Evangelička crkva (Zemun)
Evangelička crkva u Zemunu nalazi se na uglu ulica Tošin bunar, Ivićeve i Prilaza. Podignuta je krajem dvadesetih godina 20. veka, za potrebe dela (protestantskog) nemačkog življa. Nemci protestanti i katolici su tada činili oko četvrtinu stanovništva Zemuna.[1]
| Evangelička crkva u Zemunu | |
 | |
Informacije
| |
|---|---|
| Lokacija |  Zemun-Beograd, Srbija
|
| Koordinate | 44° 50′ 28″ N 20° 24′ 14″ E / 44.84111° S; 20.40389° I |
| Status | Spomenik kulture |
| Sagrađena | 1926. |
| Otvaranje | 1930. |
| Korišćenje | neaktivna |
| Vlasnik | Grad Beograd |
| Upravljanje | JKP „Poslovni prostor“ Zemun |
Opis crkve uredi
Crkva je služila svojoj nameni od završetka izgradnje (1926—1930) do kraja Drugog svetskog rata, kada je prestala da bude aktivna zbog iseljavanja nemačkog življa u Nemačku. Jedno vreme je crkva bila zakatančena a kasnije je služila kao sedište mesne zajednice i prostor za društveni i kultuni život mladih Zemuna. Uprkos tome što su, još 2003. godine, Evangelička verska zajednica i Opština Zemun postigle dogovor da se crkva vrati vernicima na korišćenje, ona i danas služi kao poslovni prostor.[2]
Crkva je, krajem 2005. godine, proglašena za spomenik kulture.[3][4]
Arhitektura crkve uredi
Crkvu odlikuje osnova koja asocira na oblike trolista – rotonde sa naglašenom apsidom i dva bočna krila, simetrično postavljena u odnosu na centralni ulaz. Iznad troslivnih krovova koji pokrivaju skraćenu pripratu i bočna krila, diže se tambur većih dimenzija. Nad kubetom je lanterna na koju je prvobitno postavljen krst kao simbol Hristovog stradanja.
Građevina poseduje sveden broj simetrično postavljenih otvora na fasadi. Ovo kompaktno, zatvoreno arhitektonsko rešenje, koje najverovatnije pripada školi arhitekata Huga Erliha i Viktora Kovačića, poseduje urbanističku vrednost oličenu u izuzetno uspešnom rešenju u odnosu na položaj raskršća, nadomak prilaza Starom jezgru Zemuna. Crkva predstavlja originalno i retko arhitektonsko ostvarenje oblikovano u dosledno sprovedenom modernističkom konceptu. Nesumnjiva je njegova kulturno-istorijska i dokumentarna vrednost, kao svedočanstva postojanja i življenja jedne hrišćanske konfesionalne zajednice u periodu između dva svetska rata u Zemunu.
Galerija uredi
-
Evangelička crkva u Zemunu - Skica crkve (1914) arh. Huga Erliha (1879–1936) -
Evangelička crkva u Zemunu - Skica crkve (1928) arh. Huga Erliha (1879–1936)
Vidi još uredi
Reference uredi
| Zemunske crkve | |
| Bl. Djevice Marije | |
| Bogorodičina | |
| Evangelička | |
| Nikolajevska | |
| Sv. arh. Gavrila | |
| Sv. Roka | |
| Svetotrojičina | |
| Franjevačka | |
| Hariševa kapela | |
- ^ http://arhiva.glas-javnosti.rs/arhiva/2002/03/17/srpski/DO02031601.shtml „Kuće u Francstalu vrede 100 miliona evra“
- ^ http://arhiva.glas-javnosti.rs/arhiva/2003/06/19/srpski/BG03061803.shtml „Kockari i boemi u crkvama“
- ^ http://www.ekapija.com/website/sr/page/33780 „Evangelička crkva u Zemunu proglašena za spomenik kulture“
- ^ Službeni glasnik RS br. 108/05
Literatura uredi
- Branko Najhold, Zemunske crkve, Trag, Zemun, 1993,
