Gradska kuća (Zrenjanin)

Županijska palata
Županijska palata
	Gradska kuća u Zrenjaninu
Opšte informacije
Mesto	Zrenjanin
Opština	Zrenjanin
Država	Srbija
Vreme nastanka	1820, rekonstrukcija 1887.
Tip kulturnog dobra	Spomenik kulture od velikog značaja
Nadležna ustanova za zaštitu	Zavod za zaštitu spomenika kulture
	www.zrenjaninheritage.com

Gradska kuća u Zrenjaninu (poznata i kao Županijska palata) nalazi se na Trgu Slobode. U njoj se danas nalaze gradska uprava Grada Zrenjanina, Srednjobanatski upravni okrug, kao i Istorijski arhiv Zrenjanin.

Istorija

Zgrada Gradske kuće na razglednici Zrenjanina s početka 20. veka

Današnji Zrenjanin (ranije poznat kao Veliki Bečkerek / Nagybecskerek / Großbetschkerek / Becicherecul Mare) je sedište Torontalske županije od 1779. godine. Veliki požar 1807. uništio je skoro sve zgrade u Bečkereku, uključujući i staru županijsku zgradu. Radovi na izgradnji nove zgrade započeti su 1816, a završeni 1820. godine po projektima arhitekte Josifa Fišera.^[1] Posle 70 godina, županijska zgrada je bila rekonstruisana po projektima dvojice uglednih budimpeštanskih arhitekata - Đule Partoša (mađ. Gyula Partos) i Edena Lehnera (mađ. Ödön Lechner) u periodu od 1885. do 1887. godine.^[1]

Županijskoj zgradi su dodati levo i desno krilo, fasada joj je modernizovana u stilu neobaroka, dodat novi balkon, krov joj je pokriven Žolnai crepom i moderna oprema kao električna energija i telefonska linija. U to vreme, ona je bila najmodernija zgrada u južnom delu Ugarske.

Glavno stepenište je ukrašeno sa tri vitraža, koji prikazuju personifikacije „Pravde“, „Mudrosti“ i „Moći“. Vitraži su bili oštećeni u velikom nevremenu u leto 2003. godine, ali su popravljeni i vraćeni u prvobitno stanje^[2].

Poslednji konzervatorsko-restauratorski radovi na zgradi izvedeni su tokom 2003. i 2004. godine.

Danas

Gradska kuća u Zrenjaninu danas je sedište Grada Zrenjanina i Srednjobanatskog okruga. U desnom krilu zgrade nalazi se Istorijski arhiv. Zgrada je najprepoznatljiviji simbol na razglednicama Zrenjanina više od 100 godina.

Gradski park

U dvorištu zgrade nalazi se Gradski park (zvanično Županijski park^[3]), formiran 1887. posle rekonstrukcije Županijske palate. Park je ukrašen fontanom u obliku rode, mnogim skulpturama, kao i muralom koji prikazuje nekadašnju bečkerečku tvrđavu. Otvoren je za javnost tokom letnjih meseci.

Galerija

Moć
Pravda
Mudrost
Fasada
Detalj fasade
Ulaz u park
Fontana u Gradskom parku
Motiv Sunca sa kapije
Barokna sala
Detalj
Detalj
Detalj
Detalj

Literatura

Vesna Karavida: Graditeljsko nasleđe Zrenjanina, Knjižara „Teatar“, Zrenjanin, 2002.
Gradska kuća u Zrenjaninu

Vidi još

Spoljašnje veze

^ ^a ^b Grlica, Mirko, ur. (2010). Koliko se poznajemo: iz istorije nacionalnih zajednica u Vojvodini. Novi Sad: Izvršno veće APV. str. 6.
^ „Torontalska županija (Zgrada Skupštine grada)”.
^ „Županijski park”. Arhivirano iz originala 05. 08. 2020. g. Nevalidan unos |dead-url=dead (pomoć)

[#1-1] Grlica, Mirko, ur. (2010). Koliko se poznajemo: iz istorije nacionalnih zajednica u Vojvodini. Novi Sad: Izvršno veće APV. str. 6.

[2] „Torontalska županija (Zgrada Skupštine grada)”.

[3] „Županijski park”. Arhivirano iz originala 05. 08. 2020. g. Nevalidan unos |dead-url=dead (pomoć)

[1]

[2]

[3]