Gradobljudenije

Gradobljudenije je, u srednjovekovnoj Srbiji, bila obaveza zavisnog stanovništva koja podrazumeva čuvanje grada, odnosno obezbeđivanje straže i odbrane grada i u ratnim i u mirnodopskim uslovima.

Značenje

Gradobljudenije je podrazumevalo danonoćno obezbeđenje straže od strane stanovnika grada i okolne župe. Obaveza gradobljudenija je u izvorima često povezana sa obavezom gradozidanija. Obe obaveze nazivaju se uprošćeno "grad". Obaveza gradobljudenija naročito je bila zastupljena u pograničnim oblastima i u novoosvojenim gradovima izloženim napadima neprijatelja. Takvih slučajeva bilo je u vreme osvajanja cara Dušana. Obaveza građana je da učestvuje u čuvanju i zidanju grada. To se vidi i iz povelja kneza Lazara i Vuka Brankovića za Dubrovčane (1387) gde se dužnost "da zida i čuva grad" nameće onima koji su se zabaštinili, dok je onima koji su gosti ostavljeno na volju. Gradobljudenije kao i gradozidanije bili su obavljani ne samo na državnom nivou već i na vlastelinskim teritorijama i dobrima. U srpskim vladarskim poveljama, prilikom darovanja manastirima određenih poseda, često je lokalno stanovništvo oslobađano obavljanja obaveza gradozidanija i gradobljudenija.

Vidi još

• Gradozidanije

Izvori

• Ćirković, Sima; Mihaljčić, Rade, ur. (1999). Leksikon srpskog srednjeg veka (The Lexicon of Serbian Middle Ages). Beograd: Knowledge.