Gradska opština Novi Beograd
Gradska opština Novi Beograd je gradska opština, ujedno i naseljeno mesto, grada Beograda i prostire se na površini od 4.096 hektara.[1][2] Prema popisu stanovništva iz 2011. godine bilo je 214.506 stanovnika.[3] Prema podacima sa poslednjeg popisa 2022. godine u opštini je živelo 209.763 stanovnika[4]
| Gradska opština Novi Beograd | |||
|---|---|---|---|
| |||
| Osnovni podaci | |||
| Država |  Srbija
| ||
| Upravni okrug | Grad Beograd | ||
| Grad | Grad Beograd | ||
| Stanovništvo | |||
| Stanovništvo |  209.763
| ||
| Geografske karakteristike | |||
| Površina | 40,7 km2 | ||
|
| |||
|
| |||
| Ostali podaci | |||
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST) | ||
| Predsednik opštine | Bojan Bovan (Srpska napredna stranka) | ||
| Veb-sajt | novibeograd.rs | ||
.svg)
Gradska opština Novi Beograd je jedna od sedamnaest beogradskih opština.[1] Tri godine nakon Drugog svetskog rata, 1948. godine, postavljen je kamen temeljac Novog Beograda, a 1952. godine osnovana je opština Novi Beograd, koja se razvila u metropolu koja i dalje raste.[2]
Geografski položaj uredi
Novi Beograd se nalazi na levoj obali Save. Administrativno, njegov severoistočni deo počinje na desnoj strani Dunava, malo pre ušća Save u Dunav. Nalazi se severozapadno od „starog“ Beograda, sa kojim je spojen putem 6 mostova (Brankov most, Gazela, Stari savski most, Stari i Novi železnički most, i najnoviji, preko Ade Ciganlije, otvoren 2011. godine). Evropski put E-75 prolazi kroz središte Novog Beograda.
Geografske odlike uredi
Opština Novi Beograd zauzima površinu od 40,96 km². Glavna fizička osobina Novog Beograda je njegov ravan teren, što predstavlja veliki kontrast starom delu Beograda, koji je izgrađen na 32 brda. Osim Bežanije, svog zapadnog dela, Novi Beograd je izgrađen na površini koja je u osnovi bila močvara kada je 1948. godine otpočela izgradnja novog grada. Godinama je na Novi Beograd donošen pesak sa dunavskog Malog ratnog ostrva, sve dok od njega nije preostao mali uski pošumljeni pojas zemlje koji postoji i danas.
Ostale geografske odlike Novog Beograda su poluostrvo Ada Ciganlija i ostrvo Ada Međica, oba na Savi i zaliv Zimovnik, koji okružuje Malu Ciganliju, u kom se nalaze objekti brodogradilišta Beograd. Lesne zaravni Bežanijske kose se nalaze u zapadnom delu opštine, dok u južnom delu protiče kanal Galovica koji se uliva u Savu.
Od svih beogradskih gradskih opština, Novi Beograd ima najviše zelenih površina, ukupno 3,47 km² ili 8,5% svoje površine.[5] Najveći površina parkova otpada na park Ušće. Na Novom Beogradu je 2008. godine otvoren Park Republika Srpska.
Istorija uredi
Začetak uredi
Prvi istorijski pomen ljudskog naselja na teritoriji današnjeg Novog Beograda potiču iz vremena turske vladavine nad Srbijom. On je pronađen u knjizi iz 1713. godine „Kruševski pomenik“ koji beleži postojanje srpskog naselja po imenu Bežanija najranije 1512. godine. Takođe pominje da je selo imalo 32 kuće, a taj broj je 1810. godine narastao na 115.
Tokom 18. veka stanovnici Bežanije su bili isključivo Srbi, ali nakon povlačenja Turaka, novi osvajač Austrija je podsticala naseljavanje Nemaca, Mađara i Hrvata. Između dva svetska rata, u vreme Kraljevine Jugoslavije, naselje se pomera bliže reci Savi i tada nastaje Sajmište (sada je to Staro Sajmište) i Novo Naselje.
Prvi urbanistički planovi koji su planirali širenje Beograda na levu obalu Save su napravljeni 1923. godine, ali ih je nedostatak sredstava i ljudstva da se isuši močvarni teren odložio na neodređeno vreme. Beograđanin Petar Kokotović je 1924. godine otvorio kafanu na Tošinom bunaru koju je nazvao „Novi Beograd“. Posle 1945. godine Kokotović je bio predsednik mesne zajednice Novo Naselje-Bežanija koja je kasnije izrasla u opštinu Novi Beograd.[6] Nešto kasnije, 1939. godine, u Zemunu izlazi i prvi broj nedeljnog lista „Novi Beograd“. Na Bežaniji je 1924. godine izgrađen aerodrom, dok je fabrika Rogožarski izgrađena 1928. godine. Godine 1934. planovi su prošireni na izgradnju urbanog jezgra koji će povezivati Beograd i Zemun, pošto je Zemun administrativno pripojen gradu Beogradu 1929. godine, čime je izgubio status grada. Takođe je podignute most preko Save i uspostavljena je tramvajska linija koja je spajala Beograd i Zemun. Sagrađen je i zemunski aerodrom.
Na prostoru današnjeg Bloka 18, naselje zvano Novi Beograd nastalo je 1932. godine. Do 1940. godine je naraslo na sedam numerisanih, paralelnih ulica, sa 450 kuća i preko 3.000 stanovnika.[7]
Godine 1938. podignut je kompleks zgrada mesnoj zajednici Staro Sajmište. Na površini od 15.000 km2 su se održavali sajmovi i izložbe čiji je cilj bio da pokažu ekonomski razvoj Kraljevine Jugoslavije. Iste te godine, opština Beograd je potpisala ugovor sa dve danske građevinske kompanije da sagrade novo naselje. Projekat je poveren inženjeru Branislavu Nešiću.
Logor Sajmište uredi
Godine 1941. nemačka vojska i njeni saveznici su okupirale Kraljevinu Jugoslaviju. Nemačka tajna policija Gestapo je preuzela kontrolu nad Sajmištem. Gestapo ga je okružio sa nekoliko krugova bodljikave žice i pretvorio ga u zatvor. Sajmište je na kraju postalo logor za uništenje.
Do maja 1942. godine nacisti su koristili logor Sajmište za likvidaciju Jevreja iz Beograda i drugih delova Srbije. Za vreme okupacije blizu 8.000 Jevreja i 32.000 Srba je ugušeno u dušegupkama, streljano u Jajincima, ili umrlo u samom logoru. Logor je bio aktivan od oktobra 1941. do jula 1944. godine. Među zatvorenicima su se nalazile srpske žene, deca i starci sa Kozare, srpske i jevrejske porodice iz Beograda i drugih gradova, romske porodice, kao i srpsko stanovništvo iz raznih sremskih naselja. Takođe, u logoru na Starom sajmištu bio je zatvoren, mučen i likvidiran veliki broj srpskih boraca u koji su aktivno učestvovali u pokretu otpora protiv nemačkih i hrvatskih nacističkih okupatora. Od aprila 1942. godine zatvorenici su prebacivani u ustaške logore Jasenovac i Staru Gradišku. Likvidacije zarobljenika su trajale sve vreme postojanja logora.
Izveštaj Jugoslovenske državne komisije za zločine okupatora i njihovih saradnika procenio je da je oko 100.000 zatvorenika prošlo kroz Sajmište, a da je ubijeno 48.000 ljudi. Dana 9. jula 1987. godine, Skupština Beograda odlučila je da Staro Sajmište proglasi kulturnim dobrom i time je zaštiti od rušenja. Spomenik sećanja žrtvama Sajmišta je otkriven 21. aprila 1995. godine.
Brzi razvoj uredi
.jpg)
Tri godine nakon završetka Drugog svetskog rata, 11. aprila 1948. godine izgradnju Novog Beograda započele su omladinske radne brigade. Taj dan se uzima za nastanak Novog Beograda. Zgrade su nicale jedna za drugom, a 1952. godine je osnovana opština Novi Beograd, dok je 1955. godine opština Bežanija pripojena Novom Beogradu. Godinama je Novi Beograd bio najveće gradilište u Socijalističkoj Federativnoj Republici Jugoslaviji i izvor velikog ponosa za komunističke vlasti koje su nadgledale taj projekat.
Pre nego što je počela izgradnja, teren je nasut peskom iz Save i Dunava kako bi se isušilo močvarno zemljište i podigao nivo zemljišta izvan domašaja poplava i podzemnih voda. Samo tokom prve tri godine na izgradnji je radilo više od 100.000 radnika i inženjera iz cele Jugoslavije. Radne brigade sačinjene od stanovnika dovedenih iz seoskih područja su obezbeđivale većinu radne snage. Čak su i srednjoškolci i studenti učestvovali u izgradnji. Radnici nisu imali potrebnu mehanizaciju, pa je mešanje betona i nošenje peska rađeno ručno, dok su konjske zaprege korišćene samo za dizanje izuzetno teškog tereta.
Jedna od prvih završenih zgrada bila je Palata federacije (danas Palata „Srbija“), koja je obuhvatala 75.000 m2 korisne površine koja je od tada bila dom Saveznog izvršnog veća FNRJ i SFRJ, kao i Vlade SRJ i Saveta ministara Srbije i Crne Gore i kancelarija Predsednika Srbije i Crne Gore. Do opštine se može doći autobusima 16 (Karaburma 2 - Novi Beograd Pohorska), 17 (Konjarnik - Zemun Gornji Grad), 18 (Medaković 3 - Zemun Bačka), 65 (Zvezdara 2 - Bežanijska kosa), 69 (Depo „Sava“ - GO Novi Beograd), 72 (Zeleni venac - Aerodrom Nikola Tesla), 73 (Novi Beograd Blok 45 - Batajnica), 75 (Zeleni venac - Bežanijska kosa), 76 (Novi Beograd Blok 70A - Bežanijska kosa), 77 (Zvezdara - Bežanijska kosa), 78 (Banjica 2 - Zemun Novi Grad), 83 (Crveni krst - Zemun Bačka), 88 (Zemun Kej oslobođenja - Novi Železnik), 610 (Zemun Kej oslobođenja - Jakovo), 611 (Zemun Kej oslobođenja - Dobanovci), 612 (Novi Beograd Pohorska - Nova Galenika), 708 (Novi Beograd Blok 70A - Zemun Polje) i sezonskom linijom ADA 2 (Zemun Kej oslobođenja - Ada Ciganlija) kao i noćnim linijama 15 (Trg Republike - Zemun Novi Grad), 68 (Trg Republike - Blok 45), 75 (Trg Republike - Bežanijska kosa), 601 (Glavna železnička stanica - Dobanovci), 603 (Trg Republike - Ugrinovci), 704 (Trg Republike - Zemun Polje) i 706 (Trg Republike - Batajnica). Njena buduća namena još uvek nije određena.
Prve zgrade za stanovanje su bili paviljoni blizu Tošinog bunara. Kompleks Studentskog grada je izgrađen u isto vreme da bi se zadovoljile stambene potrebe studenata rastućeg Univerziteta u Beogradu koji su dolazili iz svih delova Srbije.
Druge značajne građevine izgrađene u Novom Beogradu su kongresna dvorana Sava centar, Geneksove kule, sedište Naftne industrije Srbije, sportske i koncertne dvorane Hala sportova i Beogradska arena i hoteli sa 5 zvezdica Kontinental Hotel Beograd i Hajat Ridžensi. Za potrebe učesnika Univerzijade 2009. u Beogradu se gradilo univerzitetsko selo Belvil, koje je nakon završetka univerzijade prodato.
Dan opštine je 11. april, dan početka izgradnje Novog Beograda, a slava Pokrov Presvete Bogorodice, 14. oktobar.
Predsednici opštine Novi Beograd uredi
| rb | ime i prezime | izbori | početak mandata | kraj mandata | politička stranka |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Stevan Galogaža | 1952. | 1952. | 1953. | SKJ/SKS |
| 2 | Ilija Radeka | 1953. | 15. novembar 1957. | SKJ/SKS | |
| 3 | Ljubinko Pantelić Čiča | 1957. | 15. novembar 1957. | 1962. | SKJ/SKS |
| 4 | Jova Marić | 1962. | 1965. | SKJ/SKS | |
| 5 | Pero Kovačević | 1965. i 1967. | 1965. | 23. april 1969. | SKJ/SKS |
| 6 | Novica Blagojević | 1969; 1974. i 1978. | 23. april 1969. | 11. april 1979. | SKJ/SKS |
| 7 | Milan Komnenić | 12. jun 1979. | 29. april 1982. | SKJ/SKS | |
| 8 | Andrija Tejić | 1982. | 29. april 1982. | 1986. | SKJ/SKS |
| 9 | Toma Marković | 1986. | 21. april 1986. | 1989. | SKJ/SKS |
| 10 | Čedomir Ždrnja | 1989; 1992. i 1996. | 1989. | 12. oktobar 2000. | SKJ/SKS/SPS |
| 11 | Željko Ožegović | 2000. i 2004. | 12. oktobar 2000. | 2008. | DS |
| 12 | Nenad Milenković | 2008. | 2008. | 2012. | DS |
| 13 | Aleksandar Šapić | 2012; 2016. i 2020. | 27. jun 2012. | 20. jun 2022. | DS/SPAS/SNS |
| 14 | Bojan Bovan | 2020. | 27. jul 2022. | SNS |
Privreda uredi
Kako je u vreme socijalizma teška industrija smatrana pokretačkom silom cele privrede, teška industrija je decenijama dominirala i privredom Novog Beograda. Tu su izgrađeni „Industrija motora i traktora“ (IMT), „Fabrika odlivaka i modela“ (FOM), brodogradilište „Beograd“ (nekada Tito), toplana na Savskom Nasipu, fabrika elektro-opreme „MINEL“. Sa kolapsom gigantskih društvenih preduzeća tokom 1990-ih, ekonomija Novog Beograda je nazadovala i preusmerila sa na trovinska preduzeća, a ta tendencija se dalje uvećala tokom 2000-ih.
Danas u privredi Novog Beograda dominiraju finansijski sektor, uslužni sektor, komercijalno zastupnički, trgovački, sportsko-rekreativni i građevinski sektor.[8]
U opštini Novi Beograd je na dan 31. oktobra 2007. godine bilo nezaposleno 12867 osoba, od kojih su 7379 žene (57%), a najviše nezaposlenih je sa IV stepenom stručne spreme.
Kultura i prosveta uredi
Novi Beograd je projektovan kao moderan grad, ali centralna osovina (blokovi 24, 25 i 26) sa tri trga - administrativnim, kulturnim i komercijalnim - nikada nije izvedena po planu. Nije realizovana ni ideja kulturnog klastera na Ušću, pa se u gradu sa više od 200.000 stanovnika nalazi samo jedan muzej (i to van stambenog područja), dok se pozorište nalazi u okviru Doma kulture Studentski grad. Tu je i najstarija kulturna institucija Novog Beograda: Biblioteka "Vuk Karadžić" koja je osnovana 1951. godine. U bliskoj prošlosti imala je 15 ogranaka i dva punkta: u IMT-u i Brodogradilištu.
Muzej savremene umetnosti se nalazi na Ušću. Gradska vlada je planirala da se na Ušću izgradi i zgrada buduće Beogradske opere. Ovaj plan je tokom 2000. godine naišao na otpor stanovnika Novog Beograda, članova operskog ansambla i najpoznatijih arhitekata i umetnika koji su smatrali da je Ušće vrlo loše mesto za zgradu opere.
Decenijama je Crkva svetog Đorđa na Bežaniji bila jedina crkva u opštini. Izgradnja nove Crkve svetog Vasilija Ostroškog na Bežaniji je počela 1996. godine, dok je izgradnja Crkve svetog velikomučenika Dimitrija počela 1998. godine. Takođe, u blizini zgrade SIV-a i Beogradske arene nalazi se Crkva Svetog Simeona Mirotočivog. Na Novom bežanijskom groblju nalazi se Crkva Svetog apostola Tome. Paraklis Svetog Jovana Zlatoustog nalazi se u Studentskom gradu.
Obrazovanje je imalo veći prioritet od kulture, te se na Novom Beogradu nalazi nekoliko osnovnih, srednjih i visokih škola, kao i Studentski grad, kompleks zgrada koje čine najveći dom studenata Univerziteta u Beogradu. Na Novom Beogradu nalaze se sledeće škole: Deveta beogradska gimnazija, Deseta beogradska gimnazija, Fakultet dramskih umetnosti, Srednja turistička škola, Srednja škola grafičkog dizajna, Politehnička akademija, Tehnička škola „Novi Beograd“ i Ruska škola, kao i privatni univerziteti "Alfa" i "Megatrend".
Noćni život uredi
Novi Beograd pruža bogati noćni život duž obala Save i Dunava. Ono što je počelo uglavnom kao klubovi za druženje na splavovima za rečne ribolovce tokom 1980-ih, tokom 1990-ih se razvilo u velike splavove koji su nudili hranu i piće uz uživo izvođenu turbo-folk muziku tokom 1990-ih.
Mesne zajednice uredi
Novi Beograd je podeljen na devetnaest mesnih zajednica, to su:[9]
Demografija uredi
Ne postoje zasebna naselja u opštini, pošto cela opština administrativno pripada Gradu Beogradu i u statistikama se navodi kao deo Beograda. Oblast oko skupštine opštine i obližnje kružnog toka se smatra centrom Novog Beograda.
Novi Beograd je po planovima podeljen u blokove. Trenutno postoji 72 bloka (uz nekoliko podblokova poput (ali bez nikad izgrađenog 27) Bloka 70a). Stara jezgra naselja Bežanija, Ada Međica i Mala Ciganlija, kao i oblast uz auto-put zapadno od Bežanijske kose nisu podeljeni u blokove, dok zbog administrativnih promena, neki blokovi (9, 9b, 50 i delovi blokova 9a, 11 i 11c) pripadaju opštini Zemun, koja se prostire severno od Novog Beograda kao jedna neprekidna izgrađena oblast.
Od početka izgradnje 1948. Novi Beograd je doživeo nagli porast broja stanovnika, ali je poslednji popis pokazao da se broj stanovnika tokom 1990-ih i 2000-ih smanjio.
U naselju Novi Beograd živi 181.797 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 41,3 godina (40,2 kod muškaraca i 42,2 kod žena). U naselju ima 79.649 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 2,73.
Ovo naselje je uglavnom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine).
 |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
| m | ž |
|||
| ? | 468 | 484 | ||
| 80+ | 1.498 | 1.750 | ||
| 75—79 | 3.957 | 4.123 | ||
| 70—74 | 4.194 | 6.420 | ||
| 65—69 | 6.049 | 7.400 | ||
| 60—64 | 6.115 | 7.531 | ||
| 55—59 | 5.436 | 6.740 | ||
| 50—54 | 8.850 | 10.865 | ||
| 45—49 | 8.978 | 10.990 | ||
| 40—44 | 6.658 | 8.144 | ||
| 35—39 | 6.092 | 7.091 | ||
| 30—34 | 6.888 | 7.364 | ||
| 25—29 | 7.483 | 8.129 | ||
| 20—24 | 7.968 | 8.147 | ||
| 15—19 | 6.992 | 6.850 | ||
| 10—14 | 5.445 | 5.082 | ||
| 5—9 | 4.703 | 4.570 | ||
| 0—4 | 4.251 | 4.068 | ||
| Prosek : | 40,2 | 42,2 | ||
| ||||||||||||||||||||||||
|
| Pol | Ukupno | Neoženjen/Neudata | Oženjen/Udata | Udovac/Udovica | Razveden/Razvedena | Nepoznato |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Muški | 87.626 | 28.251 | 52.330 | 3.320 | 3.407 | 318 |
| Ženski | 102.028 | 27.267 | 53.029 | 13.967 | 7.494 | 271 |
| UKUPNO | 189.654 | 55.518 | 105.359 | 17.287 | 10.901 | 589 |
| Pol | Ukupno | Poljoprivreda, lov i šumarstvo | Ribarstvo | Vađenje rude i kamena | Prerađivačka industrija |
|---|---|---|---|---|---|
| Muški | 39.199 | 322 | 7 | 55 | 6.998 |
| Ženski | 39.011 | 214 | 10 | 48 | 5.243 |
| UKUPNO | 78.210 | 536 | 17 | 103 | 12.241 |
| Pol | Proizvodnja i snabdevanje | Građevinarstvo | Trgovina | Hoteli i restorani | Saobraćaj, skladištenje i veze |
| Muški | 809 | 2.580 | 7.797 | 950 | 4.458 |
| Ženski | 298 | 998 | 7.998 | 1.051 | 2.432 |
| UKUPNO | 1.107 | 3.578 | 15.795 | 2.001 | 6.890 |
| Pol | Finansijsko posredovanje | Nekretnine | Državna uprava i odbrana | Obrazovanje | Zdravstveni i socijalni rad |
| Muški | 867 | 4.023 | 4.737 | 1.589 | 1.540 |
| Ženski | 2.051 | 3.341 | 3.587 | 3.366 | 5.867 |
| UKUPNO | 2.918 | 7.364 | 8.324 | 4.955 | 7.407 |
| Pol | Ostale uslužne aktivnosti | Privatna domaćinstva | Eksteritorijalne organizacije i tela | Nepoznato | |
| Muški | 2.247 | 12 | 29 | 179 | |
| Ženski | 2.274 | 63 | 26 | 144 | |
| UKUPNO | 4.521 | 75 | 55 | 323 | |
Kritike uredi
.jpg)
(pregledajte kao 360° interaktivnu panoramu)
Kada je Novi Beograd projektovan i izgrađivan krajem 1940-ih i 1950-ih glavni cilj je bio da se podigne što više zgrada što je pre moguće kako bi se zadovoljile potrebe rastućeg broja stanovnika usled migracija i velikog priraštaja.
Početkom 1980-ih pesma Riblje čorbe „Neću da živim u Bloku 65“ peva o depresivnoj osobi koja mrzi svet jer je okružena betonom Novog Beograda, dok je u skorašnjim filmovima Novi Beograd predstavljen kao srpska verzija crnačkih geta poput onih u Harlemu, Bruklinu i Bronksu. Najočigledniji primer za to je film „1 na 1“ iz 2002. koji prikazuje grupu srpskih tinejdžera koji repuju, pucaju iz pištolja, igraju uličnu košarku i okrivljuju život u Novom Beogradu za mnoge svoje probleme. Drugi filmovi, poput „Apsolutnih 100“ i „Rane“ takođe prikazuju Novi Beograd u negativnom svetlu, ali oni imaju drugačiji ugao posmatranja, jer smeštaju svoje priče u kontekst 1990-ih kada su rat u bivšoj Jugoslaviji i međunarodna izolacija znatno pogoršali život ljudi u Srbiji.
Gradovi pobratimi uredi
Novi Beograd je pobratimljen sa sledećim gradovima i opštinama[13]:
Galerija uredi
-
Zgrada preduzeća Trudbenik -
Polukružna panorama, snimljena sa istočnog kraja NB -
Pogled ka jug-jugozapadu po noći. -
Muzej savremene umetnosti u blizini Ušća -
Zapadna kapija Beograda, poznata po nazivu Geneks. -
Crkva svetog Velikomučenika Dimitrija. -
-
Jedna od zgrada Mercedesa - još jedan primer zanimljive arhitekture na jugu bloka 38 -
Jedna od dve televizorke, koje su zaštitni znak bloka 28, jednog od najstarijih naselja na Novom Beogradu -
Deo kompleksa hotela Hajat, 20. blok -
Novi Merkator, blok 31 -
Model aviona 1:1 u parku starog aerodroma, na Novom Beogradu, blok 65. -
Zaprašivanje protiv komaraca ume da bude prava atrakcija nad Beogradom -
Savograd, poslovni deo Novog Beograda -
Naselje Belvil na Novom Beogradu -
Zalazak sunca na Novom Beogradu -
Pogled na Novi Beograd i ušće sa Kalemegdana -
Novi Beograd noću -
Ulica Jurija Gagarina
Reference uredi
- ^ a b „Gradske opštine”. Grad Beograd. Pristupljeno 26. 6. 2016.
- ^ a b „Istorija Novog Beograda”. Opština Novi Beograd. Arhivirano iz originala 23. 03. 2016. g. Pristupljeno 26. 6. 2016.
- ^ „Knjiga 4: Veroispovest, maternji jezik i nacionalna pripadnost” (PDF). Republički zavod za statistiku. Republički zavod za statistiku. Pristupljeno 26. 6. 2016.
- ^ „Konačni rezultati popisa stanovništva, domaćinstava i stanova 2022. (knjiga 1, nacionalna pripadnost opštine i gradovi)”. popis2022.stat.gov.rs. Pristupljeno 21. 12. 2022.
- ^ „Srpska prestonica u brojkama”, Politika, str. 30, 26. 4. 2008
- ^ „Bitka za Beograd”, Politika, str. 11, 2008
- ^ Vreme, 9. sept. 1940, str. 6. digitalna.nb.rs
- ^ „Privredni sektor”. Opština Novi Beograd. Arhivirano iz originala 04. 03. 2016. g.
- ^ „Spisak mesnih zajednica”. Novi Beograd. Pristupljeno 26. 6. 2016.
- ^ „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.
- ^ „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.
- ^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.
- ^ Međunarodna saradnja Arhivirano na sajtu Wayback Machine (4. mart 2016) Novi Beograd
Literatura uredi
- Mala enciklopedija Prosveta (3 izd.). Beograd: Prosveta. 1985. ISBN 978-86-07-00001-2.
- Marković, Jovan Đ. (1990). Enciklopedijski geografski leksikon Jugoslavije. Sarajevo: Svjetlost. ISBN 978-86-01-02651-3.
- Slobodan Ristanović (2008) : 60 godina Novog Beograda;
Spoljašnje veze uredi
- Zvanična strana opštine (jezik: srpski)
- Zvanična strana Beograda (jezik: srpski)
- Deo emisije o arhitekturi i izgradnji Novog Beograda
- Forum arhive Novimbeogradom
- Digitalna platforma GeoSrbija Arhivirano na sajtu Wayback Machine (2. septembar 2020)
