Dijeceza Makedonija
Dijeceza Makedonija (lat. Dioecesis Macedoniae, grč. Διοίκησις Μακεδονίας) bila je upravna oblast, odnosno dijeceza (lat. dioecesis) u poznom Rimskom carstvu i ranoj Vizantiji. Osnovana je tokom 4. veka, podelom dotadašnje Dijeceze Mezije na južni (Dijeceza Makedonija) i severni deo (Dijeceza Dakija). Neki istraživači smatraju da je ta podela bila izvršena već za vreme vladavine cara Konstantina I (306-337) neposredno nakon 324. godine, dok se drugi opredeljuju za sredinu 4. veka ili za početak vladavine cara Valensa (364-378), pošto je podela izričito posvedočena tek oko 370. godine. Novostvorena Dijeceza Makedonija obuhvatala je sledeće provincije: Krit, Ahaja, Tesalija, Stari Epir, Novi Epir i Makedonija (uključujući i povremenu provincju Makedoniju Sekundu). Na čelu uprave nalazio se carski namesnik sa titulom "vikar" (lat. vicarius), odnosno egzarh (grč. ἔξαρχος), a glavni grad dijeceze bila je Tesalonika (današnji Solun). Prilikom podele Rimskog carstva (395) pripala je istočnom delu a nalazila se u sastavu Prefekture Ilirika. Tokom 5. veka ovu dijecezu su u nekoliko navrata opustošili Goti, a tokom 6. veka na područje ove dijeceze počinju da prodiru Sloveni. Carska vlast je na tom prostoru tokom 7. veka svedena na primorske gradove i oblasti, a dotadašnju administrativnu organizaciju vremenom je zamenilo tematsko uređenje.[1][2][3]
| Dijeceza Makedonija Dioecesis Macedoniae Διοίκησις Μακεδονίας | |
|---|---|
| 4. vek—6. vek | |
 Dijeceza Makedonija oko 400. godine | |
| Glavni grad | Tesalonika |
| Regija | jugoistočna Evropa |
| Zemlja | Rimsko carstvo |
| Događaji | |
| Status | bivša pokrajina |
| Istorija | |
• Uspostavljeno | 4. vek |
• Ukinuto | 6. vek |
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ Mirković 1981, str. 89-105.
- ^ Kovačević 1981, str. 109-124.
- ^ Kostić 1996, str. 77-93.
Literatura uredi
- Zečević, Nada (2002). Vizantija i Goti na Balkanu u IV i V veku. Beograd: Vizantološki institut SANU.
- Kovačević, Jovan I. (1981). „Doseljenje Slovena na Balkansko poluostrvo”. Istorija srpskog naroda. 1. Beograd: Srpska književna zadruga. str. 109—124.
- Kostić, Zorica (1996). „Osvrt na administrativne podele Makedonije krajem antike”. Zbornik radova Vizantološkog instituta. 35: 77—93.
- Mirković, Miroslava (1981). „Centralne balkanske oblasti u doba poznog carstva”. Istorija srpskog naroda. 1. Beograd: Srpska književna zadruga. str. 89—105.
- Ostrogorski, Georgije (1952). „Postanak tema Helada i Peloponez”. Zbornik radova Vizantološkog instituta. 1: 64—77.
- Ostrogorski, Georgije (1969). Istorija Vizantije. Beograd: Prosveta.
- Ferluga, Jadran (1964). „O nekim aspektima izgradnje tematskog uređenja na Balkanskom poluostrvu”. Zbornik Filozofskog fakulteta. Beograd. 8: 131—143.
