Википедија

Građanski rat u Osmanskom carstvu

Građanski rat u Osmanskom carstvu ili Osmanski Interegnum je vođen između sinova Bajazita I (1389—1403), Ise, Mehmeda, Muse i Sulejmana, oko vlasti u Osmanskom carstvu.

Otpočeo je 1402. godine posle Angorske bitke u kojoj su snage Timur-Lenka (1360—1405) pobedile i zarobile Bajazita, koji je kasnije (mart 1403) i umro u zarobljeništvu. Okončan je bitkom kod sela Čamorlu 05.07.1413. godine, u kojoj su Mehmedove snage sa svojim hrišćanskim saveznicima potukle Musinu vojsku, dok je on sam uhvaćen i pogubljen. Tokom borbi koje su trajale više od jedne decenije, živote su izgubili svi Bajazitovi sinovi, osim Mehmeda, a u sukobe su se aktivno uključivale i preostale hrišćanske države na Balkanu (Vizantija, Srbija, Vlaška i druge).

Građanski rat uredi

Isa i Mehmed uredi

Građanski rat izbio je među sinovima sultana Bajazita I nakon njegove smrti 1403. Njegov najstariji sin Sulejman sa glavnim gradom Edirnom vladao je nedavno osvojenom Bugarskom, čitavom Trakijom, Makedonijom i severnom Grčkom. Drugi sin, Isa Čelebi, uspostavio se kao nezavisni vladar u Bursi,[1] a Mehmed je osnovao kraljevstvo u Amasiji.[2] Izbio je rat između Mehmeda i Ise, a nakon borbi kod Ermeni-belija[3] i Ulubada (mart – maj 1403),[1] Isa je pobegao u Carigrad, a Mehmed je zauzeo Bursu.[4] Sledeća bitka kod Karasija između Mehmeda i Ise rezultirala je pobedom Mehmeda, a Isa je zatim krenuo u beg ka Karamanu.[5] Isu su kasnije u kupaonici ubili Mehmedovi agenti.[6]

Sulejman ulazi u građanski rat uredi

U međuvremenu, drugog preživelog Bajazitovog sina Musu Čelebija, koji je zarobljen u bici kod Ankare, Timur je pustio u pritvor Jakuba iz Germijana.[7] Musa je oslobođen, nakon što je Mehmed zatražio puštanje svog brata. Nakon Isine smrti, Sulejman je sa velikom vojskom prešao tesnac.[8] U početku je Sulejman bio uspešan. Napao je Anadoliju, zauzevši Bursu (mart 1404)[9] i Ankaru kasnije te godine.

Tokom zastoja u Anadoliji, koji je trajao od 1405–1410, Mehmed je s malim snagama poslao Musu preko Crnog mora u Trakiju da napadne Sulejmanove teritorije u jugoistočnoj Evropi. Ovaj manevar ubrzo je opozvao Sulejmana u Trakiju, gde je usledilo kratko, ali krvavo nadmetanje između njega i Muse. Prvo je Sulejman imao prednost, pobedivši u bici kod Kosmidiona 1410. godine, ali 1411. njegova vojska je prebegla do Muse kod Jedrena i Sulejman je pogubljen po naređenju Muse.[10] Musa je sada bio vladar osmanskih teritorija u Trakiji.

Mehmed i Musa uredi

 
Osmanski prinčevi, Musa i Sulejman.

Manojlo II Paleolog, vizantijski car, bio je saveznik Sulejmana; Musa je zbog toga opseo Carigrad.[11] Manojlo je pozvao Mehmeda da ga zaštiti, a Mehmedove Osmanlije su sada garnizovali Konstantinopolj protiv Musinih Osmanlija iz Trakije. Mehmed je uputio nekoliko neuspešnih saltija protiv trupa svog brata i bio je dužan da ponovo pređe Bosfor da uguši pobunu koja je izbila na njegovim teritorijama. Musa je sada pritisnuo opsadu Carigrada. Mehmed se vratio u Trakiju i dobio pomoć Stefana Lazarevića, srpskog despota.

Vojske suparničke osmanske braće sastale su se na ravnici Čamurlu (danas Samokov, Bugarska). Hasan, aga janičara Mehmeda, izašao je ispred redova i pokušao da natera trupe da promene stranu. Musa je jurnuo prema Hasanu i ubio ga, ali ga je ranio oficir koji je pratio Hasana. Musine Osmanlije su se dobro borile, ali su bitku dobili Mehmed i njegovi saveznici.[12] Musa je pobegao, da bi kasnije bio uhvaćen i zadavljen.[13] Kada je Musa umro, Mehmed je postao jedini preživeli sin pokojnog sultana Bajazita I i postao je sultan Mehmed I. Interegnum je bio upečatljiv primer bratoubistva, koje će postati uobičajeno u osmanskim sukcesijama.

Vladari uredi

Zanimljivosti uredi

  • Pored četiri sina Bajazid je imao i petog sina koji se zvao Mustafa, međutim pošto je Mustafa imao tek devet godina kada je Građanski rat počeo, nije mogao učestvovati u njemu.

Značajnije bitke uredi

Vidi još uredi

Reference uredi

  1. ^ a b Dimitris J. Kastritsis, 79.
  2. ^ Dimitris J. Kastritsis, 73.
  3. ^ Donald Edgar Pitcher, An Historical Geography of the Ottoman Empire, (E.J.Brill, 1968), 59.
  4. ^ Dimitris J. Kastritsis, 90-91.
  5. ^ Donald Edgar Pitcher, 59.
  6. ^ Dimitris J. Kastritsis, 109-110.
  7. ^ Dimitris J. Kastritsis, 85.
  8. ^ Dimitris J. Kastritsis, 110.
  9. ^ Dimitris J. Kastritsis, 112.
  10. ^ Finkel, Caroline, Osman's Dream, (Basic Books, 2004), 32.
  11. ^ George Ostrogorsky, History of the Byzantine State, (Rutgers University Press, 1969), 557.
  12. ^ Bertold Spuler, Frank Ronald Charles Bagley, Hans Joachim Kissling, The Last Great Muslim Empires: History of the Muslim World, (Markus Weiner Publishers, 1996), 14.
  13. ^ Nicol, Donald MacGillivray, The last centuries of Byzantium, 1261–1453, (Cambridge University Press, 1972), 327.

Spoljašnje veze uredi

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Грађански_рат_у_Османском_царству&oldid=26858318”