Vlašić (planina)
Ovom članku potrebni su dodatni izvori zbog proverljivosti. |
Vlašić je planina u srednjoj Bosni. Uzdiže se strmo u području Travnika iznad doline reke Lašve, koja mu je istovremeno i južna granica. Prema severu prostire se do Vučje planine i izvora reke Vrbanje. Istočna granica mu je potok Bila (Bijela), pritoka Lašve, dok se prema zapadu spušta u visoravan Vitovlja. Uglavnom je grade krečnjaci i dolomiti mezozoika, naročito donje i gornje krede. U južnom podnožju planine nalaze se brojna točila, goli grebeni, prostrane visoravni, strmi odseci i kraška vrela.
| Vlašić | |
|---|---|
 Vlašić | |
| Geografske karakteristike | |
| Najviša tačka | Paljenik |
| Ndm. visina | 1.943 m |
| Koordinate | 44° 17′ 10″ S; 17° 39′ 20″ I / 44.286133° S; 17.655667° I |
| Geografija | |
  Vlašić | |
| Države |  Bosna i Hercegovina |
| Republike |  Federacija Bosne i Hercegovine |
| Masiv | Dinarske planine |
Vlašićka visoravan je u visini od 1.000 do 1.500 m, dok najviši vrhovi prelaze 1.943 m. Njegov najviši vrh je Paljenik, sa 1.934 metra, a zatim Vlaška Gromila 1.919 m. Severna strana Vlašića blaže je nagnuta i tu su se stvorili brojni tokovi, koji čine izvorišne delove pritoka Vrbasa: Ugra i Vrbanje. Na samoj visoravni Vlašića ima više vrela koja leti ne presuše (Devećani, Orman, Kraljičina voda i Harambašino vrelo). Veliki delovi Vlašića su pod šumom, pašnjacima i livadama. Stanovništvo se gotovo isključivo bavi stočarstvom. Od stalnih naselja mnoga se penju veoma visoko kao: Korićani 1.281 m i Dobretići 1.114 m.
Vlašićka visoravan je poznata je po čuvenoj tradiciji spravljanja vlašićkog sira[1], kao i novijem turizmu na Babanovcu, gde se posle rata, etablirao novi bosanski centar zimskog turizma, kojeg rado posećuju i strani gosti. Vlašić je pogodan i za uzgoj pčela u ovom delu Evrope, a na značaju sve više dobija i seoski turizam.
Paljenik uredi
Na najvišem vrhu Vlašića, Paljeniku, nalazi se televizijski toranj, podignut još u vremenu pre rata u Bosni i Hercegovini. Toranj olakšava uočavanje Vlašića, a vidljiv je od Biokova na jugu do Slavonije na severu.
Zbog karakterističnog položaja, pogodnog za sve oblike komunikacionih veza, Paljenik je bio značajna strateška tačka u toku rata u Bosni i Hercegovini.
