Veljine
Veljine su urbano naselje i gradska četvrt Istočnog Sarajeva, a nalaze se na teritoriji opštine Istočna Ilidža. Predstavljaju jedno od centralnih opštinskih naselja, koje se urbanizuje u velikoj mjeri zahvaljujući planskoj gradnji i stvaranju nove gradske cjeline. Pripadaju širem naselju Dobrinja 1.
Veljine | |
|---|---|
 Stambeni blokovi na Veljinama | |
| Administrativni podaci | |
| Grad | Istočno Sarajevo |
| Opština | Istočna Ilidža |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 43° 49′ 31″ S; 18° 21′ 32″ I / 43.82520° S; 18.35889° I |
  Veljine Veljine na karti Istočnog Sarajeva | |
Veljine su do potpisivanja Dejtonskog mirovnog sporazuma bile krajnja periferija grada Sarajeva i završetak naselja Dobrinja. Na ovom lokalitetu nije bilo izgrađenih objekata, niti infrastrukture, izuzev kuća i pomoćnih objekata lokalnih starosjedilačkih porodica. Urbanizacija naselja je krenula doseljavanjem izbjeglih sarajevskih Srba.
Položaj uredi
Naselje se nalazi u centralnom dijelu Istočnog Sarajeva, a oivičeno je ulicama Ive Andrića, Vojvode Radomira Putnika, Doktora Miodraga Lazića, Dabrobosanska i Akademika Petra Mandića. Sa njegove sjeverne strane nalazi se naselje Nova Dobrinja, sa južne strane nalazi se naselje Soko, sa istočne naselje Kapija grada, a sa zapadne naselje Dobrinja 4.
Karakteristike uredi
Naselje Veljine je definisano kao urbano naselje u kome se regulacionim planovima predviđa gradnja većeg broja stambenih zgrada, kao i prateće infrastrukture.
Hram Svetog Vasilija Ostroškog uredi
Na Veljinama se nalazi Hram Svetog Vasilija Ostroškog. Gradnja hrama je započela 1990. godine, i predstavlja jedini pravoslavni hrm koji je građen za vrijeme socijalističke Jugoslavije. Izgrađen je tadašnjoj krajnjoj periferiji Sarajeva, na lokalitetu Veljine, koji je tada bio potpuno ruralni predio, na samom kraju naselja Dobrinja. Hram je posvećen Svetom Vasiliju Ostroškom i postao je jedini pravoslavni hram u postdejtonskom centralnom dijelu Srpskog Sarajeva. Patrijarh srpski g. Pavle, uz sasluženje više arhijereja, služio je u hramu povodom proslave više jubileja SPC, 2. maja 1999. Hram je osveštao mitropolit Nikolaj 30. septembra 2001. godine.
Pored hrama je izgrađen i parohijski dom.[1]
Spomen kapela uredi
Spomen kapela, kao centralni spomenik palim borcima Sarajevsko-romanijskog korpusa, Vojske Republike Srpske je izgrađena pored hrama Svetog Vasilija Ostroškog. Na njenim zidovima su upisana imena svih palih boraca iz svih korpusnih jedinica i opština koje su posle rata pripale Federaciji BiH. Ovdje su uklesana imena 2.650 boraca.[2]
Park Veljine uredi
U zapadnom dijelu naselja, a u neposrednoj blizini samog hrama izgrađen je park, koji je postao prva parkovska površina u urbanoj zoni Istočne Ilidže. Park je manjih dimenzija, a u njemu je pored parkovskog mobilijara, staza za šetanje predviđena i gradnja amfiteatra.[3]
Šetalište Dr Miodrag Lazić uredi
Kroz centralni dio naselja planirano je šetalište, koje se gradi u fazama, koje prate izgradnju okolnih stambenih objekata. Šetalište službeno nosi naziv po hirurgu Miodragu Laziću, koje je rat proveo kao dobrovoljac i ljekar u ilidžanskoj bolnici „Žica”. Šetalište povezuje okolne ilidžanske gradske četvrti, kao i same opštine Istočna Ilidža i Istočno Novo Sarajevo. Široko 24 metra, a dugo 510 metara.[4]
Kesten iz manastira Dečani uredi
Tokom 2020. godine botaničar Nebojša Stojanović iz Beograda je u naselju Veljine, a u neposrednoj blizini samog hrama Svetog Vasilija ostroškog posadio kesten, koji je uzgojio iz sjemenki koje je uzeo u manastirskoj šumi u Visokim Dečanima.[5]
Stanovništvo uredi
| Demografija[6] | ||
|---|---|---|
| Godina | Stanovnika | |
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ „Ljetopis parohije i hrama”. Hram svetog Vasilija Ostroškog. Pristupljeno 24. 8. 2020.
- ^ „Srpski borci časno branili svoju Ilidžu”. RTRS. Pristupljeno 24. 8. 2020.
- ^ „Izgradnja novog parka u Istočnoj Ilidži”. Katera. Pristupljeno 24. 8. 2020.
- ^ „Novo šetalište nosiće naziv doktora Miodraga Lazića”. Glas Srpske. Pristupljeno 24. 8. 2020.
- ^ „Kesten iz Visokih Dečana posađen kod hrama na Veljinama”. Katera. Pristupljeno 24. 8. 2020.
- ^ Savezni zavod za statistiku i evidenciju FNRJ i SFRJ: Popis stanovništva 1948, 1953, 1961, 1971, 1981. i 1991. godine.
