakultetu i ostalo.

Preminuo je 4. februara 1996. godine u Beogradu. Sahranjen je u Aleji narodnih heroja na Novom groblju u Beogradu.

Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i drugih visokih jugoslovenskih odlikovanja, među kojima su — dva Ordena za hrabrost, Orden ratne zastave, Orden partizanske zvezde sa zlatnim vencem, Orden zasluga za narod sa zlatnom zvezdom, Orden bratstva i jedinstva sa zlatnim vencem, Orden partizanske zvezde sa srebrnim vencem i Orden narodne armije sa zlatnom zvezdom. Od inostranih odlikovanja, ističe se bugarski Orden za hrabrost četvrtog reda. Ordenom narodnog heroja odlikovan je 10. jula 1953. godine.

Foto-galerija

• 
  Savo Burić i Blažo Janković u Beranama, 1944. godine
• 
  Blažo Janković, 1945. godine

Literatura

• Narodni heroji Jugoslavije. Beograd: Mladost. 1975. 
• Enciklopedija Jugoslavije (knjiga peta). „Jugoslavenski leksikografski zavod Miroslav Krleža“, Zagreb 1988. godina.