Edvin Saderlend
Edvin Hardin Saderlend (engl. Edwin Hardin Sutherland; Gibon, Nebraska 13. avgust 1883 — 11. oktobar 1950. Blumington, Indijana) je bio američki sociolog. Smatra se jednim od najuticajnijih kriminologa 20. veka. Bio je sociolog simboličke interakcionističke škole mišljenja i najpoznatiji po definisanju činovničkog kriminala i diferencijalne asocijacije, opšte teorije kriminala i delikvencije. Saderlend je stekao doktorat sociologije na Univerzitetu u Čikagu 1913. godine. Prepoznajući doprinos kriminologiji, Američko kriminološko društvo dodeljuje nagradu koja nosi njegovo ime.[1]
| Edvin Saderlend | |
|---|---|
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 13. avgust 1883. |
| Mesto rođenja | Gibon (Nebraska), SAD |
| Datum smrti | 11. oktobar 1950. (67 god.) |
| Mesto smrti | Blumington (Indijana), SAD |
| Naučni rad | |
| Polje | kriminologija, sociologija |
| Institucija | Univerzitet u Ilinoisu
Univerzitet u Minesoti Univerzitet u Indijani |
| Poznat po | teoriji činovničkog kriminala |
Poreklo i rano obrazovanje
urediSaderlend je odrastao i studirao u Otavi, Kanzasu i Grand Ajlandu, Nebrasci. Godine 1904. diplomirao je na Grand Ajland Koledžu, a nakon toga podučavao je latinski, grčki, istoriju i stenografiju dve godine u Sijuks Fals koledžu u Južnoj Dakoti. Napustio je Sijuks Fals 1906. godine da bi upisao postdiplomske studije na Univerzitetu u Čikagu na kojem je doktorirao 1913. godine. Tu je promenio svoj glavni predmet: sa istorije je prešao na sociologiju i političku ekonomiju.[2][3] Veći deo njegovih studija bio je pod uticajem škole čikaškog pristupa proučavanja kriminala, koji je naglašavao socijalne i fizičke faktore životne sredine, a ne genetska ili lična svojstva, kao determinante ljudskog ponašanja.[3]
Karijera
urediSaderlendov istorijski značaj je u tome što je predstavio i uveo, obraćanjem Američkom udruženju za sociologiju 27. decembra 1939. u govoru pod nazivom Kriminal belog okovratnika koncept činovničkog kriminala, koji je urušio postojeće predrasude da aristokrate ne mogu da pogreše, što je najpoznatije izraženo u starinskom pravnom shvatanju da kralj ne može da pogreši.
Nakon što je doktorirao na Univerzitetu u Čikagu, Saderlend je bio na Koledžu Viliam Džuel, Misuri (1913—1919), Univerzitetu u Kanzasu (leto 1918), Univerzitetu u Ilinoisu (1919—1925), Saderlend je proveo leto u Nortvesternu (jun-avgust 1922) pre dolaska na Univerzitet u Minesoti 1925. godine.[2][4]
Saderlend je učvrstio svoju reputaciju kao jedan od vodećih kriminologa u zemlji na Univerzitetu u Minesoti, gde je radio od 1926. do 1929. Tokom tog perioda, on se koncentrisao na sociologiju kao naučni poduhvat čiji je cilj bio da razume i kontroliše socijalne probleme. Proučavao je britanski kazneni sistem nekoliko meseci tokom svog boravka u Engleskoj 1929.[2][4] Takođe, tokom 1929—1930. Saderlend je radio kao istraživač u Zavodu za socijalnu higijenu u Njujorku.[2] Saderlend je 1930. prihvatio položaj profesora za istraživanje na Univerzitetu u Čikagu,[5] a od 1935. godine radio je na Univerzitetu u Indijani, gde je ostao do svoje prerane smrti 11. oktobra 1950.[2] Osnovao je Blumington školu za kriminologiju na Univerzitetu u Indijani.
Tokom svog vremena u Indijani, Saderlend objavio četiri knjige uključujući i Dvadeset hiljada beskućnika (1936), Profesionalni lopov (1937), treće izdanje Principa kriminologije (1939), kao i cenzurisano prvo izdanje Činovnički kriminal (1949), njegovo remek-delo. Ono je ostalo cenzurisano dok Jejl Juniversiti Pres 1983. nije objavio originalni tekst.
Saderlend je izabran za predsednika Američkog sociološkog društva 1939. godine i za predsednika Udruženja za sociološka istraživanja 1940. godine. Da nije već bio postao istaknut u sociološkoj profesiji pre uvođenja koncepta činovničkog kriminala 1939. godine može se samo nagađati da li bi prvobitni koncept bio objavljen, pošto su najveće američke korporacije zapretile da će tužiti izdavače Kriminala belog okovratnika. U tome su bili delimično uspešni jer su sve reference na imena korporacija u parnicama uklonjene iz teksta. Kada je Prinston Juniversiti Pres izdao neprerađenu verziju 1983. godine, u uvodu Gilbert Geis napominje da je Saderlendov koncept činovničkog kriminala „izmenio osnovne načine proučavanja kriminala širom sveta”.
Teorija
uredi
Edvin Saderlend bio je autor vodećeg teksta: Kriminologija, objavljenog 1924. godine, prvi put navodeći princip diferencijalne asocijacije u trećem izdanju preimenovanom u Principi kriminologije (1939) da razvoj stalnih obrazaca kriminala proizilaze iz saradnje sa onima koji čine zločin nego sa onima koji ne izvršavaju zločin. Teorija je imala i strukturni element ustanovljavajući da su sukob i društvena dezorganizacija dublji razlozi za zločin, jer određuju obrasce ljudi povezanih sa njim. Ovaj potonji element je odbačen kada je četvrto izdanje objavljeno 1947. godine, ali je Saderlend ostao ubeđen da je društvena klasa bila relevantan faktor, skovavši frazu kriminal belog okovratnika tj. činovnički kriminal, u govoru američkom sociološkom udruženju 27. decembra 1939. U svojoj monografiji iz 1949. Kriminal belog okovratnika definisao je činovnički zločin „kao zločin od strane lica od ugleda i visokog društvenog statusa tokom obavljanja svog zanimanja.”[6]
Dela
uredi- Edvin Hardin Saderlend (1924) Principi kriminologije, Čikago
- Edvin Hardin Saderlend (1936) 24.000 beskućnika, Filadelfija
- Edvin Hardin Saderlend (1942) Razvoj teorije, u Karl Šusleu, Čikago
- Edvin Hardin Saderlend (1949) Kriminal belog okovratnika, Njujork
Reference
uredi- ^ Bernard, Thomas J. „Edwin Sutherland, American criminalogist”. britannica.com. Pristupljeno 24. 3. 2020.
- ^ a b v g d Wright, Richard A. „Sutherland, Edwin H.”. Encyclopedia of Criminology. Routledge. Arhivirano iz originala 03. 1. 2015. g. Pristupljeno 1. 6. 2016.
- ^ a b „Background and Career”. Arhivirano iz originala 03. 03. 2011. g. Pristupljeno 24. 03. 2020.
- ^ a b Snodgrass, Jon (1985). „A Biographical Sketch and Review of the Work of Edwin H. Sutherland”. History of Sociology. 6 (1): 55—67.
- ^ Criminology Report Article
- ^ James, Peter (2017). The Crime Book. London: Dorling Kindersley Limited.
Literatura
uredi- Snodgrass, Jon (1985). „A Biographical Sketch and Review of the Work of Edwin H. Sutherland”. History of Sociology. 6 (1): 55—67.
- Bernard, Thomas J. „Edwin Sutherland, American criminalogist”. britannica.com.