Burleska
Burleska (ital. burlesco — šaljiv) je komična književna forma koja svoje humorističke efekte proizvodi zahvaljujući neskladu između teme i njene stilske obrade.[1][2] S obzirom na vrstu nesklada M. H. Ebrams burlesku deli na: visoku i nisku.
- Visoka burleska koristi visoki, uzvišeni stil za prikazivanje trivijalnog predmeta.[3] Takvu burlesku imamo u antičkom epu Boj žaba i miševa i u Poupovom spevu Otmica vitice, gde je banalni događaj opisan pomoću uzvišenog epskog stila i epske tehnike.
- Niska burleska prikazuje uzvišen predmet niskim stilom i takav postupak je ređi od visoke burleske. Srećemo je u nekim Bokačovim novelama iz Dekamerona i u Volterovom Kandidu.
Iako se burleska najčešće vezuje za dramsku književnost, često se koristi i u epskoj i lirskoj poeziji, kao i u nekim proznim oblicima.
Kada se u njoj ispoljavaju društvene i buntovne intencije burleska postaje sredstvo satire. Kao književna tehnika graniči se sa fenomenima karikature i groteske koji imaju za cilj da podražavanjem ismeju neku pojavu ili pojedinca, pa u tu svrhu spajaju udaljeno i nespojivo. Veoma je slična i travestiji i parodiji.
Popularna još u antičkoj književnosti, preko renesanse, baroka i klasicizma, burleska doživljava poseban uspon u 18. veku, u delima Voltera, u Fildingovim parodijama Ričardsonovih romana i kod drugih pisaca. U srpskoj književnosti najpoznatiji primer burleske predstavlja delo Rastka Petrovića Burleska gospodina Peruna, boga groma.[1]
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ a b Stambolić, Miloš, ur. (1986). Rečnik književnih termina. Beograd: Nolit. str. 89. ISBN 86-19-00635-5.
- ^ Mišić, Milan, ur. (2005). Enciklopedija Britanika. A-B. Beograd: Narodna knjiga : Politika. str. 193. ISBN 86-331-2075-5.
- ^ Slapšak, Svetlana. „O Burleski--- Rastka Petrovića”. U Burleska gospodina Peruna boga groma, Rastko Petrović. str. 175—183.