Bolnica u Ipsosu
Bolnica u Ipsosu bila je privremeni medicinska ustanova Srpske vojske stacioniran u malom ribarskom naselju, danas jednom od najpoznatijih turističkih naselja na ostrvu Krf, tokom Prvog svetskog rata u periodu od 1916. do 1917. godine. Bolnicu je osnovala Moravska stalna vojna bolnica iz Niša.
| Naziv | |
|---|---|
| Osnovana | |
| Zemlja osnivač |  Kraljevina Srbija |
| Upravnik | |
| Sedište |  Grčka |
Istorijski uslovi u kojima je osnovana bolnica
uredi
Nakon albanske golgote tokom Prvog svetskog rata Krf je bio od 1916. do 1917. sedište srpske vlade njene vojske i dela izbeglog stanovništva u izgnanstvu. U njemu je 1917. godine tu je potpisan „Krfska deklaracija" kojom je zaključeno stvaranje Jugoslavije.
Posle više od mesec dana teških marševa, po lošem vremenu, srpska vojska se okupila kod Skadra, Drača i Valone, odakle sje brodovima preveežena na Krf, na kom se do aprila prikupilo 151.828 vojnika i civila. Prvo iskrcavanje na Krfu, „Ostrvu spasa” kako su ga prozvali preživeli Srbi, bilo je u pristaništu u Guviji [Govino], šest kilometara severno od grada Krfa.
Na ostrvu su formirani gotovo svi nivoi organizacije državne uprave i vojske. Narodno pozorište na Krfu bilo je ustupljeno od strane krfskih vlasti za zasedanje srpskog Parlamenta od 19. januara 1916. do 19. novembra 1918. dok je u hotelu Bela Venecija bila smeštena srpska Vlada. Izlazile su i Srpske novine u tiražu od deset hiljada primeraka. Štampane su mnoge knjige kao i udžbenici za decu. Na Krfu je formirana srpska osnovna škola sa 290 učenika i niža gimnazija sa 120 đaka. Organizovana su sportska društva, održavale su se fudbalske utakmice sa savezničkim ekipama.
Uslovi u kojima je reorganizovan sanitet na Krfu
urediNakon što je jaka i neustrašivi srpski narod preživeo najgore moguće povlačenje iz domovine preko, Albanskih gudura, i na tom putu izgubil mnogo ljudi, snage i dravlja, na vidiku je bilo spasenje na ostrvu Krf. Ali za mnoge je to bilo i pogubno, zbog višemesečne iscrpljenosti glađu.
Naime još u toku evakuacije sa Albanske obale, doktori na italijanskim transportnim brodovima zabranili su posadi, što je izgledalo prilično okrutno, da se vojnicima daje hrana (osim malo tosta i vode) jer su tako slabi da bi umrli od jače hrane, obrazlagali su lekari. Tako su im oni zapravo spasili život.
No, čim su se transportni brodovi približili obali Krfa, lokalni trgovci su ih okružili svojim malim čamcima u kojima su nudili slatkiše i njihovo mandatno vino. Srpski vojnici su imali malo novca, jedino što im je dato u Albaniji umesto hrane, i dok su Italijanski mornari, zaspali, jer nisu spavali tri dana i noći, i tako prestali da ih pkontrolišu, dogodila se stravična scena: stotine srpskih vojnika koji su preživeli najveće strahote, umirli su s mirisom hleba ili kolača u ustima.
Svi prodavci sa Krfa su odmah uklonjeni; Veliki brodovi su nastavili kretanje sa Srbima ka kopnu; još tri stotine ljudi umrlo je na samo nekoliko minuta, koliko im je bilo još potrebno da stignu do obale.[1]
Glad i bolest je bio najveći problemima na ostrvu Krf i susednom ostrvu Vido, na kome se borio srpski sanitet, koji je mora da zbrine i nadalje vodi brigu o velikom broju iznemoglih i obolelih nakon stravičnog višemesečnog marša srpske vojske u albanskoj golgoti.
O bolnici
urediU svom sastavu bolnica u Ipsosu imala je pored hirurškog i drugih odeljenja za zbrinjavanje i rehabilitaciju obolelih i ranjenih i bakteriološku laboratoriju.
U bolnici je na inicijativu rezervnog sanitetskog kapetan 1. kl. dr Mihaila N. Petrović osnovana i oficirska i vojnička čitaonica, Srpsko-Engleskog i Srpsko-Francuskog kluba, čajdžinica za oficire, i začeta ustanova „Malih četnika“ iz izbegličkih srpskih familija.[2]
Kasnije je ova bolnica delovala u okviru Centralne srpske bolnice u Sedesu (Francusko-srpska bolnica u Sedesu), koja je otvorena 9. maja 1916. godine. Dr Milan Petrović, jednog od hirurga ove bolenice je u maju 1916. premešten u Voden (današnja Edesa).
Vidi još
urediIzvori
uredi- ^ Carlo Sforza (Italy) THE ARRIVAL IN CORFU (1916)
- ^ Fond dr Mihaila N. Petrovića - Zapovest upravnika rekonvalescentnog odeljenja u Vodeni za 17. decembar 1917. godine majora dr Spire N. Dimitrijevića Br.12788 od 17.12.1917 sveza 6385 od 13. 8. 1917
Literatura
uredi- Branislav Popović, Jovo Zeljković, Dragan Mikić, Miroslav Vidanović Vojni sanitet, sanitetski gubici i popuna srpske vojske 1917. i 1918. godine Vojnosanitetski pregled 2008; 65(Suppl.): 41–48.